Soạn bài Em bé thông minh - nhân vật kết tinh trí tuệ dân gian - Chân trời sáng tạo 7 Ngữ văn lớp 7 trang 56 sách Chân trời sáng tạo tập 1

Học sinh thường chuẩn bị bài trước ở nhà để có thể tiếp thu kiến thức của môn Ngữ văn lớp 7 ở trên lớp một cách nhanh chóng hiệu quả.

Download.vn sẽ giới thiệu tài liệu Soạn văn 7: Em bé thông minh - nhân vật kết tinh trí tuệ dân gian, thuộc sách Chân trời sáng tạo, tập 1.  

1. Em bé thông minh - nhân vật kết tinh trí tuệ dân gian chi tiết

1.1 Chuẩn bị đọc

Em có suy nghĩ gì về các thử thách với nhân vật em trong truyện Em bé thông minh?

Hướng dẫn giải:

Các thử thách với nhân vật em bé trong truyện Em bé thông minh được đưa ra nhằm thử thách trí tuệ, tài năng của nhân vật này.

1.2 Trải nghiệm cùng văn bản

Câu 1. (trang 57 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Câu văn nào thể hiện ý kiến của tác giả về truyện Em bé thông minh?

Hướng dẫn giải:

Trong truyện Em bé thông minh, thông qua bốn lần thử thách, tác giả dân gian đã đề cao trí tuệ của nhân dân.

Câu 2. (trang 58 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Theo tác giả, tại sao thử thách thứ thư là quan trọng nhất?

Hướng dẫn giải:

Thử thách thứ tư quan trọng nhất thử thách này liên quan đến vận mệnh của quốc gia, dân tộc.

1.3 Trả lời câu hỏi

Câu 1. (trang 58 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Em hãy xác định ý kiến lớn, ý kiến nhỏ của văn bản dựa vào sơ đồ sau:

Hướng dẫn giải:

- Ý kiến lớn: Trí tuệ của em bé thông minh

• Ý kiến nhỏ 1: Thử thách tư duy và sử dụng từ ngữ
• Ý kiến nhỏ 2: Sự mẫn tiệp của trí tuệ dân gian.
• Ý kiến nhỏ 3: Vị thế của trí tuệ dân gian.

Câu 2. (trang 58 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Văn bản được viết ra nhằm mục đích gì? Xác định nội dung chính của văn bản.

Hướng dẫn giải:

• Mục đích: Chứng minh truyện Em bé thông minh đã đề cao trí tuệ dân gian.
• Nội dung: Khẳng định truyện Em bé thông minh đã đề cao trí tuệ dân gian qua bốn lần thử thách.

Câu 3. (trang 58 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Chỉ ra các câu văn thể hiện ý kiến nhỏ, lí lẽ, bằng chứng trong đoạn văn sau:

“Thông qua thử thách đầu tiên (gắn với câu hỏi thứ nhất), tác giả dân gian đề cao sự thông minh trong ứng xử, mà chủ yếu, mà chủ yếu là một phản xạ ngôn ngữ lanh lẹ và sắc sảo. Thử thách đầu tiên là một tình huống thử thách tư duy và việc sử dụng ngôn ngữ. Trước câu hỏi khó, em bé đã đáp trả lại bằng việc ra lại câu hỏi cho người đố, để chỉ ra rằng, đây là một câu hỏi không thể có câu trả lời.”

Hướng dẫn giải:

• Ý kiến nhỏ: Thông qua thử thách đầu tiên (gắn với câu hỏi thứ nhất), tác giả dân gian đề cao sự thông minh trong ứng xử, mà chủ yếu, mà chủ yếu là một phản xạ ngôn ngữ lanh lẹ và sắc sảo.
• Lí lẽ: Thử thách đầu tiên là một tình huống thử thách tư duy và việc sử dụng ngôn ngữ.
• Dẫn chứng: Trước câu hỏi khó, em bé đã đáp trả lại bằng việc ra lại câu hỏi cho người đố, để chỉ ra rằng, đây là một câu hỏi không thể có câu trả lời.

Câu 4. (trang 59 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Nhận xét về cách triển khai lí lẽ, bằng chứng trong đoạn ba. Cách triển khai lí lẽ và bằng chứng có tác dụng gì trong việc thực hiện mục đích của văn bản?

Hướng dẫn giải:

• Cách triển khai theo kiểu: Diễn dịch
• Tác dụng: giúp văn bản trở nên cụ thể, rõ ràng và giàu tính thuyết phục.

Câu 5. (trang 59 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Em hãy chỉ ra các đặc điểm của văn bản nghị luận phân tích một tác phẩm văn học trong văn bản Em bé thông minh - nhân vật kết tinh trí tuệ dân gian dựa vào bảng sau:

Hướng dẫn giải:

Câu 6. (trang 59 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Văn bản trên giúp em biết thêm điều gì về truyện cổ tích Em bé thông minh?

