Văn mẫu lớp 9: Dàn ý truyện ngắn Chiếc lược ngà (10 mẫu) Truyện ngắn Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng

TOP 10 Dàn ý truyện ngắn Chiếc lược ngà chi tiết, đầy đủ những ý quan trọng, giúp các em học sinh lớp 9 cảm nhận sâu sắc tình cảm gia đình, tình cảm cha con trong hoàn cảnh éo le của chiến tranh.

Sau khi lập xong dàn ý Chiếc lược ngà, các em dễ dàng triển khai thành bài văn hoàn chỉnh với đầy đủ những ý quan trọng. Vậy mời các em cùng theo dõi bài viết dưới đây của Download.vn để lập dàn ý phân tích, cảm nhận Chiếc lược ngà, phân tích nhân vật bé Thu, ông Sáu.... đầy đủ những ý quan trọng.

Dàn ý phân tích Chiếc lược ngà

1. Mở bài

• Giới thiệu về tác giả Nguyễn Quang Sáng và truyện ngắn Chiếc lược ngà.

2. Thân bài

a. Khái quát về truyện ngắn

• Viết về tình cảm cha con giữa ông Sáu và bé Thu.
• Tình cảm cha con được thử thách qua tình huống éo le.

b. Cuộc gặp gỡ sau 8 năm xa cách

- Ông Sáu xa mong chờ được gặp con sau nhiều năm xa cách.

- Bé Thu sợ hãi, quyết không chịu nhận ông Sáu là cha mình:

• Nói trổng khi nhờ ông Sáu giúp đỡ.
• Hất cái trứng ra khỏi bát khi được ông Sáu gắp cho.

- Sự bướng bỉnh của bé Thu--> Ông Sáu nóng giận mà đánh con--> Hối hận.

b. Cha con đoàn tụ

• Bé Thu nghe bà kể về chiếc sẹo của ông Sáu --> Hiểu ra tất cả.
• Bé Thu nhận cha --> Cha con đoàn tụ
• Ông Sáu lên đường làm nhiệm vụ, hứa tặng Thu chiếc lược ngà khi trở về.

c. Chiếc lược ngà - tình cha con thiêng liêng, cảm động

• Ông Sáu trở lại chiến trường
• Dồn hết tâm huyết và tình yêu con để làm chiếc lược ngà.
• Ông Sáu hi sinh --> Nhờ đồng đội đưa lại chiếc lược cho Thu.

3. Kết bài

• Cảm nhận về tình cha con của ông Sáu và bé Thu.

Dàn ý cảm nhận truyện Chiếc lược ngà

I. Mở bài:

• Sơ lược về tác giả Nguyễn Quang Sáng và phong cách sáng tác.
• Vài nét về vị trí và nội dung của Chiếc lược ngà.

II. Thân bài:

a. Nhan đề:

• Nó là mơ ước của bé Thu và nó cũng tượng trưng cho tình cảm cha con sâu nặng của ông Sáu với cô bé Thu từ lúc còn sống cho đến cả lúc hy sinh.
• Là kỷ vật cuối cùng mà ông Sáu để lại cho con, đồng thời cũng khắc sâu nỗi đau đớn mà chiến tranh đã để lại trong mỗi gia đình, sự mất mát, đau thương, sự chia cắt.

b. Nhân vật bé Thu:

* Trước lúc nhận cha:

• Từ chối, bài xích tất cả mọi tình cảm sự chăm sóc mà ông Sáu dành cho cô bé (nêu dẫn chứng).
• Nguyên nhân: Bởi mặt ông Sáu có vết sẹo dữ tợn không giống người ba trong ảnh mà nó hằng nâng niu mong nhớ.

=> Tái hiện được cái nghịch cảnh éo le mà chiến tranh đã gây ra cho mỗi con người, không phải chỉ là sự chịu đựng gian khổ của người lính nơi chiến trường mà đó còn là sự đớn đau, khổ sở của cả những con người ở hậu phương.

