Văn mẫu lớp 9: Phân tích hào khí chiến thắng và khát vọng hoà bình trong Phò giá về kinh Những bài văn hay lớp 9

TOP 4 bài Phân tích hào khí chiến thắng và khát vọng hoà bình trong Phò giá về kinh hay nhất, kèm theo dàn ý chi tiết, giúp các em học sinh lớp 9 có thêm nhiều ý tưởng mới để hoàn thiện bài văn phân tích của mình.

Phò giá về kinh của Trần Quang Khải là một trong những bài thơ thể hiện rõ nét hào khí Đông A thời Trần, đánh dấu cuộc chiến thắng hào hùng, niềm tự hào của dân tộc trước chiến công oanh liệt, lẫy lừng. Mời các em cùng tham khảo bài viết dưới đây của Download.vn để có thêm nhiều ý tưởng mới:

Dàn ý hào khí chiến thắng và khát vọng hoà bình

I. Mở bài:

- Bài thơ “Phò giá về kinh” của Trần Quang Khải như một khúc ca khải hoàn về hào khí chiến thắng và khát vọng hoà bình.

II. Thân bài:

* Niềm tự hào dân tộc trong hào khí chiến thắng:

- Hai câu đầu:

• Chương Dương, Hàm Tử: Tái hiện hai nơi đánh dấu cuộc chiến thắng hào hùng.
• Niềm tự hào trước chiến công oanh liệt

* Khát vọng hòa bình:

- Hai câu cuối:

• Lời khích lệ xây dựng đất nước
• Niềm tin đất nước vững bền, thái bình, thịnh trị.

III. Kết bài:

- Bài thơ tuy ngắn nhưng ý nghĩa đong đầy, chứa đựng ước mong, suy nghĩ của một tư tưởng lớn, một nhân cách

Hào khí chiến thắng và khát vọng hoà bình - Mẫu 1

Trong chặng đường lịch sử oai hùng của dân tộc, nhà Trần đã cắm những mốc son chói lọi với ba lần chiến thắng quân xâm lược Mông-Nguyên, tạo nên một thời đại oanh liệt với hào khí Đông A bất tử.

Hào khí ấy bao trùm cả núi sông và in dấu ấn đậm nét trong bài thơ Phò giá về kinh của Trần Quang Khải:

Chương Dương cướp giáo giặc
Hàm Tử bắt quân thù

Chương Dương là một bến sông nằm ở hữu ngạn sông Hồng, nơi diễn ra trận thuỷ chiến ác liệt vào tháng 6 năm 1285. Còn Hàm Tử là một địa danh thuộc tả ngạn sông Hồng, nơi diễn ra trận quyết chiến mở màn cuộc phản công của quân dân nhà Trần tháng 4 năm 1825. Hai trận chiến ác liệt đã tạo nên hai chiến thắng lẫy lừng, làm xoay chuyển cả cục diện chiến tranh. Từ thế “bị động” phải rút lui để bảo toàn lực lượng, ta chuyển sang thế chủ động tiến công địch (cướp giáo giặc, bắt quân thù). Hai câu thơ 10 tiếng đã khắc hoạ tư thế của dân tộc vào hình thế núi sông anh linh muôn thuở, với bản lĩnh quả cảm vô song, với phong thái ung dung, đường hoàng, làm chủ tình thế, “đứng trên đầu thù” (đoạt sóc, cầm Hồ).

Ta hãy đọc lại hai câu thơ:

Chương Dương cướp giáo giặc
Hàm Tử bắt quân thù

Bình dị thế thôi mà nghe âm vang cả tiếng trống trận thúc liên hồi, tiếng gươm khua, giáo đập, tiếng hò reo dậy đất. Từ hai câu thơ cô đọng, hàm súc, người đọc cảm nhận được cái không khí chiến tranh, cái hào khí Đông A “Ba quân thế mạnh nuốt trôi trâu” (Phạm Ngũ Lão), cả hình ảnh oai phong lẫm liệt của tướng sĩ nhà Trần. Một cảm xúc hân hoan, tràn ngập trong tâm hồn vị chiến tướng thắng trận đang kiêu hãnh trở về kinh đô trong sự đón chào nồng nhiệt của nhân dân.

Hào quang chiến thắng làm cho người ta ngây ngất nhưng không choáng ngợp. Nên ngay trong lúc đang tận hưởng niềm vui chiến thắng, Trần Quang Khải đã mong ước một nền thái bình muôn thuở cho đất nước:

Thái bình nên gắng sức
Non nước ấy nghìn thu.

