I2P, Tor và VPN: Mạng nào bảo mật tốt hơn?
Khi nói đến vấn đề bảo mật và sự riêng tư, có rất nhiều thuật ngữ để chúng ta tìm hiểu. Có thể bạn đã gặp phải một số vấn đề liên quan đến riêng tư của mình và phải tìm đến Tor để trình duyệt web, hay VPN thường xuyên xuất hiện trên các tin tức thủ thuật, công nghệ và một lựa chọn khác để cân nhắc, đó là I2P.
Vậy thuật ngữ nào phù hợp với nhu cầu sử dụng của bạn? Hãy cùng khám phá cũng như so sánh giữa Tor, VPN và I2P để có được lựa chọn tốt nhất cho mình qua bài viết sau đây.
Tor
Cái tên Tor được phát triển từ dự án phần mềm ban đầu là The Onion Router. Phần mềm Tor điều khiển lưu lượng truy cập web thông qua các nút chuyển tiếp kết nối của một hệ thống trên toàn thế giới. Đây được gọi là "định tuyến hành" (onion routing) vì dữ liệu của bạn đi qua nhiều lớp.
Bên cạnh các lớp, Tor mã hóa tất cả lưu lượng mạng, bao gồm địa chỉ IP của nút tiếp theo. Dữ liệu được mã hóa đi qua nhiều chuyển tiếp ngẫu nhiên được chọn, với chỉ một lớp chứa địa chỉ IP cho các nút tiếp theo được giải mã trong khi chuyển tiếp.
Nút chuyển tiếp cuối cùng giải mã toàn bộ gói, gửi dữ liệu đến địa điểm cuối cùng của nó mà không tiết lộ tại bất kỳ điểm nào một địa chỉ IP nguồn.
1. Cách sử dụng Tor
Tor Browser là cách dễ dàng nhất để sử dụng phần mềm Tor. Tải và cài đặt trình duyệt giống như với bất cứ phần mềm nào. Thiết lập sẽ tiếp tục khi bạn mở trình duyệt Tor lần đầu tiên. Sau đó bạn duyệt web như bình thường. Nó hơi chậm so với những trình duyệt khác bạn thường sử dụng vì nó phải gửi dữ liệu qua nhiều lớp chuyển tiếp.
2. Tại sao nên sử dụng Tor?
Trình duyệt Tor mã hóa tất cả các truyền dữ liệu mạng. Như vậy, rất nhiều người sử dụng nó: tội phạm, nhà báo, tin tặc / crackers, thực thi pháp luật (để bảo vệ truyền thông và giải quyết các tội phạm), cơ quan chính phủ, và nhiều hơn nữa. Trên thực tế, Tor bắt đầu được xây dựng như là một dự án Nghiên cứu Hải quân Hoa Kỳ và DARPA.
Tor Browser cũng là một trong những đường dẫn trực tiếp nhất tới trang web đen (dark web). Các trang web đen là cái gọi là "dark underbelly" của những trang web bình thường mà chúng ta duyệt qua mỗi ngày. Bất cứ khi nào bạn nghe câu chuyện về một thị trường trực tuyến bán các chất và hàng hoá bất hợp pháp, họ đang nói về một trang web được lưu trữ trên mạng đen
Tuy nhiên, Tor không chỉ là để phục vụ cho mục đích đó. Bạn có thể sử dụng nó cho những thứ khác "bình thường". Ví dụ, các hãng hàng không sử dụng các thuật toán phức tạp để giữ các tab quan tâm đến những chuyến bay, điều chỉnh giá với nhu cầu. Tiếp tục ghé thăm cùng một trang web, sử dụng cùng một IP, và hãng hàng không biết bạn đang quan tâm đến điều gì. Kiểm tra cùng một chuyến bay bằng cách sử dụng Tor Browser và bạn có thể tìm thấy một số chương trình giảm giá thú vị.
3. Tor có bảo vệ sự riêng tư không?
Câu trả lời là có. Nếu bạn chỉ sử dụng Tor Browser để duyệt Internet, bạn sẽ không cảnh giác bất cứ ai ở bất cứ đâu.
Tor chỉ mã hóa dữ liệu được gửi và nhận trong trình duyệt Tor (hoặc một trình duyệt khác sử dụng phần mềm Tor). Nó không mã hóa hoạt động mạng cho toàn bộ hệ thống của bạn.
- Tải Tor Browser cho Linux
- Download Tor Browser cho Mac
I2P
I2P, Invisible Internet Project là một giao thức định tuyến tỏi (garlic routing). Đây là một biến thể của giao thức định tuyến hành được sử dụng bởi Tor.
