Bộ đề thi giữa học kì 1 môn Ngữ văn 10 năm 2025 - 2026 sách Kết nối tri thức với cuộc sống 5 Đề kiểm tra giữa kì 1 Văn 10 (Cấu trúc mới, đáp án)

SỞ GD & ĐT …

TRƯỜNG THPT ………

--------------------

ĐỀ CHÍNH THỨC

ĐỀ KIỂM TRA GIỮA KÌ 1

Năm học: 2025 – 2026

Môn thi: NGỮ VĂN. Khối 10

Thời gian làm bài: 90 phút (không kể thời gian giao đề)

-------------------

Phần

Câu

Nội dung

Điểm

I

ĐỌC HIỂU

4,0

1

Vấn đề chính được bàn luận trong văn bản: Sự kiên trì

Hướng dẫn chấm:

- Trả lời được như đáp án hoặc tương đương: 0,75 điểm

- Trả lời sai/ Không trả lời: 0 điểm

0,75

2

Những nền tảng cho sự kiên trì gồm: “suy nghĩ tích cực, chịu trách nhiệm về vai trò của mình khi công việc không trôi chảy, cư xử tốt với mọi người, chăm chỉ làm việc, làm một nhà cách tân hơn là một kẻ theo đuôi, dậy sớm, đặt ra mục tiêu, nói lên sự thật, kỷ luật tự giác, tiết kiệm tiền bạc, chăm sóc sức khỏe và trân trọng gia đình.”

Hướng dẫn chấm:

- Trả lời được như đáp án: 0,75 điểm

- Trả lời sai/ Không trả lời: 0 điểm

0,75

3

- Phép liên kết: Phép lặp (0,25 điểm)

- Dấu hiệu: Từ “Thành công” lặp lại ở đầu mỗi câu (0,25 điểm)

- Tác dụng: nối câu, nối ý, tăng tính liên kết giữa các câu trong văn bản. (0,25 điểm)

Hướng dẫn chấm:

- Học sinh trả lời tương đương như đáp án:0,75 điểm.

- Học sinh làm sai hoặc không làm: 0,0 điểm.

0,75

4

Giải thích câu “Bạn có thể đạt tới những thành tựu đáng kinh ngạc nếu kiên trì với điều gì đó đủ lâu”: Khi nỗ lực rèn luyện và quyết tâm bền bĩ theo đuổi một mục tiêu nào đó trong một thời gian dài, chúng ta có thể vượt qua những giới hạn của bản thân để đạt được kết quả tốt đẹp.

Hướng dẫn chấm:

- Học sinh trả lời tương đương như đáp án: 0,75 điểm.

- Học sinh trả lời có ý nhưng chưa rõ ràng: 0,5 điểm

- Học sinh làm sai hoặc không làm: 0,0 điểm.

0,75

5

- Nêu được bài học phù hợp, lí giải hợp lí.

Gợi ý: Cần kiên trì theo đuổi những mục tiêu cuộc sống/ Thành công chỉ đến với những người kiên trì, nỗ lực, …

Hướng dẫn chấm:

- Học sinh trả lời tương đương như đáp án và lí giải hợp lí: 1,0 điểm.

- Học sinh trả lời được và giải thích khá hợp lí nhưng chưa sâu: 0,75 điểm

- Học sinh nêu được nhưng chưa giải thích hợp lí 0,5

- Học sinh làm sai hoặc không làm: 0,0 điểm.

- HS có thể diễn đạt theo cách khác miễn hợp lý.

1,0

II

VIẾT

6,0

1

Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) bày tỏ ý kiến về ý nghĩa của tinh thần vượt khó.

2,0

a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn

Xác định đúng yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn. Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp, móc xích hoặc song hành

0,25

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Ý nghĩa của tinh thần vượt khó

0,25

c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận:

Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp, kết hợp chặt chẽ lý lẽ và dẫn chứng trên cơ sở đảm bảo những nội dung sau:

- Giải thích: Tinh thần vượt khó là sẵn sàng đối mặt với khó khăn, thử thách, nghịch cảnh trong cuộc sống một cách tích cực. Đó là thái độ sống dũng cảm, không khuất phục trước số phận hoặc đổ lỗi cho thất bại, hoàn cảnh.