Nhà Trần đã đi qua hai cuộc chiến tranh với bao đau thương nên họ rất hiểu rõ giá trị của cuộc sống thái bình, bởi nó được đổi bằng biết bao nước mắt và máu xương. Dường như Trần Quang Khải nhắc đến hai chiến thắng Chương Dương, Hàm Tử như chỉ để nhắc nhở mọi người phải biết trân trọng máu xương của cha ông đã đổ để mà chung lòng góp sức, đem hết tài năng và nhiệt huyết (tu trí lực) vào công cuộc kiến thiết nước nhà, sao cho non nước này bền vững đến ngàn thu.

Thái bình nên gắng sức - Non nước ấy nghìn thu, tự bản thân niềm mong ước ấy đã đẹp lắm rồi, tha thiết lắm rồi. Nhưng nó càng đẹp hơn, tha thiết hơn bởi nó là niềm suy tư trăn trở của một vị tướng xuất thân từ tầng lớp đại quý tộc nhà Trần, ngay trong lúc khói lửa binh đao còn chưa tan hẳn, “bụi trường chinh” còn bám đầy trên chiến giáp.

Bài thơ mở ra bằng hào khí chiến thắng và khép lại bằng khát vọng hoà bình. Hai nguồn cảm xúc lớn lao ấy đã nâng bài thơ lên một tầm cao để nghìn đời sau người đời còn được chiêm ngưỡng.

Hào khí chiến thắng và khát vọng hoà bình - Mẫu 2

Nói đến những chiến công hào hùng trong lịch sử đấu tranh giữ nước của dân tộc, không thể không nhắc những chiến công hiển hách chống quân Mông - Nguyên của triều đại nhà Trần. Chính niềm hân hoan chiến thắng ấy đã tạo nên hào khí Đông A chói lọi trong từng trang sử dưới thời Trần. Một trong số những tác phẩm thể hiện rõ nhất hào khí chiến thắng và khát vọng hòa bình của dân tộc, đó là bài thơ "Tụng giá hoàn kinh sư" (Trần Quang Khải).

Như chúng ta đã biết, dưới triều đại nhà Trần, nước Đại Việt ta phải đương đầu với quân Mông - Nguyên xâm lược. Đây là đội quân nổi tiếng là thiện chiến và tàn bạo nhất thời kỳ ấy, sử cũ còn ghi lại: Vó ngựa của chúng đi đến đâu đến từng cái cây, ngọn cỏ cũng không còn. Nhưng bằng tinh thần đoàn kết trên dưới một lòng đồng thuận quyết chiến đấu đến cùng, nhân dân Đại Việt đánh đuổi kẻ thù xâm lược ra khỏi bờ cõi. Một số hai vị tướng kiệt xuất thời Trần giữ quyền chỉ huy tối cao trong hai lần đánh đuổi quân Mông - Nguyên liên tiếp vào năm 1285, 1287 là Trần Quang Khải - ông cũng là tác giả bài thơ. Bài thơ này ông viết sau ngày đại thắng lần thứ hai của dân tộc, đem lại nền thái bình cho đất nước, Trần Quang Khải nhận được lệnh đi đón Thái thượng hoàng Trần Thánh Tông và Trần Nhân Tông, về Thăng Long trong niềm vui chiến thắng hân hoan. Bài thơ đã sâu sắc thể hiện hào khí chiến thắng và khát vọng thái bình thịnh trị của dân tộc ta ở thời đại nhà Trần.

Với thể thơ ngũ ngôn tứ tuyệt, trước hết, bài thơ "Tụng giá hoàn kinh sư" đã thể hiện hào khí chiến thắng của dân tộc ta ở thời đại nhà Trần:

Đoạt sóc Chương Dương độ
Cầm Hồ Hàm Tử quan.

Trong hai câu mở đầu bài thơ, tác giả đã nhắc đến hai chiến thắng lẫy lừng có ý nghĩa quyết định đến thắng lợi của cuộc kháng chiến là: Chương Dương và Hàm Tử, và trong trận Chương Dương Trần Quang Khải chính là vị tổng chỉ huy tối cao. Hai câu thơ đối ngẫu rất chỉnh, nghệ thuật đảo ngữ với một loạt các động từ mạnh "đoạt", "cầm" đưa lên đầu câu, kết hợp với nhịp thơ nhanh, gấp, nhịp 2/3 , tác giả đã phần nào tái hiện và làm nổi bật không khí chiến đấu vô cùng mạnh mẽ và quyết liệt của quân, dân ta. Đồng thời cho thấy tư thế làm chủ, chủ động tiến công quân giặc của ta. Trận chiến Chương Dương vốn diễn ra vào tháng 6 năm Ất Dậu (1285) còn trận Hàm Tử diễn ra vào tháng 4 năm Ất Dậu (1285). Theo lẽ thông thường trận chiến nào diễn ra trước sẽ được nhắc đến theo trình tự thời gian, nhưng ở đây tác giả đang sống trong tâm trạng hân hoan của chiến thắng Chương Dương mà gợi nhớ lại chiến thắng Hàm Tử cách đó hai tháng. Không cần phải sử dụng đến quá nhiều ngôn ngữ mà chỉ bằng hai câu thơ ngũ ngôn ngắn ngủi nhưng cũng đủ để vị tướng nhà Trần giúp cho người đọc cảm nhận được hào khí chiến thắng ngất trời của quân ta, đồng thời gợi lên trong lòng người đọc niềm tự hào sâu sắc về sức mạnh của dân tộc Đại Việt ta.