I2P là một mạng che dấu nặc danh. Giao thức định tuyến tỏi mã hóa nhiều thông điệp cùng nhau để phân tích lưu lượng dữ liệu khó khăn, đồng thời tăng tốc độ lưu lượng trên mạng. Định tuyến tỏi lấy tên của nó từ củ tỏi thực tế. Mỗi thông điệp là một "tép tỏi", với toàn bộ bó được mã hóa đại diện cho "củ tỏi". Mỗi thông điệp được mật mã có hướng dẫn phân phối riêng và mỗi điểm cuối hoạt động như một mã nhận dạng mật mã (đọc một trong hai cặp công khai).
Mỗi I2P client (router) xây dựng một loạt các kết nối "đường hầm" đến và đi - kết nối mạng ngang hàng trực tiếp (P2P). Sự khác biệt lớn giữa I2P và các mạng P2P khác mà bạn đã sử dụng là việc lựa chọn độ dài đường hầm. Chiều dài đường hầm là một yếu tố ẩn danh, độ trễ và thông lượng cá nhân, và tạo thành một phần của mô hình mạng ngang hàng.
Kết quả là số lượng nhỏ nhất các mạng ngang hàng có thể chuyển tiếp thông điệp theo mô hình của mỗi người gửi và người nhận.
1. Cách sử dụng I2P như thế nào?
Cách dễ nhất để sử dụng I2P là tải về và cài đặt gói chính thức. Sau khi cài đặt, mở Start I2P (có thể khởi động lại được). Thao tác này sẽ mở một trang web lưu trữ cục bộ trong Internet Explorer, trình duyệt mặc định của I2P (bạn có thể thay đổi cài đặt này sau đó). Đây là I2P Router Console, hoặc nói cách khác, router ảo được sử dụng để duy trì kết nối I2P của bạn. Bạn cũng sẽ nhìn thấy cửa sổ lệnh dịch vụ I2P - bỏ qua điều này và để nó chạy dưới nền.
Dịch vụ I2P có thể mất vài phút để bắt đầu và chạy, đặc biệt là trong lần khởi động đầu tiên. Dành thời gian để định cấu hình cài đặt băng thông của bạn.
I2P cho phép người dùng tạo và lưu trữ các trang web ẩn, được gọi là "eepsites". Nếu bạn muốn truy cập eepsite, bạn cần phải đặt trình duyệt của bạn sử dụng proxy I2P cụ thể.
2. Tại sao nên sử dụng I2P?
I2P và Tor cung cấp trải nghiệm duyệt web tương tự nhau. Tùy thuộc vào cấu hình băng thông I2P của bạn mà I2P có lẽ hơi nhanh hơn so với Tor Browser và chạy thoải mái trên trình duyệt mà bạn đang sử dụng. I2P có đầy đủ các dịch vụ ẩn, nhiều chương trình này nhanh hơn các ứng dụng tương đương của Tor - một điểm cộng lớn nếu bạn cảm thấy thất vọng với Tor.
I2P chạy dọc theo kết nối internet thông thường và mã hóa lưu lượng trình duyệt của bạn. Tuy nhiên, I2P không phải là công cụ tốt nhất để duyệt web nặc danh. Số lượng hạn chế các phần tử outproxies (nơi lưu lượng truy cập của bạn tham gia lại vào lưu lượng truy cập Internet) có nghĩa là nó ẩn danh ít hơn.
3. I2P có bảo vệ sự riêng tư không?
Nó bảo vệ sự riêng tư của bạn rất tốt, trừ khi bạn đang sử dụng nó để duyệt web thường xuyên. Và thậm chí sau đó, nó sẽ mất nhiều nguồn lực để cô lập lưu lượng truy cập web của bạn. I2P sử dụng mô hình P2P phân phối để đảm bảo thu thập dữ liệu, thu thập thống kê, và tổng quan mạng là khó khăn để hoàn thành. Hơn nữa, giao thức định tuyến tỏi mã hóa nhiều thông điệp với nhau, làm cho việc phân tích lưu lượng phức tạp hơn rất nhiều.
Các đường hầm I2P mà đã được đề cập là hướng đơn, tức là dữ liệu chỉ chảy một chiều, một đường hầm vào và một đường hầm ra. Điều này cung cấp sự ẩn danh lớn hơn cho tất cả các mạng tương đương.