=> Đồng thời cũng thể hiện những nét tính cách đặc sắc của bé Thu, hồn nhiên, bướng bỉnh, cá tính và vô cùng yêu thương cha mình, đặc biệt cách mà bé Thu từ chối tình cảm của ông Sáu cũng là một cách để cô bé bộc lộ tình cảm yêu cha vô cùng sâu nặng, thắm thiết.

* Sau khi nhận cha:

• Ôm hôn cha thắm thiết, tiếng gọi ba như xé cả không gian xé cả lòng người, thể hiện thứ tình cảm sâu nặng mà cô bé đã chôn giấu biết bao lâu.
• Mong muốn ông Sáu ở nhà không đi nữa => Không chỉ dừng lại ở sự yêu thương vô bờ bến với ông Sáu mà còn là nỗi sợ hãi vô hình, có lẽ rằng con bé đã linh cảm được lần đi này của ông Sáu là một đi không trở lại, thế nên nó không muốn để ông đi dù chỉ một chút, nó chỉ muốn ông ở nhà với nó, 8 năm trời xa cách đã để lại trong lòng nó quá nhiều nỗi nhớ thương sâu sắc.
• Chiếc lược ngà đã xóa tan hết mọi khoảng cách giữa hai cha con, là sợi dây gắn kết chặt chẽ tình cảm yêu thương gắn bó của cả hai người.

c. Nhân vật ông Sáu:

* Khi trở về thăm nhà:

• Là người lính chiến gặp bi kịch trong chính gia đình của mình đứa con gái bao lâu ông hằng mong nhớ không chịu nhận ông, thậm chí bài xích hết tất cả những gì ông muốn bù đắp cho cô bé. Điều đó khiến ông Sáu vô cùng đau khổ (nêu dẫn chứng).
• Sự đau khổ quá lớn khiến ông có hành động sai lầm, khi lỡ tay trách phạt con, điều đó vừa khiến bé Thu tổn thương, đồng thời càng làm cho trái tim ông đau đớn hơn, thậm chí nỗi hối hận kéo dài mãi đến tận lúc ông hy sinh.

* Khi ở chiến trường:

• Ông nhớ con đến quặn từng khúc ruột, thêm sự day dứt, hối hận vì một lần đánh con, làm tổn thương con bé khiến ông Sáu không ngừng buồn bã.
• Công việc chế tạo và nâng niu chiếc lược ngà tựa như nâng ước mơ con đã làm cho ông Sáu nguôi ngoai nỗi hối hận day dứt, đồng thời nỗi nhớ yêu con lại càng trở nên tha thiết.
• Ngày hy sinh ông Sáu vẫn chỉ còn tiếc nuối mãi một việc là chưa kịp trao tận tay chiếc lược ngà cho con gái.

=> Tình yêu thương con vô bờ bến của ông Sáu, đồng thời phản ánh một cách vô cùng sâu sắc những nỗi đau, những bi kịch mà chiến tranh để lại trong cuộc đời người lính.

III. Kết bài

• Nêu cảm nghĩ.

Dàn ý phân tích nhân vật bé Thu

1. Mở bài:

Giới thiệu về Nguyễn Quang Sáng và truyện Chiếc lược ngà. Nêu hoàn cảnh sáng tác: năm 1966, vào thời chống Mĩ khốc liệt. Cảm nhận chung về nhân vật bé Thu: Tình cảm mạnh mẽ, sâu sắc. Cá tính cứng cỏi đến mức ương ngạnh nhưng vẫn là một đứa trẻ hồn nhiên, ngây thơ.

2. Thân bài:

Khái quát được cảnh ngộ của bé Thu:

Đất nước có chiến tranh, cha đi công tác khi Thu chưa đầy một tuổi, lớn lên em chưa một lần được cha chăm sóc yêu thương, tình yêu Thu dành cho cha chỉ gửi trong tấm ảnh chụp cùng má.