Bài thơ "Tụng giá hoàn kinh sư " không chỉ thể hiện hào khí chiến thắng mà còn thể hiện sâu sắc khát vọng hòa bình của dân tộc ta :

Thái bình tu trí lực Vạn cổ thử giang san.

Vậy là, dù đang trong không khí chiến thắng hừng hực ấy, vị chủ tướng Trần Quang Khải vẫn tỉnh táo và suy nghĩ thấu đáo vô cùng! Với giọng điệu tha thiết, chân thành mang tính chất động viên khuyên nhủ, ông đã tự nhắc nhở mình và cũng là để nhắc mọi người: Không thể vì quá say sưa với niềm vui chiến thắng mà quên mất trách nhiệm xây dựng non sông đất nước. Khi đất nước đã thái bình, nhân dân ta cần tập trung hết sức vào việc xây dựng đất nước, có như vậy đất nước mới trường tồn mãi mãi. Câu thơ vừa là lời động viên xây dựng, phát triển đất trong hòa bình vừa thể hiện niềm tin sắt đá vào sự bền vững muôn đời của đất nước.

Đọc bài thơ "Tụng giá hoàn kinh sư" của tác giả Trần Quang Khải, mỗi chúng ta không chỉ cảm thấy tự hào về truyền thống đấu tranh giữ nước bất khuất của cha ông, mà hơn thế nữa chúng ta còn tự hào bởi lịch sử ngàn xưa đã chứng minh Việt Nam luôn là một đất nước khao khát cuộc sống thái bình!

Hào khí chiến thắng và khát vọng hoà bình - Mẫu 3

Có lẽ không một quốc gia, dân tộc nào trên thế giới mong muốn bị xâm lăng, không một ai trong nhân loại thích sống trong cảnh loạn lạc chiến tranh. Bởi vậy, khi quân thù xâm chiếm bờ cõi, không thể làm làm gì khác ngoài đứng lên đấu tranh. Và những chiến thắng hào hùng trước kẻ xâm lăng luôn là niềm tự hào, là động lực và ý chí để nhân dân các dân tộc bị áp bức để đấu tranh. Bài thơ “Phò giá về kinh” của Trần Quang Khải như một khúc ca khải hoàn về hào khí chiến thắng và khát vọng hoà bình ấy.

“Chương Dương cướp giáo giặc
Hàm Tử bắt quân thù”

Chương Dương và Hàm Tử là hai trận địa diễn ra cuộc chiến ác liệt của quân dân nhà Trần với quân xâm lược Mông Nguyên. Hai chiến thắng ấy là những chiến công hiển hách, lẫy lừng, vang tiếng bốn phương của nhân dân đã làm thay đổi tình thế giữa ta và địch. Quân ta từ thế bị động, sang thế tấn công để giành thắng lợi. Hai câu thơ chỉ mười tiếng thôi mà âm hưởng vang dội núi sông, như hiện lên trước mắt người đọc cả cuộc chiến ác liệt, có tiếng hô vang, tiếng trống chiêng dội non sông. “Cướp giáo giặc”, “bắt quân thù” - tư thế hiên ngang, oai phong trong trận chiến, bản lĩnh và uy quyền, oai phong lẫm liệt. Hào khí chiến trận như hào khí Đông A của con dân đời Trần vậy - đồng lòng, quyết chí vì nghĩa lớn với tinh thần quyết thắng không gì có thể lay chuyển nổi. Câu thơ ngập tràn niềm vui niềm hứng khởi, hân hoan trong chiến thắng vẻ vang.

Khi đã giành chiến thắng, trải qua những vất vả và gian nan, hơn bao giờ hết ta lại càng trân trọng và khát vọng hoà bình. Và tinh thần, niềm khát khao mãnh liệt ấy được Trần Quang Khải thể hiện trong hai câu cuối:

“Thái bình tu trí lực
Vạn cổ thử giang san”

Sau bao đau khổ, đổ biết bao máu và nước mắt, hàng ngàn tính mạng phải đánh đổi, ta lại càng trân quý hơn thời khắc hoà bình, tự do. Tác giả đã nhắn nhủ đến quân thần, đến nhân dân về ý thức bảo vệ dân tộc, cùng nhau đồng lòng góp sức xây dựng đất nước phát triển trong thái bình thịnh trị để cho đất nước mãi ngàn năm được trường tồn, bền vững. Niềm mong ước của tác giả như thay lời muốn nói cho ước nguyện của nhân dân. Sự trăn trở của muôn người về việc xây dựng, kiến thiết nước nhà tốt đẹp ngàn năm.