- Ý nghĩa:

+ Giúp mỗi người nỗ lực không ngừng để vươn lên trong cuộc sống, dễ đạt được thành công và hạnh phúc.

+ Nhờ tinh thần vượt khó, mỗi người sẽ khám phá, phát hiện những năng lực, sở trưởng và vượt qua những giới hạn để hoàn thiện mỗi ngày.

+ Lan tỏa tinh thần, thái độ sống tích cực tới mọi người xung quanh, được cộng đồng yêu mến, tin tưởng, quý trọng; góp phần tích cực thúc đẩy sự phát triển của xã hội.

- Bài học nhận thức và hành động.

1,0

d. Diễn đạt

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn.

0,25

e. Sáng tạo

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ

0.25

2

Anh/chị hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) phân tích đánh giá về nội dung và nghệ thuật bài thơ Buổi gặt chiều của Anh Thơ

4,0

a. Bảo đảm bố cục và dung lượng của bài văn nghị luận

Bảo đảm yêu cầu về bố cục và dung lượng (khoảng 600 chữ) của bài văn.

0,25

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Viết bài văn khoảng 600 chữ phân tích đánh giá về nội dung và nghệ thuật bài thơ Buổi gặt chiều của Anh Thơ

0,5

c. Viết được bài văn nghị luận đảm bảo các yêu cầu

Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; Kết hợp nhuần nhuyễn lý lẽ và dẫn chứng; Trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài: - Dẫn dắt, giới thiệu vấn đề cần nghị luận

* Thân bài:

- Phân tích:

+ Nhan đề, đề tài, cảm hứng, mạch thơ, …

+ Bức tranh thiên nhiên mang vẻ đẹp yên ả, thanh bình, tươi vui, thân thuộc, bình dị… của một buổi chiều quê, hiện lên qua những hình ảnh chân thực, cụ thể, sinh động: mặt trời lặn, mây ráng đỏ, xa xa trên những cánh đồng lúa chín vàng từng đàn cò trắng bay liệng, trên đê làng những cánh diều bay lượn, đàn trâu bò nằm trên vệ cỏ…; màu sắc rực rỡ, tràn đầy sức sống: màu đỏ của ánh mặt trời chiều, màu trắng của cánh cò, màu vàng của lúa chín…; âm thanh tươi vui: tiếng sáo diều, tiếng gió…

+ Bức tranh cuộc sống lao động của con người thôn quê với tinh thần lao động vui tươi, phấn khởi, lạc quan, yêu đời và với tình yêu lao động, tình yêu cuộc sống tha thiết, hiện lên qua những âm thanh, hình ảnh: tiếng hát của cô gái hái dâu, tiếng cười nói của những chàng trai khi gặt lúa. Cuộc sống bình yên hiện lên qua hình ảnh ông già ngồi hút thuốc, lũ trẻ con chạy đuổi theo cánh diều…

- Vẻ đẹp nghệ thuật:

+ Thể thơ 8 chữ, ngắt nhịp chung 3/5, gieo vần chân, vần cách…tạo ra nhịp điệu đều đặn, cân xứng và giọng thơ nhẹ nhàng, trong trẻo, tha thiết và sâu lắng;

+ Ngôn ngữ giản dị, trong sáng, sử dụng nhiều từ láy giàu tính tạo hình; kết hợp các biện pháp tu từ như: đảo ngữ, nhân hóa, kiểu câu thơ vắt dòng,… làm tăng tính trữ tình cho bài thơ.

+ Hình ảnh thơ gần gũi, mộc mạc, tươi vui; bút pháp tả thực.

- Đánh giá chung: Bài thơ thể hiện tình yêu của tác giả với thiên nhiên và cuộc sống con người nơi miền quê thanh bình. Qua đó bộc lộ tình yêu quê hương đất nước và làm nổi bật lối viết độc đáo, giàu nữ tính khi viết về vẻ đẹp của làng quê Việt Nam. Buổi gặt chiều là một bài thơ tiêu biểu cho phong cách thơ của Anh Thơ và là một trong những bài thơ đặc sắc của phong trào Thơ mới.

2,5

đ. Diễn đạt

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản.

0,25

e. Sáng tạo

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

0,5

Tổng điểm

10,0