Phân tích diễn biến tâm lý nhân vật bé Thu:

• Tâm trạng của bé Thu lúc đầu: ngạc nhiên, sợ hãi và bỏ chạy; không nhận ông Sáu là cha vì ông không giống trong bức ảnh; luôn tỏ ra lạnh nhạt, xa lánh ông Sáu; phản ứng quyết liệt, rồi trốn sang nhà bà ngoại kể nồi tức tối của minh (phản ứng rất thơ ngây của đứa trẻ).
• Tâm trạng của bé Thu lúc sau: buồn rầu nghĩ ngợi thể hiện sự ân hận : nuối tiếc sau khi được bà ngoại giải thích; hối hận và nhận cha đúng lúc phải chia tay cha; bộc lộ tình cảm mãnh liệt và xót xa.

Nghệ thuật xây dựng nhân vật bé Thu:

• Tình huống truyện (éo le).
• Khắc họa tâm lý nhân vật (sự bướng bỉnh trẻ con, khi cha sắp đi).
• Ngôn ngữ đậm chất Nam Bộ (chân chất, mộc mạc, giàu tình cảm).

3. Kết bài:

Tác phẩm là câu chuyện kể cảm động về tình cha con; thể hiện tấm lòng yêu thương, nhạy cảm của nhà văn đối với con người. Rút ra bài học, liên hệ nêu suy nghĩ bản thân.

Dàn ý cảm nhận bé Thu trong Chiếc lược ngà

1. Mở bài

Giới thiệu về truyện ngắn Chiếc lược ngà và nhân vật bé Thu:

• Chiếc lược ngà là truyện ngắn xúc động về tình cảm gia đình trong chiếc tranh.
• Qua nhân vật bé Thu, tình cảm cha con được tái hiện chân thực, xúc động.

2. Thân bài

* Tình huống truyện:

• Sau 8 năm xa cách, ông Sáu trở về thăm gia đình, quê hương.
• Ông Sáu háo hức, mong chờ gặp con gái nhỏ nhưng bé Thu không chịu nhận cha
• Ngày bé Thu hiểu mọi việc và nhận cha cũng là ngày ông Sáu phải lên đường.

* Nhân vật bé Thu

- Bướng bỉnh, không chịu nhận ông Sáu là ba:

• Bất ngờ, sợ hãi khi được ông Sáu ôm vào lòng và gọi con
• Xa lánh, từ chối mọi hành động quan tâm của ông Sáu
• Không chịu gọi ông Sáu là ba, nói trổng khi muốn nhờ ông Sáu giúp đỡ.
• Hất tung cái trứng được ông Sáu gắp vào bát trong bữa ăn
• Giận dỗi bỏ sang bà ngoại khi bị ông Sáu đánh

=> Bướng bỉnh, cự tuyệt quyết liệt

- Tình thương ba sâu sắc

• Bé Thu không chịu nhận ba vì trong bức ảnh chụp với má, ba không có vết thẹo trên mặt
• Khi được bà giải thích, Thu hiểu ra tất cả à thấy hối hận và có lỗi vô cùng
• Cất tiếng gọi ba khi ông Sáu chuẩn bị lên đường, hôn lên vết sẹo dài trên má ba.
• Không muốn ông Sáu rời đi

=> Tình thương cha sâu sắc

3. Kết bài

Suy nghĩ của em về nhân vật bé Thu:

• Tình thương cha sâu sắc, tha thiết
• Những chuyển biến trong suy nghĩ và hành động của bé Thu làm cho câu chuyện về tình cảm cha con thêm xúc động, hấp dẫn.

Dàn ý phân tích nhân vật ông Sáu

I. Mở bài:

• Giới thiệu tác phẩm, nhân vật: “Chiếc lược ngà” là truyện ngắn xuất sắc của Nguyễn Quang Sáng viết về tình cha con và những năm tháng chiến tranh ác liệt. Ông Sáu là một trong những nhân vật được nhà văn gửi gắm vào đó rất nhiều tâm tư, tình cảm của mình.

