Soạn bài Lời tiễn dặn Chân trời sáng tạo Ngữ văn lớp 11 trang 58 sách Chân trời sáng tạo tập 1

Văn bản Lời tiện dặn miêu tả rõ tâm trạng của chàng trai trên đường tiễn cô gái về nhà chồng và phải chứng kiến cảnh cô bị người chống đánh đập. Download.vn sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 11: Lời tiễn dặn. 

Các bạn học sinh lớp 11 có thể tham khảo tài liệu để nắm được những thông tin hữu ích. Chúng tôi sẽ đăng tải ngay sau đây. 

1. Soạn bài Lời tiễn dặn ngắn gọn

Câu 1. Lời “tiễn dặn” được thuật lại theo ngôi kể nào? Dựa vào đâu để bạn khẳng định như vậy?

Hướng dẫn giải:

- Ngôi kể: thứ nhất

- Dựa vào: cách xưng hô “anh”, “đôi ta”, “người yêu anh”...

Câu 2. Lời “tiễn dặn” giúp bạn biết gì về nhân vật chàng trai và cô gái? Qua đó, hãy nhận xét cách xây dựng nhân vật trong truyện thơ dân gian.

Hướng dẫn giải:

• Nhân vật: chàng trai và cô gái yêu nhau nhưng gia đình ngăn cấm, cô gái bị ép lấy chồng
• Nhân vật trong truyện thơ dân gian: bất hạnh

Câu 3. Bạn hãy chỉ ra những chi tiết quan trọng trong văn bản Lời tiễn dặn và phân tích vai trò của chúng trong việc thể hiện nội dung truyện thơ.

Hướng dẫn giải:

Những chi tiết quan trọng:

• Lời dặn dò của chàng trai khi tiễn cô gái về nhà chồng.
• Hành động chăm sóc khi thấy người yêu bị chồng hành hạ
• Lời khẳng định tình yêu bền chặt ngay cả khi chết đi

Câu 4. Nêu chủ đề của văn bản và cho biết qua văn bản này, tác giả dân gian muốn gửi gắm thông điệp gì?

Hướng dẫn giải:

• Chủ đề: khát vọng tự do yêu đương và hạnh phúc đôi lứa.
• Thông điệp: phê phán hủ tục, mong muốn tự do trong yêu đương.

Câu 5. Những dấu ấn nào giúp bạn nhận biết văn bản Lời tiễn dặn thuộc thể loại truyện thơ.

Hướng dẫn giải:

Dấu hiệu: văn vần, tự sự kết hợp trữ tình, ngôi kể thứ nhất,....

Câu 6. Từ văn bản Lời tiễn dặn, bạn có suy nghĩ gì về khát khao đoàn tụ của đôi trai gái người Thái ngày xưa?

Hướng dẫn giải:

Suy nghĩ: đôi trai gái người Thái ngày xưa luôn khao khát tự do yêu đương, mong muốn hạnh phúc.

2. Soạn bài Lời tiễn dặn chi tiết

2.1 Trước khi đọc

Bạn đã học về truyện thơ nôn ở lớp 9. Theo bạn khi đọc một truyện thơ, chúng ta cần chú ý điều gì?

Hướng dẫn giải:

• Nội dung của tác phẩm: Đề tài, chủ đề, cảm hứng chủ đạo, tư tưởng được gửi gắm…
• Hình thức của một truyện thơ: số đoạn, gieo vần, hình ảnh…

2.2 Đọc văn bản

Câu 1. Vì sao chàng trai lại nói đến điều này? Lời nói của anh có nghĩa ý nghĩa gì?

Hướng dẫn giải:

• Chàng trai thương cho cô gái mình yêu phải sống trong hoàn cảnh éo le.
• Lời nói của chàng trai cho thấy tình cảm chân thành, sâu sắc.

Câu 2. Bạn hình dung như thế nào về hoàn cảnh của cô gái và hành động của chàng trai.

Hướng dẫn giải:

• Hoàn cảnh của cô gái: Bị người chồng ngược đãi, đánh đập.
• Hành động của chàng trai: Ân cần, quan tâm thể hiện tình cảm sâu sắc.

Câu 3. Những câu thơ này thể hiện tình cảm của hai nhân vật như thế nào?

Hướng dẫn giải:

Những câu thơ này thể hiện tình cảm của hai nhân vật: Tình cảm mãnh liệt, sâu sắc.

2.3 Sau khi đọc

Câu 1. Lời “tiễn dặn” được thuật lại theo ngôi kể nào? Dựa vào đâu để bạn khẳng định như vậy?

Hướng dẫn giải:

- Lời “tiễn dặn” được thuật lại theo ngôi kể thứ nhất.

