HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Quan sát một số tác phẩm

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia HS cả lớp thành 3 nhóm.

- GV yêu cầu các nhóm khai thác hình ảnh, thông tin mục Quan sát - Nhận thức SGK tr.36,37,38 kết hợp tìm hiểu thêm thông tin trên sách, báo, internet và thực hiện nhiệm vụ:

+ Nhận xét bố cục, đường nét, màu sắc được thể hiện trong mỗi tác phẩm ?

+ Nét đặc trưng trong phong cách sáng tác của mỗi trường phái nghệ thuật ?

+ Đặc điểm, giá trị thẩm mĩ của nghệ thuật đương đại ?

+ Cảm nhận về tác phẩm.

-GV phân công nhiệm vụ của từng nhóm:

+ Nhóm 1: Nghệ thuật Đại chúng

+ Nhóm 2: Nghệ thuật Quang học

+ Nhóm 3: Nghệ thuật Tối giản

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận theo nhóm, đọc thông tin, quan sát hình ảnh, vận dụng hiểu biết của bản thân và trả lời câu hỏi.

- GV theo dõi, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm lần lượt trình bày kết quả thảo luận.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

- HS quan sát tranh, thực hiện nhiệm vụ. GV quan sát, điều hành.

- GV tổ chức HS báo cáo, chia sẻ, thảo luận: chọn 2 - 3 HS hoặc 1 - 2 nhóm HS trả lời câu hỏi; các HS khác nhận xét, bổ sung; đồng thời, gợi ý cho HS chia sẻ thêm cảm nhận, hiểu biết về các trường phái nghệ thuật đương đại mà HS biết.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận:

Nghệ thuật đương đại (Contemporary Art) là tên gọi chung cho những trào lưu nghệ thuật xuất hiện ở phương Tây vào khoảng giữa thế kỉ XX. Ngoài các trào lưu nghệ thuật Đại chúng, nghệ thuật Quang học, nghệ thuật Tối giản, còn có các trào lưu khác như: nghệ thuật Sắp đặt, nghệ thuật Trình diễn, nghệ thuật Công cộng (Public Art), nghệ thuật Video (Video Art), nghệ thuật Khái niệm, nghệ thuật Âm thanh (Sound Art),...

– GV gợi ý phân tích một số tác phẩm:

+ Still Life No 2 (1961) – Tác phẩm của nghệ sĩ Tom Wesselmann

Bức tranh tĩnh vật mang màu sắc tươi sáng và sắc nét, ông đã vận dụng lối vẽ tranh truyền thống kết hợp với cách ghép các logo thương hiệu và hình ảnh quảng cáo trong tác phẩm của mình, bức tranh tĩnh vật lấy cảm hứng từ những đồ vật quen thuộc như cửa sổ, rèm cửa, lọ hoa, bàn, ..Tác phẩm của ông gần gũi với công chúng, thể hiện cuộc sống hào nhoáng cũng như văn hóa tiêu dùng của xã hội đương thời.

+ Vega 200 (1968) – Tác phẩm của nghệ sĩ Victor Vasarely

Các tác phẩm nghệ thuật Quang học là hình thức nghệ thuật trừu tượng hình học, khám phá những cảm giác quang học thông qua việc sử dụng các hiệu ứng hình ảnh như các hình thức đơn giản lặp lại và các mẫu nhịp nhàng, sự kết hợp màu sắc rung động đã tạo nên vẻ đẹp của bức tranh. Bức tranh của ông có mục đích buộc mọi người ra khỏi vùng an toàn về thị giác với cảm giác được tạo ra bởi những hình ảnh chuyển động rõ ràng.

+ Saint Anthony (1996) - Tác phẩm của nghệ sĩ Stephen Antonakos |

Stephen Antonakos sinh năm 1926 tại Hy Lạp, là nhà điêu khắc thuộc trường phái Tối thiểu. Ông nổi tiếng với những tác phẩm điêu khắc trừu tượng kết hợp với đèn neon. Tác phẩm điêu khắc sắp đặt “Saint Anthony” được thực hiện bằng thạch cao trắng trên gỗ, kết hợp đèn neon đỏ, vàng và xanh, tạo nên hiệu quả màu sắc huyền ảo, diệu kì. Sự kì ảo như hiện tượng nhật thực nhưng mang vẻ đẹp độc đáo nhờ sự phối hợp nhiều màu sắc. Nhiều dự án nghệ thuật của ông được thực hiện ở không gian công cộng, đặc biệt là kết hợp giữa điêu khắc và kiến trúc để tạo ra một không gian tĩnh lặng và thiền định với vẻ đẹp của ánh sáng và màu sắc, vượt ra khỏi thái độ khách quan của nhiều tác phẩm nghệ thuật Tối giản. Stephen Antonakos là thành viên của Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Hoa Kỳ. Ông nhận giải thưởng Thành tựu trọn đời vào năm 2011.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

1. Quan sát – Nhận thức

1.1 Nghệ thuật Đại chúng: tên đầy đủ là Popular Art, xuất hiện vào cuối những năm 1950, lấy cảm hứng từ văn hoá thương mại mang tính đại chúng. Nghệ sĩ thường lấy đồ vật (vỏ lon, biển báo,...), truyện tranh làm chủ đề hoặc một phần của tác phẩm. Nghệ thuật Đại chúng có ngôn ngữ hình ảnh trẻ trung, thường sử dụng màu rực rỡ, nổi bật, không gian mang tính trang trí, thông điệp của tác phẩm thường phản ánh giá trị văn hoá tinh thần thông qua sản phẩm tiêu dùng nên gần gũi với mọi người.