II. Thân bài:

• Ông Sáu là một người cha yêu thương con vô bờ bến.
• Ông anh dũng tham gia hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ của dân tộc.
• Bảy năm ròng rã ngoài chiến trường đã dấy lên trong ông khao khát được gặp lại vợ con, được nghe con gọi một tiếng “ba”.
• Bé Thu – con gái bé bỏng của ông lại tỏ ra xa lánh, ngờ vực ông, nó nhất quyết không chịu gọi một tiếng “ba”.
• Trở về chiến trường, nhớ lại lời hứa với bé Thu, ông Sáu đã ngày ngày làm tặng con gái một chiếc lược ngà xinh xắn.
• Ông Sáu cũng chính là nhân vật đại diện cho biết bao thế hệ cha anh thời đó. Họ vì tình yêu quê hương đất nước mà sẵn sàng lên đường ra đi bảo vệ Tổ quốc
• Câu chuyện còn là bản cáo trạng đanh thép tố cáo tội ác mà chiến tranh đã gây ra cho biết bao người dân vô tội.
• “Chiếc lược ngà” là truyện ngắn xuất sắc của Nguyễn Quang Sáng viết về tình cha con và những năm tháng chiến tranh ác liệt. Ông Sáu là một trong những nhân vật được nhà văn gửi gắm vào đó rất nhiều tâm tư, tình cảm của mình.

III. Kết bài:

• Truyện “Chiếc lược ngà” và hình ảnh ông Sáu đã khơi gợi trong lòng ta bao ý nghĩa về sự hi sinh và hạnh phúc ở đời do các thế hệ cha anh đã đổ xương máu làm nên. Và bài học “uống nước nhớ nguồn” càng thêm thấm thía.

Dàn ý Cảm nhận về nhân vật ông Sáu

1. Mở bài:

• Giới thiệu về truyện ngắn “Chiếc lược ngà” và nhân vật ông Sáu.

2. Thân bài:

a) Ông Sáu là người lính dũng cảm:

• Ông Sáu đi lính từ khi con gái chưa tròn một tuổi.
• Trong những năm chiến đấu ông đã có một vết thẹo trên mặt -> Minh chứng của chiến tranh và dấu vết của lòng can đảm.
• Tuy rất muốn ở cùng con thêm vài ngày nhưng ông vẫn quay lại chiến trường đúng thời gian quy định.

b) Ông Sáu là người cha rất yêu thương con:

- Khi nhìn thấy con: Ông Sáu háo hức, mong chờ được đến ôm con nhưng chỉ nhận được sự cự tuyệt của bé Thu khiến ông đau đớn, thất vọng.

- Trong những ngày ở nhà:

• Tuy ông Sáu rất cố gắng để được gần gũi con nhưng bé Thu luôn từ chối khiến ông bất lực, không biết nên làm thế nào.
• Trong bữa cơm, ông Sáu gắp miếng trứng cá cho con, con bé liền hất đi. Không kiểm soát được cơn giận, ông liền đánh con.

- Trong buổi chia li: Ông Sáu bất ngờ, xúc động, không nén nổi xúc động vì tình cảm con gái dành cho mình.

- Khi ở chiến trường:

• Ông Sáu rất ân hận vì đã lỡ tay đánh con.
• Tự tay làm chiếc lược ngà để tặng con.
• Dồn hết tình cảm thương nhớ con của mình vào chiếc lược ngà.

=> Ông Sáu là một nhân vật cực kì yêu thương con gái của mình

b) Nghệ thuật:

• Xây dựng nhân vật: Nhân vật có rất ít lời thoại nhưng những hành động, biểu cảm, suy nghĩ của nhân vật được tác giả miêu tả rất rõ nét nhằm khắc họa tâm lí nhân vật.
• Sử dụng ngôn ngữ Nam Bộ giản dị, quen thuộc khiến cho nhân vật trở nên gần gũi hơn,

3. Kết bài:

• Khái quát lại về nhân vật ông Sáu.

