Soạn bài Hai đứa trẻ Chân trời sáng tạo Ngữ văn lớp 12 trang 40 sách Chân trời sáng tạo tập 1

Hai đứa trẻ là một truyện ngắn tiêu biểu của Thạch Lam. Download.vn sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 12: Hai đứa trẻ, với những kiến thức vô cùng hữu ích.

Nội dung chi tiết của tài liệu sẽ được chúng tôi đăng tải. Hãy cùng theo dõi tài liệu ngay sau đây để có thêm kiến thức hữu ích. 

1. Soạn bài Hai đứa trẻ chi tiết

1.1 Trước khi đọc

Khi chờ đợi một điều gì đó quan trọng với bản thân, bạn thường có tâm trạng, cảm xúc như thế nào? Hãy chia sẻ điều đó với các bạn trong lớp.

Hướng dẫn giải:

Khi chờ đợi một điều gì đó quan trọng với bản thân sẽ có tâm trạng hồi hộp, mong đợi hay háo hức.

1.2 Đọc văn bản

Câu 1. Chi tiết này cho thấy việc buôn bán của người dân phố huyện như thế nào?

Hướng dẫn giải:

Chi tiết này cho thấy việc buôn bán của người dân phố huyện khá ế ẩm.

Câu 2. Qua chi tiết này, bạn hiểu thêm điều gì về nhân vật Liên?

Hướng dẫn giải:

Liên là cô gái đảm đang, khéo léo.

Câu 3. Bầu trời đêm và không gian phố huyện trong đoạn này được miêu tả qua điểm nhìn của ai?

Hướng dẫn giải:

Bầu trời đêm và không gian phố huyện trong đoạn này được miêu tả qua điểm nhìn của Liên.

1.3 Sau khi đọc

Câu 1. Tóm tắt nội dung câu chuyện được kể và chỉ ra đặc điểm cách xây dựng cốt truyện trong Hai đứa trẻ.

Hướng dẫn giải:

- Tóm tắt: Liên và An sống tại một phố huyện nghèo, được mẹ giao nhiệm vụ trông coi một cửa hàng tạp hóa nhỏ. Trước đây gia đình Liên sống ở Hà Nội, nhưng bố bị mất việc nên phải chuyển về quê sống. Mẹ con chị Tí bán hàng nước , gánh phở của Bác Siêu, sập hát của bác Xẩm... đều là những kiếp người nhỏ bé, nghèo khổ nơi phố huyện nghèo. Liên cũng như bao người dân sống ở đây, ngày ngày họ đều trông ngóng để được ngắm chuyến tàu chạy qua phố huyện. Hình ảnh chuyến tàu ấy đi qua mang theo những âm thanh và ánh sáng gợi lên trong nhân vật Liên những ngày ở Hà Nội và những khát vọng về một cuộc sống tốt đẹp hơn.

- Cách xây dựng cốt truyện: không có cốt truyện rõ ràng, các sự việc kể lại theo trình tự thời gian.

Câu 2. Bức tranh phố huyện đã được tác giả miêu tả theo trình tự nào và có đặc điểm gì? Làm rõ ý nghĩa của việc miêu tả bức tranh ấy trong văn bản.

Hướng dẫn giải:

- Bức tranh phố huyện được tác giả miêu tả theo trình tự thời gian.

- Khung cảnh thiên nhiên đượm buồn, vắng lặng và hiu quạnh.

- Ý nghĩa của việc miêu tả bức tranh: khắc họa cuộc sống nghèo nàn, tẻ nhạt của người dân phố huyện, bộc lộ nỗi buồn và đồng cảm trước cảnh ngộ đó.

Câu 3. Xác định ngôi kể, điểm nhìn trong văn bản và cho biết tác dụng của ngôi kể, điểm nhìn ấy trong việc khắc hoạ nhân vật, thể hiện chủ đề, cảm hứng của tác phẩm.

Hướng dẫn giải:

- Ngôi kể thứ ba, điểm nhìn trần thuật đặt vào nhân vật Liên.

- Tác dụng: khắc họa các nhân vật trở nên chân thực, góp phần thể hiện chủ đề, cảm hứng của tác phẩm rõ ràng, thuyết phục hơn

Câu 4. Nêu và phân tích ý nghĩa:

a. Một số câu văn, đoạn văn sử dụng kết hợp yếu tố tự sự, miêu tả, biểu cảm.

b. Một số hình ảnh, chi tiết xuất hiện nhiều lần trong văn bản.

Hướng dẫn giải:

a. 

• Đoạn văn từ “Chợ họp giữa phố… mà cho chúng”
• Ý nghĩa góp phần khắc họa hình ảnh phố huyện nghèo lặng lẽ với những con người có cuộc sống kham khổ.

b. 

• Hình ảnh con tàu
• Ý nghĩa: gợi về một quá khứ đẹp đẽ, hạnh phúc cũng như khao khát được quay trở lại.

Câu 5. Theo bạn, truyện Hai đứa trẻ của Thạch Lam được viết theo phong cách sáng tác nào? Dựa vào đâu để bạn khẳng định như vậy?

Hướng dẫn giải:

- Phong cách lãng mạn

- Dựa vào:

• Cảm hứng: Thạch Lam miêu tả cuộc đời của người dân phố huyện nghèo khó, thể hiện thế giới nội tâm trong trẻo của Liên và An.
• Hệ thống hình ảnh, từ ngữ, nhân vật: rực rỡ, bay bổng; đại diện cho ước mơ, khát vọng của đoàn tàu đêm; hình ảnh chân thực như hàng nước của chị Tí, những đứa trẻ nghèo, vợ chồng bác xẩm,,..

