Soạn bài Vắt cổ chày ra nước; May không đi giày Chân trời sáng tạo Ngữ văn lớp 8 trang 80 sách Chân trời sáng tạo tập 1

Vắt cổ chày ra nước; May không đi giày là hai tác phẩm sẽ được tìm hiểu trong chương trình Ngữ văn lớp 8. 

Download.vn sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 8: Vắt cổ chày ra nước; May không đi giày, đến các bạn học sinh. Mời tham khảo ngay sau đây.

1. Soạn bài Vắt cổ chày ra nước; May không đi giày

1.1 Chuẩn bị đọc

Theo em, thế nào là keo kiệt?

Hướng dẫn giải:

Keo kiệt: Sống hà tiện, tính toán quá chi li, chỉ biết giữ của…

1.2 Trải nghiệm cùng văn bản

Câu 1. Câu trả lời này thể hiện nét tính cách gì của người chủ nhà?

Hướng dẫn giải:

Câu trả lời thể hiện nét tính cách hà tiện của người chủ nhà.

Câu 2. Vì sao lời giải thích của nhân vật ông hà tiện lại gây bất ngờ đối với người đọc?

Hướng dẫn giải:

Lời giải thích của nhân vật ông hà tiện lại gây bất ngờ đối với người đọc vì bình thường, khi bị thương, con người sẽ lo lắng đến vết thương, sức khỏe của bản thân. Còn nhân vật ông hà tiện này thì chỉ thấy may mắn vì không mang giày nên không bị rách mũi giày.

1.3 Suy ngẫm và phản hồi

Câu 1. Xác định đề tài của hai truyện trên. Theo em, nhan đề Vắt cổ chày ra nước và May không đi giày có thể hiện được nội dung của mỗi chuyện hay không? Vì sao?

Hướng dẫn giải:

• Đề tài: Tính hà tiện
• Theo tôi, nhan đề “Vắt cổ chày ra nước” và “May không đi giày” đã thể hiện được nội dung của mỗi truyện. Vì nhan đề đã đề cập được đến đối tượng được nhắc đến trong truyện để gửi gắm thông điệp giá trị.

Câu 2. Em có nhận xét gì về bối cảnh của hai truyện trên?

Hướng dẫn giải:

Bối cảnh của hai truyện không được miêu tả cụ thể, tỉ mỉ.

Câu 3. Các nhân vật trong hai truyện trên thuộc loại nhân vật nào của truyện cười?

Hướng dẫn giải:

Các nhân vật trong hai truyện trên thuộc loại nhân vật mang những thói xấu phổ biến trong xã hội.

Câu 4. Dựa vào bảng dưới đây, hãy chỉ ra điểm giống nhau và khác nhau trong thủ pháp gây cười ở hai truyện Vắt cổ chày ra nước và May không đi giày:

Hướng dẫn giải:

Câu 5. Câu nói “Dạ, vắt cổ chảy cũng ra nước!” của nhân vật “người đầy tớ” trong truyện Vắt cổ chày ra nước và câu nói: “... may là vì tôi không đi giày! Chớ mà đi giày thì rách mất mũi giày rồi còn gì!” của nhân vật “ông hà tiện” trong truyện May không đi giày có vai trò như thế nào trong thể hiện chủ đề của chuyện?

Hướng dẫn giải:

Các lời thoại trên góp phần khắc họa rõ nét bức chân dung lạ đời của các nhân vật để gây ra tiếng cười cho câu chuyện.

Câu 6. Theo em, tác giả dân gian sáng tạo các câu chuyện trên với mục đích gì? Nhận xét về cách nhìn cuộc sống, con người của tác giả dân gian thông qua các câu chuyện cười này.

Hướng dẫn giải:

• Tác giả muốn phê phán thói keo kiệt, hà tiện trong xã hội
• Những thói hư, tật xấu được quan sát dưới góc nhìn hài hước, xây dựng những chân dung lạ đời, qua đó phê phán những hiện tượng tiêu cực này.

Câu 7. Viết một đoạn văn (khoảng năm đến bảy câu) trình bày sự khác nhau giữa keo kiệt và tiết kiệm.