Dàn ý cảm nhận tình cha con trong Chiếc lược ngà

1. Mở bài

• Giới thiệu tác giả, tác phẩm.
• Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: Tác phẩm là câu chuyện cảm động về tình cha con trong chiến tranh.

2. Thân bài

a) Cảnh ngộ của cha con ông Sáu

b) Tình cảm của cha con ông Sáu

* Trước khi bé Thu nhận cha

-Tình cảm ông Sáu dành cho con:

• Nỗi nhớ mong, sự vồ vập khi mới gặp con và sự đau đớn khi bị con bé chối từ.
• Những nỗ lực của ông Sáu để gần gũi con, để con gọi một tiếng “ba”.
• Sự cáu giận, nỗi bất lực của ông khi phải đánh con.

- Tình cảm của bé Thu dành cho cha:

• Em cương quyết không nhận ông Sáu là ba khi thấy ông không giống với người trong tấm hình chụp chung với má.
• Em phản ứng một cách quyết liệt, thậm chí còn xấc xược, bướng bỉnh để bảo vệ tình yêu em dành cho ba.
• Em ân hận, trằn trọc không ngủ được khi được ngoại giảng giải.

- Cảnh con nhận cha và cuộc chia tay đẫm nước mắt.

* Phần còn lại của câu chuyện

• Ông Sáu ở chiến trường không nguôi nhớ thương con, ân hận vì đã trót đánh con bé. Ông dồn tất cả tình yêu con để tự tay làm chiếc lược ngà tặng con như lời ông đã hứa lúc chia tay.
• Trước khi chết, ông Sáu vẫn cố dồn chút sức lực cuối cùng để gửi lại chiếc lược, nhờ đồng đội trao tận tay cho con gái ông.
• Bé Thu lớn lên đã đi tiếp con đường của cha như để nối dài mãi tình cha con bất tử.

* Ý nghĩa của hình tượng chiếc lược ngà

• Là cầu nối giữa hai cha con ông Sáu.
• Tượng trưng cho tình cha con bất tử.

=>Tóm lại: Qua “Chiếc lược ngà”, người đọc nhận ra hậu quả tình thẩn không nhỏ mà chiến tranh gây ra. Nó phẩn nào làm sứt mẻ, mất mát tình cảm gia đình, là niềm đau nhức nhối, dai dẳng trong lòng con người. Đây là đóng góp quan trọng của tác giả.

Truyện còn giúp người đọc nhận ra đời sống tình cảm mãnh liệt của con người Việt Nam. Chiến tranh dù khốc liệt đến đâu cũng không hủy diệt được tình cảm gia đình, tình cảm con người.

c) Nghệ thuật truyện

• Tình huống truyện bất ngờ, độc đáo, éo le
• Phân tích tâm lí nhân vật tinh tế, sâu sắc.
• Câu chuyện được kể từ ngôi thứ nhất, người kể xưng “tôi” có mặt và chứng kiến toàn bộ câu chuyện có tác dụng rõ rệt trong việc vừa kể chuyện vừa bày tỏ sự đồng cảm với các nhân vật và thể hiện nội dung tư tưởng của tác phẩm.
• Lối kể chuyện tự nhiên, giàu cảm xúc.
• Hình ảnh giản dị mà giàu sức gợi, có ý nghĩa biểu tượng cao.

3. Kết bài

• Khẳng định sức sống, sức hấp dẫn của tác phẩm trong dòng chảy văn học hiện đại Việt Nam, mảng đề tài tình cảm gia đình và chiến tranh.
• Khẳng định vai trò, ý nghĩa của tình cảm gia đình đối với mỗi người

Dàn ý phân tích tình cảm cha con trong truyện Chiếc lược ngà

I. Mở bài

- Giới thiệu tác giả: Nguyễn Quang Sáng: Nguyễn Quang Sáng là nhà văn tiêu biểu của nền văn học hiện đại Việt Nam.