Hào khí chiến thắng và khát vọng hoà bình là tư tưởng chủ đạo âm vang xuyên suốt tác phẩm. Bài thơ tuy ngắn nhưng ý nghĩa đong đầy, chứa đựng ước mong, suy nghĩ của một tư tưởng lớn, một nhân cách lớn.

Hào khí chiến thắng và khát vọng hoà bình - Mẫu 4

"Phò giá về kinh" là một tác phẩm tiêu biểu cho tinh thần yêu nước, hào khí Đông A của triều đại nhà Trần. Bài thơ được Trần Quang Khải sáng tác sau cuộc kháng chiến Mông - Nguyên thắng lợi. Bài thơ được viết theo thể thơ tứ tuyệt, ngắn gọn, cô đúc là một trong những bài thơ bất hủ về tư tưởng yêu nước, mang những tầng ý nghĩa lớn.

Thứ nhất, Phò giá về kinh đã tái hiện lại những cuộc chiến oanh liệt của dân tộc với hào khí chiến thắng vang dội.

"Chương Dương cướp giáo giặc
Hàm Tử bắt quân thù"

Hai trận chiến vô cùng gay go và quyết liệt được diễn ra, tháng 4 năm 1825 trận chiến trên bến "Chương Dương" nằm ở hữu ngạn Sông Hồng do Trần Nhật Duật cầm quân đã thắng lợi, sau đó chưa đầy hai tháng một kết quả hào hùng của quân đội nhà Trần đó Trần Quang Khải lãnh đạo trên cửa Hàm Tử đã bắt quân thù phải chịu thua trận một lần nữa. Hai trận chiến vang dội, ghi vào lịch sử dân tộc một cách đầy tự hào, vẻ vang nhất được tái hiện một cách khí thế. Trong tư thế chủ động, quân ta tiến đánh một cách nhanh chóng, thần tốc, các động từ mạnh "cướp" ,"bắt" đã cho thấy sức mạnh mẽ và dứt khoát, chiến đấu hết mình giành thế thắng trên chiến trường. Giọng điệu hào sảng như tăng thêm không khí sục sôi của chiến trận và chứa chan niềm tự hào, phấn khởi trước cục diện chiến trận. Chương Dương và Hàm Tử giờ đây trở thành một nhân chứng hùng hồn cho sự thắng lợi của quân dân ta và thất bại nhục nhã, thảm hại của lũ giặc cướp nước, ghi danh mình chói lọi trong những trang sử hào hùng của dân tộc.

Thứ hai, Phò giá về kinh còn mang khát vọng thái bình thịnh trị cho đất nước, muôn dân.

"Thái Bình từ trí lực
Non nước ấy ngàn thu"

Khi có giặc ngoại xâm, không gì khác ngoài phải đấu tranh. Khi hoà bình, thịnh trị cần phải xây dựng mạnh mẽ hơn nữa. Chiến thắng chỉ là tiền đề, để tiếp tục vững bước trên con đường độc lập thì phải xây dựng một lực lưỡng vững chắc, những người hiền tài, hào kiệt. Không chỉ có sức mạnh mà phải có đầu óc, biết nghĩ, biết làm, biết nhìn xa trông rộng. Không bao giờ được kiêu ngạo, huênh hoang trên chiến thắng mà phải tập trung rèn luyện, xây dựng mỗi ngày để vững mạnh, thịnh trị. Non nước muốn được lâu dài ngàn năm, muốn tương lai huy hoàng tươi sáng phải nỗ lực, xây dựng, dựng nước và giữ nước phải song hành cùng nhau.

Có thể thấy trải qua bao đau thương thì ai cũng càng trân quý hoà bình. Vì vậy, nỗi khao khát thái bình đất nước không chỉ là của riêng Trần Quang Khải mà là tiếng lòng của muôn triệu nhân dân.

Bài thơ làm sống dậy ở người đọc tình yêu nước, tinh thần dân tộc mà mang đến cảm nhận chân thực về những năm tháng hào hùng, oanh liệt của dân tộc và thấy được ý nghĩa lớn lao của tự do, hoà bình. Hơn ai hết, là những thế hệ trẻ của tương lại, em sẽ nỗ lực và phấn đấu hết mình để tiếp tục góp phần vào xây dựng đất nước, tiếp nối lời dạy, niềm nhắn nhủ của cha ông xưa" các vua hùng đã có công dựng nước. Bác cháu ta hãy cùng nhau giữ lấy nước".