I2P chỉ mã hóa dữ liệu được gửi và nhận qua một trình duyệt được cấu hình. Nó không mã hóa hoạt động mạng cho toàn bộ hệ thống của bạn.
- Tải I2P cho Mac
VPN
VPN (mạng riêng ảo) hoạt động khác với cả Tor và I2P. Thay vì chỉ tập trung vào việc mã hóa lưu lượng trình duyệt, một VPN mã hóa tất cả lưu lượng mạng đến và đi. Điều đó có nghĩa là nó cung cấp cho người dùng thường xuyên một cách dễ dàng để bảo vệ dữ liệu của họ.
1. Cách hoạt động của VPN
Thông thường, khi bạn gửi yêu cầu (như nhấp vào một liên kết trong trình duyệt web của bạn hoặc kích hoạt Skype để gọi video), yêu cầu của bạn gửi tới máy chủ lưu trữ dữ liệu được chỉ định và nó sẽ trả về bạn. Kết nối dữ liệu thường không có bảo đảm và bất cứ ai có đủ kiến thức về máy tính cũng có thể truy cập nó (đặc biệt nếu sử dụng chuẩn HTTP chứ không phải HTTPS).
VPN kết nối với máy chủ (hoặc các máy chủ) được xác định trước, tạo kết nối trực tiếp được gọi là "đường hầm" (tuy nhiên với sự gia tăng của việc sử dụng VPN, thuật ngữ này không được nhìn thấy thường xuyên). Kết nối trực tiếp giữa hệ thống của bạn và máy chủ VPN được mã hóa, cũng như tất cả dữ liệu của bạn.
VPN được truy cập thông qua một client mà bạn sẽ cài đặt trên máy tính của mình. Phần lớn các VPN sử dụng mật mã khoá công khai. Khi bạn mở client VPN và đăng nhập bằng các thông tin quan trọng của mình, nó sẽ trao đổi khoá công khai, xác nhận kết nối và bảo vệ lưu lượng truy cập mạng của bạn.
2. Tại sao nên sử dụng VPN?
VPN mã hóa lưu lượng mạng của bạn. Tất cả mọi thứ liên quan đến kết nối Internet trên hệ thống của bạn là an toàn từ những con mắt tò mò. Đã có sự gia tăng lớn về tính phổ biến của VPN. Chúng đặc biệt hữu ích cho:
- Bảo vệ dữ liệu của bạn khi kết nối Wi-Fi công cộng.
- Truy cập nội dung tại khu vực bị hạn chế.
- Bổ sung một lớp bảo mật khi truy cập thông tin nhạy cảm.
- Bảo vệ sự riêng tư của bạn trước chính phủ hoặc các cơ quan khác.
3. VPN có bảo vệ sự riêng tư không?
Một VPN sẽ bảo vệ sự riêng tư của bạn nhưng giống như hầu hết mọi thứ, bạn phải trả cho những gì bạn nhận được. Có rất nhiều nhà cung cấp dịch vụ VPN miễn phí nhưng họ không luôn luôn bảo vệ bạn một cách triệt để như bạn nghĩ.
Ví dụ, nhiều nhà cung cấp dịch vụ VPN miễn phí giữ nhật ký của tất cả người dùng và lưu lượng Internet của họ. Vì vậy, mặc dù dữ liệu được mã hóa an toàn đi vào và đi ra khỏi máy tính, đến và đi từ máy chủ của họ thì vẫn có một bản ghi của những gì bạn đã làm.
VPN là một cách tuyệt vời, dễ dàng để lấy lại sự riêng tư mà không phải thay đổi từ trình duyệt thông thường hoặc thay đổi thói quen duyệt web và sử dụng Internet.
Bạn có thể cân nhắc sử dụng một số mạng riêng ảo như: OneVPN, hide.me VPN, Hotspot Shield Free VPN...
Nếu bạn muốn trình duyệt mang đến sự riêng tư tuyệt đối, có khả năng truy cập vào web đen và không lo nghĩ gì về tốc độ Internet thì hãy chọn Tor. Ngoài sự riêng tư để truy cập vào các dịch vụ ẩn, hãy chọn I2P nếu bạn muốn các công cụ nhắn tin ẩn trong mạng ngang hàng và tốc độ Internet chậm không phải là một vấn đề đối với bạn. Cuối cùng, nếu bạn muốn mã hóa toàn bộ lưu lượng mạng đầu ra và đầu vào và vẫn không quan tâm đến tốc độ mạng chậm thì VPN là một sự lựa chọn phù hợp.