Hướng dẫn giải:

• Trí thông minh của em bé thông minh có được nhờ những trải nghiệm trong cuộc sống.
• Truyện đề cao trí tuệ của những người lao động trong xã hội...

2. Em bé thông minh - nhân vật kết tinh trí tuệ dân gian ngắn gọn

Câu 1. (trang 58 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Em hãy xác định ý kiến lớn, ý kiến nhỏ của văn bản dựa vào sơ đồ sau:

Hướng dẫn giải:

- Ý kiến lớn: trí tuệ của em bé thông minh

• Ý kiến nhỏ 1: thử thách tư duy và sử dụng từ ngữ
• Ý kiến nhỏ 2: sự mẫn tiệp của trí tuệ dân gian.
• Ý kiến nhỏ 3: vị thế của trí tuệ dân gian.

Câu 2. (trang 58 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Văn bản được viết ra nhằm mục đích gì? Xác định nội dung chính của văn bản.

Hướng dẫn giải:

• Mục đích: khẳng định rằng truyện Em bé thông minh đã đề cao trí tuệ dân gian
• Nội dung: truyện Em bé thông minh đã đề cao trí tuệ dân gian qua bốn lần thử thách.

Câu 3. (trang 58 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Chỉ ra các câu văn thể hiện ý kiến nhỏ, lí lẽ, bằng chứng trong đoạn văn sau:

“Thông qua thử thách đầu tiên (gắn với câu hỏi thứ nhất), tác giả dân gian đề cao sự thông minh trong ứng xử, mà chủ yếu, mà chủ yếu là một phản xạ ngôn ngữ lanh lẹ và sắc sảo. Thử thách đầu tiên là một tình huống thử thách tư duy và việc sử dụng ngôn ngữ. Trước câu hỏi khó, em bé đã đáp trả lại bằng việc ra lại câu hỏi cho người đố, để chỉ ra rằng, đây là một câu hỏi không thể có câu trả lời.”

Hướng dẫn giải:

• Ý kiến nhỏ: thông qua thử thách đầu tiên (gắn với câu hỏi thứ nhất), tác giả dân gian đề cao sự thông minh trong ứng xử, mà chủ yếu, mà chủ yếu là một phản xạ ngôn ngữ lanh lẹ và sắc sảo.
• Lí lẽ: thử thách đầu tiên là một tình huống thử thách tư duy và việc sử dụng ngôn ngữ.
• Dẫn chứng: trước câu hỏi khó, em bé đã đáp trả lại bằng việc ra lại câu hỏi cho người đố, để chỉ ra rằng, đây là một câu hỏi không thể có câu trả lời.

Câu 4. (trang 59 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Nhận xét về cách triển khai lí lẽ, bằng chứng trong đoạn ba. Cách triển khai lí lẽ và bằng chứng có tác dụng gì trong việc thực hiện mục đích của văn bản?

Hướng dẫn giải:

• Đoạn ba được triển khai theo lối diễn dịch
• Tác dụng: trình bày cụ thể, rõ ràng và thuyết phục

Câu 5. (trang 59 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Em hãy chỉ ra các đặc điểm của văn bản nghị luận phân tích một tác phẩm văn học trong văn bản Em bé thông minh - nhân vật kết tinh trí tuệ dân gian dựa vào bảng sau:

Hướng dẫn giải:

Câu 6. (trang 59 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Văn bản trên giúp em biết thêm điều gì về truyện cổ tích Em bé thông minh?

Hướng dẫn giải:

Văn bản Em bé thông minh - nhân vật kết tinh trí tuệ dân gian giúp người đọc hiểu hơn về truyện cổ tích “Em bé thông minh”. Đầu tiên, tác giả khẳng định rằng kiểu truyện về nhân vật thông minh khá phổ biến trong các truyện cổ tích. Sau đó, tác giả lần lượt phần tích về bốn lần thử thách trong truyện “Em bé thông minh”. Lần thử thách đầu tiên, tác giả dân gian muốn đề cao sự thông minh trong cách ứng xử, chủ yếu là một phản xạ ngôn ngữ lanh lẹ và sắc sảo. Lần thử thách thứ hai và ba, tác giả dân gian muốn khẳng định sự mẫn tiệp của trí tuệ dân gian để bày tỏ về một xã hội mà mọi ràng buộc về quan niệm phong kiến về các tầng lớp trong xã hội được nới lỏng. Lần thử thách thứ tư, nhân vật được nâng lên một tầm cao mới, nhằm đề cao trí tuệ dân gian so với trí tuệ cung đình. Cuối cùng, tác giả khẳng định giá trị của truyện “Em bé thông minh” là ca ngợi trí tuệ dân gian, cũng là ca ngợi tầng lớp lao động, thể hiện sự tự hào về trí tuệ bình dân.