- Dựa vào đây là lời của chàng trai, các từ xưng hô như “anh”, “đôi ta”, “người yêu anh”...

Câu 2. Lời “tiễn dặn” giúp bạn biết gì về nhân vật chàng trai và cô gái? Qua đó, hãy nhận xét cách xây dựng nhân vật trong truyện thơ dân gian.

Hướng dẫn giải:

• Chàng trai và cô gái yêu nhau, nhưng bị gia đình ngăn cấm. Cô gái bị ép hôn, bị người chồng bạc đãi.
• Nhân vật trong truyện thơ dân gian: Có số phận bất hạnh, trải qua mô hình gặp gỡ - tai biến - đoàn tụ.

Câu 3. Bạn hãy chỉ ra những chi tiết quan trọng trong văn bản Lời tiễn dặn và phân tích vai trò của chúng trong việc thể hiện nội dung truyện thơ.

Hướng dẫn giải:

Những chi tiết quan trọng:

- Lời dặn dò của chàng trai khi tiễn cô gái về nhà chồng: xin kề vóc mảnh, ủ lấy hương người, xin ẵm con cho người yêu, lời thề nguyền,... thể hiện tình yêu thiết tha, cao thượng.

- Hành động chăm sóc khi thấy người yêu bị chồng hành hạ (chải tóc, nấu thuốc); lời khẳng định tình yêu bền chặt ngay cả khi chết đi ( (Chết thành sông… song song);... thể hiện tình yêu bền chặt, tha thiết.

Câu 4. Nêu chủ đề của văn bản và cho biết qua văn bản này, tác giả dân gian muốn gửi gắm thông điệp gì?

Hướng dẫn giải:

• Chủ đề: Khát vọng tự do yêu đương và hạnh phúc đôi lứa.
• Thông điệp: phản kháng tập tục hôn nhân ràng buộc con người, thể hiện khát vọng vượt qua khó khăn để đoàn tụ bên nhau.

Câu 5. Những dấu ấn nào giúp bạn nhận biết văn bản Lời tiễn dặn thuộc thể loại truyện thơ.

Hướng dẫn giải:

Dấu hiệu: văn vần, kết hợp tự sự với trữ tình, nói về tình yêu ngang trái của đôi trai gái Thái, ngôi kể thứ nhất, được kể bằng ngôn ngữ giàu chất trữ tình, đậm bản sắc dân tộc.

Câu 6. Từ văn bản Lời tiễn dặn, bạn có suy nghĩ gì về khát khao đoàn tụ của đôi trai gái người Thái ngày xưa?

Hướng dẫn giải:

Khát vọng tự do yêu thương và hạnh phúc lứa đôi, vượt qua mọi khó khăn, thử thách để đến được bên nhau, ở bên nhau.

3. Tác giả - Tác phẩm Lời tiễn dặn

a. Xuất xứ

- Tiễn dặn người yêu (Xống chụ xon xao) của dân tộc Thái là một truyện thơ nổi tiếng trong kho tàng truyện thơ các dân tộc thiểu số.

- Với 1846 câu thơ, Tiễn dặn người yêu là lời nhân vật trong cuộc kể lại câu chuyện tình yêu - hôn nhân của vợ chồng mình.

- Đoạn trích trong SGK miêu tả rõ tâm trạng của chàng trai trên đường tiễn cô gái về nhà chồng và phải chứng kiến cảnh cô bị người chống đánh đập.

b. Bố cục

Gồm 2 phần:

• Phần 1. Từ đầu đến “góa bụa về già”: Tâm trạng của chàng trai trên đường tiễn cô gái về nhà chồng.
• Phần 2. Còn lại: Tâm trạng của chàng trai khi phải chứng kiến cô gái bị chồng đánh đập.

c. Chủ đề

Đoạn trích Lời tiễn dặn đã thể hiện được khát vọng tự do yêu đương và hạnh phúc đôi lứa.

d. Nội dung và nghệ thuật

• Nội dung: Đoạn trích đã thể hiện tình yêu thủy chung của chàng trai dành cho cô gái.
• Nghệ thuật: hình ảnh giản dị, ngôn ngữ mang màu sắc dân tộc…

e. Mở bài và kết bài

- Mở bài: Tiễn dặn người yêu (Xống chụ xon xao) của dân tộc Thái là một truyện thơ nổi tiếng trong kho tàng truyện thơ các dân tộc thiểu số. Đoạn trích Lời tiễn dặn đã thể hiện tình yêu thủy chung của chàng trai dành cho cô gái.

- Kết bài: Tóm lại, Lời tiễn dặn đã thể hiện được khát vọng tự do yêu đương và hạnh phúc đôi lứa. Đoạn trích gửi gắm nhiều thông điệp nhân văn, giá trị.