1.2 Nghệ thuật Quang học: có tên đầy đủ là Optical Art, xuất hiện vào khoảng cuối những năm 1950 cho đến những năm 1960, Các hoạ sĩ dựa trên lí thuyết về ảo giác quang học, áp dụng luật phối cảnh, nguyên lí màu sắc kết hợp với đặc điểm tiếp nhận hình ảnh của mắt người nhằm tạo hiệu quả chuyển động, độ rung, độ sâu hay ảo giác ba chiều trên mặt phẳng hai chiều. Nghệ thuật Quang học là nguồn cảm hứng cho nhiều lĩnh vực thiết kế, in ấn, quảng cáo, thời trang, trang trí nội thất....

1.3 Nghệ thuật Tối giản: còn được gọi là nghệ thuật Tối thiểu, xuất hiện vào những năm 1960 và đầu những năm 1970. Nghệ sĩ thường dùng các dạng hình học đơn giản như: hình vuông, hình chữ nhật,..., giản lược tối đa chi tiết, màu sắc, đường nét đến kết cấu để tạo ra tác phẩm của mình.

Nhiệm vụ 2: Tìm ý tưởng và tìm hiểu các bước thực hành

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận theo cặp, khai thác hình ảnh, thông tin mục Sáng tạo SGK tr.4 kết hợp tìm hiểu thêm thông tin trên sách, báo, internet và thực hiện nhiệm vụ: Tìm ý tưởng cho bài vẽ tranh theo phong cách nghệ thuật đương đại.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận theo cặp, đọc thông tin, quan sát hình ảnh, vận dụng hiểu biết của bản thân và trả lời câu hỏi.

- GV theo dõi, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 - 2 HS lần lượt trình bày ý tưởng

- HS thực hiện nhiệm vụ tìm ý tưởng cho sản phẩm:

+ Chọn phong cách nghệ thuật để sáng tạo.

+ Chọn nội dung, hình ảnh và bố cục cho sản phẩm.

+ Xác định phương pháp thực hành.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV tổ chức HS báo cáo, thảo luận:

+ Cho HS thảo luận, chia sẻ về cách thực hành tạo sản phẩm.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV kết luận: Tuy theo sở thích, cảm hứng của cá nhân mà HS có thể lựa chọn phong cách nghệ thuật để tạo tác phẩm dựa vào nội dung của tranh, xác định được phương pháp thực hành phù hợp với nội dung tranh. Cần chú ý đặc trưng về phong cách vẽ của mỗi trường phái đề có thể vẽ được bức tranh mang đúng phong cách đã lựa chọn.

- GV hướng dẫn HS cách sáng tạo hiệu ứng 3D trên mặt phẳng từ phong cách nghệ thuật Quang học.

+ Bước 1: Kẻ một chữ cái bất kì trên giấy có dòng kẻ và tô màu.

+ Bước 2: Kẻ các đường chéo song song từ điểm giao nhau của dòng kẻ với các nét chữ (nên kẻ góc khoảng 45).

+ Bước 3: Tô màu mảng trống không có đường kẻ để tạo cạnh tối của khối chữ.

+ Bước 4: Xoay tờ giấy và nheo mắt để thấy ảo giác khối lõm trên mặt giấy phẳng.

- Lưu ý:

+ Bố cục, tỉ lệ, cách kẻ các đường song song để tạo ảo giác 3D cho sản phẩm.

+ Vẽ phác hình không đậm quá hoặc không nhạt quá đề thuận lợi cho việc vẽ màu.

+ Có thể vẽ đậm nhạt ở các góc hình để làm tăng hiệu ứng 3D cho sản phẩm.

- GV cho HS quan sát thêm một số sản phẩm tranh vẽ theo các phong cách khác để HS hiểu thêm về cách thực hành sản phẩm trước khi luyện tập.

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận: Tìm ý tưởng cho bài vẽ đóng vai trò quan trọng trong quá trình thực hiện bởi nó giúp người vẽ chủ động hơn, dễ đạt hiệu quả cao trong thực hành. Nếu không có ý tưởng, quan sát, tìm hiểu kĩ thì người vẽ dễ bị lúng túng, kém hiệu quả.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

II. Tìm ý tưởng và tìm hiểu các bước thực hành

-Tìm ý tưởng cho bài vẽ tranh theo phong cách nghệ thuật đương đại.

+ Chọn phong cách nghệ thuật để sáng tạo.

+ Chọn nội dung, hình ảnh và bố cục cho sản phẩm.

+ Xác định phương pháp thực hành.