Câu 6. Một tác phẩm văn học có giá trị thẩm mĩ và nhân văn thường đánh thức ở người đọc ít nhất một điều gì đó sâu xa, tốt đẹp trong tư tưởng, tình cảm. Đối với bạn, Hai đứa trẻ có khả năng đánh thức như vậy không? Vì sao?

Hướng dẫn giải:

- Ý kiến: có

- Nguyên nhân: Hai đứa trẻ khơi gợi lòng đồng cảm, thấu hiểu những kiếp nghèo khổ, lầm than và khơi gợi ước mơ vươn ra ánh sáng, tìm lấy tương lai tốt đẹp của họ; đánh thức thẩm mĩ bằng những trang văn dịu êm, nhẹ nhàng, giàu sức gợi,...

Câu 7. Tìm hiểu thêm về các tác giả sáng tác theo phong cách lãng mạn, phong cách hiện thực trong văn học Việt Nam giai đoạn 1930 - 1945 và hoàn tất bảng sau bằng cách đánh dấu xác định phong cách sáng tác của tác phẩm, tác giả trong văn bản (làm vào vở) và lí giải:

Hướng dẫn giải:

* Bài tập sáng tạo: Lấy cảm hứng từ hình ảnh Hai đứa trẻ chờ đoàn tàu đi qua phố huyện (Hai đứa trẻ) hoặc hình ảnh thân thiết giữa Lão Hạc với cậu Vàng (Lão Hạc), hãy sáng tác một bài thơ, một bài hát hoặc một bức tranh.

Học sinh tự làm.

2. Tác giả - Tác phẩm Hai đứa trẻ

2.1 Tác giả

- Thạch Lam (1910 - 1942) tên khai sinh là Nguyễn Tường Vinh (sau đổi thành Nguyễn Tường Lân) sinh tại Hà Nội, trong một gia đình công chức gốc quan lại.

- Ông là em ruột của Nhất Linh và Hoàng Đạo, cả ba đều là thành viên của nhóm Tự lực văn đoàn.

- Khi còn nhỏ, Thạch Lan sống ở quê là phố huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương. Sau đó ông theo cha chuyển sang tỉnh Thái Bình.

- Ông học ở Hà Nội, sau khi thi đỗ tú tài phần thứ nhất thì ra làm báo viết văn.

- Thạch Lam thường viết “những truyện không có chuyện”, chủ yếu là khai thác thế giới nội tâm của nhân vật với những cảm xúc mong manh, mơ hồ trong cuộc sống thường ngày.

- Văn của ông trong sáng, giản dị mà thâm trầm sâu lắng.

- Một số tác phẩm:

• Truyện ngắn: Gió lạnh đầu mùa (1937), Nắng trong vườn (1938), Sợi tóc (1942)
• Tiểu thuyết: Ngày mới (1939)
• Tùy bút: Hà Nội băm sáu phố phường (1943)...

2.2 Tác phẩm

a. Hoàn cảnh sáng tác

Truyện được in trong tập “Nắng trong vườn” (1938) là một trong những truyện ngắn đặc sắc nhất của Thạch Lam.

b. Tóm tắt

Truyện ngắn “Hai đứa trẻ” xoay quanh số phận những con người nơi phố huyện nghèo qua lời kể của nhân vật Liên. Liên và An sống tại một phố huyện nghèo, được mẹ giao nhiệm vụ trông coi một cửa hàng tạp hóa nhỏ. Trước đây gia đình Liên sống ở Hà Nội, nhưng bố bị mất việc nên phải chuyển về quê sống. Mẹ con chị Tí bán hàng nước , gánh phở của Bác Siêu, sập hát của bác Xẩm... đều là những kiếp người nhỏ bé, nghèo khổ nơi phố huyện nghèo. Liên cũng như bao người dân sống ở đây, ngày ngày họ đều trông ngóng để được ngắm chuyến tàu chạy qua phố huyện. Hình ảnh chuyến tàu ấy đi qua mang theo những âm thanh và ánh sáng gợi lên trong nhân vật Liên những ngày ở Hà Nội và những khát vọng về một cuộc sống tốt đẹp hơn.

c. Bố cục

Gồm 3 phần:

• Phần 1: Từ đầu đến “ tiếng cười khanh khách nhỏ dần về phía làng”. Cảnh phố huyện khi chiều xuống.
• Phần 2. Tiếp theo đến “Tâm hồn Liên yên tĩnh hẳn, có những cảm giác mơ hồ không hiểu”. Cảnh phố huyện khi về đêm.
• Phần 3. Còn lại. Cảnh đợi tàu của những người dân phố huyện.

d. Tổng kết

- Nội dung:

Truyện ngắn Hai đứa trẻ đã thể hiện niềm xót thương đối với những kiếp người sống cơ cực, quanh quẩn, tăm tối ở phố huyện nghèo trước Cách mạng. Đồng thời, ông cũng thể hiện sự trân trọng trước ước mơ mong đổi đời tuy còn mơ hồ của họ.

- Nghệ thuật:

Cốt truyện đơn giản, hình ảnh giàu tính biểu tượng, giọng văn nhẹ nhàng…