Soạn bài Mời trầu Cánh diều Ngữ văn lớp 8 trang 40 sách Cánh diều tập 2

Bài thơ Mời trầu của tác giả Hồ Xuân Hương sẽ được tìm hiểu trong chương trình Ngữ văn 8. Hôm nay, Download.vn sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 8: Mời trầu, vô cùng hữu ích.

Tài liệu này có thể giúp học sinh lớp 8 chuẩn bị bài nhanh chóng và đầy đủ. Mời tham khảo chi tiết ngay dưới đây.

Soạn bài Mời trầu

1. Chuẩn bị

- Mời trầu được viết bằng chữ Nôm, viết theo thể Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật.

- Bố cục gồm 4 phần khai (câu 1), thừa (câu 2), chuyển (câu 3), hợp (câu 4).

- Chủ đề: ý thức cá nhân, đấu tranh cho hạnh phúc của người phụ nữ trước hủ tục hay định kiến của xã hội phong kiến

- Không gian, thời gian không rõ; biện pháp nghệ thuật: từ ngữ có liên quan đến ca dao, tục ngữ, thành ngữ.

2. Trả lời câu hỏi

Câu 1. Xác định thể loại, bố cục và chủ đề của bài thơ Mời trầu.

Hướng dẫn giải:

- Thể loại: Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật

- Bố cục: 4 phần (khai, thừa, chuyển, hợp)

- Chủ đề: ý thức cá nhân, đấu tranh cho hạnh phúc của người phụ nữ trước hủ tục hay định kiến của xã hội phong kiến

Câu 2. Bài thơ gắn với phong tục gì của người Việt? Nội dung phong tục ấy được thể hiện như thế nào trong tác phẩm này?

Hướng dẫn giải:

- Bài thơ gắn với phong tục ăn trầu của người Việt.

- Nội dung phong tục được thể hiện trong tác phẩm: mời trầu

Câu 3. Nghệ thuật sử dụng ngôn từ của Hồ Xuân Hương:

a. Ở bài Mời trầu có những từ ngữ liên quan đến ca dao, tục ngữ, thành ngữ. Hãy phân tích tác dụng của các yếu tố đó trong việc thể hiện nội dung bài thơ.

b. Chỉ ra những từ ngữ được sử dụng mang dấu ấn cá nhân của Hồ Xuân Hương. Những từ ngữ đó đã thể hiện thái độ và tình cảm gì của tác giả?

Hướng dẫn giải:

a. Thành ngữ “Xanh như lá, bạc như vôi” được sử dụng trong câu “Đừng xanh như lá, bạc như vôi” nhằm gửi gắm lời nhắc nhở đừng quên tình nghĩa, sống vong ân, bội bạc.

b. Câu thơ “Này của Xuân Hương mới quệt rồi”: gợi cảm nhận giống như một lời bộc bạch về tấm lòng chân tình của chính tác giả.

Câu 4. Bài Mời trầu thể hiện tâm trạng của tác giả với nhiều cung bậc cảm xúc. Theo em, đó là những cảm xúc gì? Hãy làm sáng tỏ điều đó.

Hướng dẫn giải:

Cảm xúc: khao khát hạnh phúc, băn khoăn về tình yêu cũng như nguyện ước thủy chung

Câu 5. Hồ Xuân Hương viết về việc mời trầu nhưng là để nói chuyện tình cảm. Nêu lên điều tác giả muốn nói qua bài thơ này bằng một đoạn văn (khoảng 6 – 8 dòng).

Hướng dẫn giải:

Bài thơ “Mời trầu” của Hồ Xuân Hương gửi gắm thông điệp giá trị. Tác giả đã thể hiện niềm khao khát hạnh phúc lứa đôi của một trái tim nồng nàn, đằm thắm nhưng cũng rất cá tính. Mời trầu vốn là một phong tục trong lễ nghi của người Việt. Có câu “miếng trầu là đầu câu chuyện”, mời trầu giống như là để bắt đầu câu chuyện. Trong bài thơ, mời trầu kỳ thực là mời tình. Trong xã hội phong kiến, người phụ nữ chịu nhiều định kiến, phải tuân theo lễ giáo. Họ không có quyền được quyết định số phận, không được tự quyết cho chuyện lứa đôi. Hồ Xuân Hương đã vượt qua lễ giáo phong kiến, bộc lộ niềm khao khát tình cảm lứa đôi. Đó giống như một tín hiệu đẹp cho sự đâm chồi của một ý thức cá nhân, của tinh thần đấu tranh đòi hạnh phúc cho người phụ nữ.

Câu 6. Chỉ ra sự giống nhau và khác nhau về thể thơ, đề tài, thái độ của tác giả được thể hiện trong bài thơ Mời trầu của Hồ Xuân Hưng với bài ca dao sau:

Miếng trầu ăn kết làm đôi
Lá trầu là vợ, cau tươi là chồng
Trầu xanh cau trắng cay nồng
Vôi pha với nghĩa, thuốc nồng với duyên.

Hướng dẫn giải:

- Giống nhau: mượn hình ảnh về miếng trầu để nói về tình yêu đôi lứa

- Khác nhau

• Mời trầu: bày tỏ quan điểm của tác giả về tình yêu đôi lứa, viết bằng chữ Nôm, thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật.
• Bài ca dao: nói về tình cảm gắn bó, keo sơn của vợ chồng, thể thơ lục bát