Soạn bài Con hổ có nghĩa - Kết nối tri thức 7 Ngữ văn lớp 7 trang 14 sách Kết nối tri thức tập 2

Tác phẩm Con hổ có nghĩa được học trong chương trình môn Ngữ văn 7. Chính vì vậy, Download.vn sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 7: Con hổ có nghĩa.

Các bạn học sinh lớp 7 hãy cùng theo dõi nội dung của tài liệu được đăng tải chi tiết ngay sau đây.

Soạn bài Con hổ có nghĩa - Mẫu 1

Một vài nét về thể loại

- Trung đại là một thuật ngữ có tính chất quy ước, để chỉ một giai đoạn trong lịch sử, đó là thời kì từ thế kỉ X đến cuối thế kỉ XIX

- Truyện trung đại thuộc loại truyện nói chung nhưng nó có những đặc điểm riêng. Ở đây vừa có loại truyện hư cấu (tưởng tượng nghệ thuật) vừa có loại truyện gần với ký (ghi chép sự việc), với sử (ghi chép truyện thật). Cốt truyện hầu hết còn đơn giản. Nhân vật thường được miêu tả chủ yếu qua ngôn ngữ trực tiếp của người kể chuyện, qua hành động và ngôn ngữ đối thoại của nhân vật. Sự phân tích nội tâm, ngôn ngữ độc thoại của nhân vật rất hiếm được biểu hiện.

Giới thiệu về truyện Con hổ có nghĩa

a. Tóm tắt

Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều. Một đêm nọ bà nghe tiếng gõ cửa, mở cửa nhìn ra không thấy ai, bỗng nhiên có một con hổ lao tới cõng bà đi. Ban đầu bà rất hoảng sợ. Tới nơi, hổ đực cầm tay bà và nhìn hổ cái, nhỏ nước mắt. Bà nhìn kĩ hổ cái như có cái gì động đậy, biết ngay là hổ sắp sinh. Bà đỡ Trần liền giúp đỡ hổ cái đẻ con. Hổ đực tặng bà một cục bạc và tiễn bà về nhà. Nhờ có số bạc đo mà năm ấy mất mùa đói kém bà mới sống được.

Người kiếm củi tên mỗ ở huyện Lạng Giang đang bổ củi ở sườn núi, thấy dưới thung lũng phía xa, cây cỏ lay động không ngớt mới vác búa đến xem. Thì ra một con hổ trắng đang bị mắc xương, bác liền giúp nó gỡ chiếc xương ra giúp hổ. Sáng sớm hôm sau, bác tiều thức dậy đi ra cửa thì thấy một con nai chết nằm ở đó. Hơn mười năm sáu bác tiều chết, khi chôn cất con hổ ngày nào bỗng xuất hiện trước mộ nhảy nhót. Mọi người thấy vậy chạy mất, từ xa họ nhìn thấy con hổ dụi đầu vào quan tài, gầm lên, chạy vài vòng quanh quan tài rồi đi.

b. Bố cục

Gồm 2 phần:

• Phần 1. Từ đầu đến “nhờ có số bạc ấy bà mới sống qua được”: bà đỡ Trần giúp hổ cái đẻ và được hổ trả ơn một cục bạc.
• Phần 2. Còn lại: bác tiều phu giúp hổ lấy khúc xương mắc trong cổ họng và được hổ trả ơn.

c. Nội dung

Truyện Con hổ có nghĩa đã đề cao đạo lí làm người: tấm lòng biết ơn, sống tình nghĩa thủy chung.

d. Nghệ thuật

Sử dụng biện pháp tu từ nghệ thuật: so sánh, nhân hóa…

Soạn bài Con hổ có nghĩa - Mẫu 2

Câu 1. Các con hổ đã được bà đỡ Trần và bác tiều phu giúp đỡ như thế nào?