- Giới thiệu tác phẩm: Chiếc lược ngà

• Truyện ngắn "Chiếc lược ngà" ra đời năm 1966, những năm tháng gian khổ, đau thương nhất của đồng bào Nam Bộ trong 30 năm chiến tranh.
• Truyện thể hiện cảm động tình cha con sâu nặng và cao đẹp trong cảnh ngộ éo le của chiến tranh.

- Giới thiệu khái quát về tình cảm cha con của ông Sáu

II. Thân bài

1. Tóm tắt truyện

• Truyện ngắn "Chiếc lược ngà" xoay quanh tình huống gặp mặt của bé Thu và ông Sáu.
• Khi ông Sáu đi kháng chiến, bé Thu chưa đầy một tuổi. Tám năm trời cha con em chỉ biết nhau thông qua 2 tấm ảnh. Lần nghỉ phép ba ngày của ông Sáu là cơ hội hiếm hoi để ba con Thu gặp gỡ, bày tỏ tình phụ tử. Nhưng bé Thu lại không chịu nhận cha vì vết thẹo trên má làm ông Sáu không giống như trong tấm ảnh. Đến lúc Thu nhận ra thì cũng là giây phút ba em lên đường tiếp tục đi chiến đấu. Và lần gặp mặt ấy là lần đầu tiên, duy nhất, cuối cùng của cha con Thu.

2. Phân tích

* Tình cảm của ông Sáu đối với con gái nhỏ được biểu hiện phần nào trong chuyến về thăm nhà.

a. Trên đường về thăm nhà

• Trong lòng ông bồi hồi xúc động: cái tình người cha cứ nôn nao trong lòng ông. Người cha được về thăm nhà sau bao nhiêu năm ở chiến khu.
• Khao khát đốt lòng ông là được gặp con, là được nghe con gọi tiếng ba, để được sống trong tình cảm cha con, mà lâu nay ông chưa từng được sống, bấy lâu ông mong đợi.
• Khi trông thấy đứa trẻ chơi trước sân nhà, ông đã cất tiếng gọi con thân thương trìu mến bằng tất cả tấm lòng mình: Thu con! Ba đây con! Ba đây con”.

=> Tiếng gọi thổn thức của người cha cất lên từ sâu thẳm trái tim của người lính sau bao năm xa cách làm xao động tâm hồn người đọc. Nhưng trái với niềm mong đợi của ông, những tưởng bé Thu sẽ ào tới, ôm lấy thoả những tháng ngày xa cách. Nhưng không , ông hẫng hụt bất ngờ khi thấy: “Bé tròn mắt ngơ ngác nhìn rồi sợ hãi bỏ chạy” khiến ông Sáu sững sờ, thất vọng, rơi vào tâm trạng hụt hẫng.

b. Những ngày ở bên con

- Trong ba ngày phép ngắn ngủi, ông luôn ở bên con không đi đâu xa, suốt ngày chỉ tìm cách an ủi vỗ về nó.

• Ông tìm mọi cách để mong được nghe một tiếng ba” nhưng đều thất bại. Khi má bảo Thu kêu ba vô ăn cơm, dọa đánh để cô bé gọi ba một tiếng. Thu nói trống không: “Con kêu rồi người ta không nghe”. Hai từ “người ta” mà Thu kêu làm ông đau lòng, khổ tâm.
• Trong bữa cơm, bằng lòng thương của người cha ông Sáu gắp cho con cái trứng cá to và vàng ươm, ông tưởng con sẽ đón nhận vậy mà nó bất thần hắt cái trứng cá ra khỏi chén. Nỗi đau khổ trong ba ngày nén chịu trào lên, ông giận quá đánh con đã làm mất tia hy vọng cuối cùng về tình phụ tử.

c. Trong những ngày ở khu căn cứ

• Anh ân hận vì đã trót đánh con. Nhớ lời con dặn “Ba về! Ba mua cho con một cây lược nghe ba” đó là mong ước đơn sơ của đứa con gái bé bỏng trong giây phút cha con từ biệt.
• Nhưng đối với người cha ấy, đó là mong ước đầu tiên mà cũng là duy nhất.