Hướng dẫn giải:

Mẫu 1

Keo kiệt và tiết kiệm có sự khác nhau. Về khái niệm, keo kiệt được hiểu là tính toán chi li, sống hà tiện quá mức còn tiết kiệm là sử dụng đúng mức, đồng thời biết tích lũy của cải. Người keo kiệt chỉ biết giữ cho bản thân, không biết chia sẻ. Thường như vậy, mọi người sẽ không yêu mến hoặc trân trọng. Việc sống keo kiệt xuất phát từ suy nghĩ ích kỉ, không quan tâm đến mọi người khác. Còn người sống tiết kiệm biết cách sử dụng mọi thứ, từ của cải đến thời gian một cách hợp lí và cũng biết để dành cho mục tiêu trong tương lai. Dù vậy, họ sẽ không ngại giúp đỡ mọi người, biết chia sẻ để cùng nhau tốt hơn. Người sống tiết kiệm luôn được trân trọng, yêu mến. Con người cần biết tiết kiệm, nhưng cũng tránh sống keo kiệt và cần phân định rõ thế nào là keo kiệt, thế nào là tiết kiệm để có cách sống đúng đắn.

Mẫu 2

Keo kiệt và tiết kiệm có ý nghĩa hoàn toàn trái ngược nhau. Trước hết, keo kiệt có nghĩa là hà tiện, chỉ biết giữ của cho riêng mình. Còn tiết kiệm là sử dụng đúng mức, biết dành dụm của cải. Người keo kiệt thường sẽ ích kỉ, không biết đến chia sẻ với mọi người. Điều này khiến họ bị xa lánh, ghét bỏ. Đây là một tính xấu trong xã hội. Còn người tiết kiệm sẽ biết chi tiêu hợp lí, trân trọng mọi thứ. Vì vậy, họ sẽ biết đồng cảm, chia sẻ với mọi người. Con người cần tránh thói keo kiệt, biết tiết kiệm để cuộc sống tốt đẹp hơn.

2. Tác giả - Tác phẩm

2.1 Đôi nét về thể loại truyện cười

a. Khái niệm

- Truyện cười là loại truyện kể về những hiện tượng đáng cười trong cuộc sống nhằm tạo ra tiếng cười mua vui hoặc phê phán những thói hư tật xấu trong xã hội.

- Hiện tượng đáng cười là những hiện tượng ở hành vi, cử chỉ lời nói của con người.

- Cái cười là do cái đáng cười gây ra và do ta phát hiện. Để có cái cười cần phải có:

Điều kiện khách quan: phải có hiện tượng đáng cười.

Điều kiện chủ quan: người đọc và người nghe phải phát hiện ra hiện tượng đáng cười đó.

- Ví dụ: Lợn cưới áo mới, Treo biển, Nhưng nó phải bằng hai mày, Tam đại con gà…

b. Đặc trưng

- Truyện cười thường ngắn, nhưng dù ngắn truyện vẫn có kết cấu, nhân vật và ngôn ngữ để có thể gây cười.

- Nghệ thuật gây cười phải làm cho cái đáng cười được bộc lộ để người đọc, người nghe phát hiện ra nó mà cười.

c. Vai trò

Truyện cười vừa có ý mua vui, vừa có ý phê phán.

d. Phân loại

• Truyện cười thiên về mua vui: truyện hài hước
• Truyện cười thiên về phê phán: truyện châm biếm

2.2 Tác phẩm

a. Vắt cổ chày ra nước

* Đề tài

Truyện Vắt cổ chày ra nước phê phán tình hà tiện, keo kiệt.

* Tóm tắt

Người chủ nhà sai đầy tớ về quê có việc. Đầy tớ xin mấy đồng để đi dọc đường uống nước. Chủ nhà bảo người đầy tớ có khát thì xuống uống nước ở ao hồ. Người đầy tớ nói dạo này đồng ruộng khô cạn. Chủ nhà đưa cho đầy tớ cái khố tải bảo vận vào người khi khát thì vắt nước ra uống. Đầy tớ liền xin ngay một chiếc chày giã cua vì vắt cổ chày cũng ra nước. Truyện phê phán tính keo kiệt của chủ nhà.

b. May không đi giày

* Đề tài

Truyện Vắt cổ chày ra nước phê phán tình hà tiện, keo kiệt.

* Tóm tắt

Một ông đi chợ nhưng quên không mang giày. Ông ta vấp phải hòn đá, toạc chân chảy cả máu nhưng vẫn bảo là may. Người qua đường thấy lạ thì ông ta giải thích rằng nếu mang giày thì rách mấy mũi giày rồi.