- Bà đỡ Trần: Một đêm nọ, hổ cái sắp sinh con nhưng lại bị khó sinh. Hổ đực liền chạy đến nhà bà đỡ Trần để nhờ giúp đỡ. Ban đầu, bà đỡ Trần sợ chết khiếp và ngất đi. Khi tỉnh dậy, thấy hổ dùng một chân ôm lấy bà chạy như bay, hễ gặp bụi rậm gai góc thì dùng chân trước rẽ lối chạy vào rừng sâu. Hổ đực luôn bảo vệ bà đỡ Trần khỏi những nguy hiểm trong rừng. Khi đến nơi, bà đỡ Trần nhìn thấy một con hổ cái đang lăn lộn, cào đất; bà cho là hổ định ăn thịt mình thì run sợ không dám nhúc nhích. Lúc sau, hổ đực cầm tay bà nhìn hổ cái, nhỏ nước mắt. Bà nhìn kỹ bụng hổ cái thì thấy động đậy, biết là hổ sắp sinh đẻ. Sẵn có thuốc, bà liền hòa với nước suốt cho uống, lại xoa bóp bụng hổ.

Bác tiều phu: Người kiếm củi ở huyện Lạng Giang đang bổ củi ở sườn núi thấy dưới thung lũng phía xa, cây cỏ lay động không ngới mới vác búa đến xem. Thấy một con hổ trắng, cúi đầu cào bới đất, nhảy lên vật xuống thỉnh thoảng lấy chân móc họng, mở miệng nhe răng, máu me, nhớt dãi trào ra. Nhìn kỹ thì thấy khúc xương mắc ngang họng.Bác tiều uống rượu say mạnh bạo tiến đến bảo hổ: “Cổ họng người đau lắm đúng không, đừng cắn ta, ta sẽ lấy xương cho”. Hổ nằm xuống, há miệng và nhìn bác tiều cầu cứu. Bác tiều thò tay vào lấy xương khỏi cổ họng.

Câu 2. Hổ đã làm những gì để tri ân người giúp đỡ mình?

- Đối với bà đỡ Trần: Hổ đực tiễn bà ra khỏi rừng sâu nguy hiểm và tặng bà một cục bạc. Nhờ đó mà năm ấy mất mùa đói kém bà đỡ mới sống sót.

- Bác tiều phu: Một đêm nọ nghe ở ngoài có tiếng gầm mà sắc. Sáng hôm sau lại thấy một con nai chết ở đó. Khi bác tiều phu mất, hổ còn đến bên mộ dụi đầu vào quan tài và gầm lên đau đớn.

Câu 3. Em cảm nhận được điều gì về tiếng gầm của hai con hổ ở phần cuối mỗi câu chuyện?

- Tiếng gầm của con hổ trong câu chuyện của bà đỡ Trần: Là lời chào tạm biệt, cũng là sự biết ơn của con hổ.

- Tiếng gầm của con hổ trong câu chuyện của bác tiều phu: Thể hiện nỗi xót xa, cũng là sự tiễn đưa của con hổ trước cái chết của bác tiều phu.

Câu 4. Mượn hình tượng con hổ có nghĩa, tác phẩm đã gửi gắm bài học đạo lí nào cho con người?

Bài học: Đề cao lối sống ân nghĩa, thủy chung.

Câu 5. Việc tác giả ghép hai câu chuyện khác nhau vào trong cùng một văn bản có ý nghĩa gì? Theo em, nếu bớt đi một câu chuyện, ý nghĩa của văn bản có thể bị ảnh hưởng như thế nào?

- Việc tác giả ghép hai câu chuyện khác nhau vào trong cùng một văn bản có ý nghĩa: Nhấn mạnh vào ý nghĩa tư tưởng mà tác giả muốn gửi gắm.

- Nếu bớt đi một câu chuyện, ý nghĩa của văn bản bị giảm bớt. Chú hổ trong câu chuyện thứ nhất cho lối sống biết đền ơn người khác. Chú hổ ở câu chuyện thứ hai không chỉ là sự biết ơn mà còn là tình nghĩa thủy chung.

Câu 6. Nêu cảm nghĩ về một chi tiết em thấy ấn tượng nhất trong truyện.

Chi tiết con hổ trong câu chuyện bác tiều phu: Khi bác tiều phu mất, còn hổ đến trước mộ, dụi đầu vào quan tài, gầm gừ, gào lớn. Điều đó thể hiện tình cảm của con hổ dành cho bác tiều phu, cũng như tấm lòng trọng ân nghĩa, thủy chung mà đến loài vật cũng có.