=> Cho nên, nó cứ thôi thúc trong lòng. Kiếm cho con cây lược, trở thành bổn phận của người cha, thành tiếng gọi cầu khẩn của tình phụ tử trong lòng.

• Trước lúc hy sinh, “dường như chi có tình cha con là không thể chết”, không còn đủ sức trăng trôi điều gì, tất cả tàn lực cuối cùng chỉ còn cho anh làm được một việc đưa tay vào túi, móc cái lược đưa cho người bạn chiến đấu thân thiết và cử nhìn bạn hồi lâu.

=> Nhưng đó là điều trăng trối không lời, nó rõ ràng và thiêng liêng hơn cả một lời di chúc. Bởi đó là sự ủy thác, là ước nguyện cuối cùng của người bạn thân: ước nguyện của tình phụ tử! Từ lúc ấy, cây lược bằng ngà đã trở thành kỷ vật, thành biểu tượng thiêng liêng của tình phụ tử. Những dòng cuối cùng của truyện khép lại trong nỗi buồn mênh mông mà chứa chan ý nghĩa nhân văn sâu sắc.

III. Kết bài

• Khẳng định giá trị của tác phẩm.
• Tình cảm của em dành cho tác phẩm cũng như bài văn: Sau khi học xong truyện Chiếc lược ngà, em thấy tình cảm cha con nói riêng, tình cảm gia đình nói chung là tình cảm cao quý. Lớp trẻ chúng ta hôm nay được sống trong hòa bình không thể không nhớ đến sự hi sinh của những người như ông Sáu. Mọi người phải sống và làm việc sao cho xứng đáng với các tình cảm cao quý đó. Đây cũng là truyền thống đạo lý tốt đẹp của dân tộc: “Uống nước nhớ nguồn” cần kế thừa và gìn giữ, phát huy.

Dàn ý phân tích chi tiết vết sẹo trong Chiếc lược ngà

I. Mở bài:

• Giới thiệu được tác giả Nguyễn Quang Sáng
• Giới thiệu được tác phẩm “Chiếc lược ngà”.
• Giới thiệu được vấn đề nghị luận: Chi tiết “vết thẹo” trên khuôn mặt của ông Sáu.

II. Thân bài:

1. Vai trò của chi tiết trong truyện ngắn:

• Truyện ngắn là thể tài văn học gần gũi với đời sống hằng ngày, có tác dụng và ảnh hưởng to lớn đến đời sống và nhu cầu thẩm mỹ của độc giả. Ngoài việc đảm bảo những yêu cầu khắt khe của thể loại như: hình thức tự sự cỡ nhỏ, đảm bảo tính tình huống, nhân vật điển hình, thì truyện ngắn luôn đòi hỏi sự có mặt của các chi tiết nghệ thuật độc đáo, tiêu biểu.
• Chi tiết là một trong những yếu tố nhỏ nhất tạo nên tác phẩm. Để làm nên một chi tiết nhỏ có giá trị đòi hỏi nhà văn phải có sự thăng hoa về cảm hứng và tài năng nghệ thuật.
• Nghệ thuật là một lĩnh vực đặc thù: Tầm vóc của người nghệ sỹ có thể được làm nên từ những yếu tố nhỏ nhất. Nhà văn lớn có khả năng sáng tạo được những chi tiết nhỏ nhưng giàu giá trị biểu đạt, góp phần đắc lực trong việc thể hiện chủ đề tư tưởng của tác phẩm, quan niệm nghệ thuật của mình.

=> Đánh giá giá trị của chi tiết “vết thẹo” trong truyện ngắn Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng.

2. Phân tích:

* Chi tiết “vết thẹo” xuất hiện 3 lần trong tác phẩm. Lần thứ nhất, phút đầu bé Thu gặp ba; lần thứ hai, qua cuộc trò chuyện với bà ngoại; lần thứ ba, Thu nhận ra ba, hôn cùng khắp, hôn cả vết thẹo.

* Chi tiết này góp phần tạo sự hoàn chỉnh, chặt chẽ cho cốt truyện. Vết thẹo trên mặt ông Sáu là chi tiết nghệ thuật đặc sắc, nối kết các tình tiết trong truyện, tạo nên nghệ thuật thắt nút, mở nút bất ngờ, hợp lý:

• Chỉ vì “vết thẹo” mà bé Thu không nhận ra ba, đối xử với ba một cách lạnh lùng, cự tuyệt.
• Khi được bà ngoại giải thích về “vết thẹo” trên gương mặt ba, mối nghi ngờ của bé Thu về ông Sáu đã được giải tỏa, khiến bé Thu nhận ra ba.
• Khi nhận ra ba, tình cảm, thái độ của em đã thay đổi hoàn toàn. Thu nhận cha, yêu cha, yêu vết thẹo, không muốn chia tay cha

=> Như vậy, chi tiết “vết thẹo” đã tạo nên kịch tính, tình huống truyện làm nên sức hấp dẫn, lôi cuốn của tác phẩm.

* Chi tiết nghệ thuật “vết thẹo” góp phần quan trọng làm rõ vẻ đẹp của các nhân vật:

• Ông Sáu yêu nước, dũng cảm,dám chấp nhận hi sinh.
• Bé Thu có cá tính mạnh mẽ, có tình yêu thương cha sâu sắc, mãnh liệt.

* Chi tiết “vết thẹo” còn thể hiện chủ đề, nội dung tư tưởng của tác phẩm:

• Vết thẹo là chứng tích của chiến tranh, chiến tranh đã gây ra nỗi đau về thể xác và tinh thần cho con người, đã chia cắt nhiều gia đình.
• Chứng tỏ chiến tranh có thể hủy diệt tất cả nhưng không thể hủy diệt được tình cảm con người: cụ thể là tình cha con, tình phụ tử thiêng liêng, sâu nặng.

3. Nhận xét, đánh giá:

• Chi tiết “vết thẹo” trong tác phẩm không chỉ đặc sắc về nội dung, mà còn độc đáo về nghệ thuật.
• Chi tiết cũng góp phần làm cho tác phẩm của Nguyễn Quang Sáng sống mãi cùng thời gian.

III. Kết bài:

• Khẳng định lại vấn đề.

Dàn ý suy nghĩ về đời sống tình cảm gia đình trong chiến tranh

1. Mở bài

Truyện ngắn "Chiếc lược ngà" của Nguyễn Quang Sáng đã tái hiện lại một mảng màu của chiến tranh quá tình cha con thắm thiết sâu sắc, tiêu cho cuộc sống gia đình những năm chiến tranh bom đạn.

2. Thân bài

+ Tình cảm cha con:

• Bé Thu là một nguồn sống lớn lao, là một phần máu thịt của ông Sáu
• Chiến tranh khiến hai xa con phải xa nhau tám năm ròng rã->nỗi nhớ mong con cồn cào của cha và niềm mong gặp ba của bé Thu
• Ngày gặp lại, Thu không nhận ra ba->những ngày ông Sáu ở nhà,em xa lánh ba->ông Sáu đau đớn, buồn bã.
• Khi hiểu ra mọi chuyện, Thu thương ba nhiều hơn->ôm chặt, hôn ba->nỗi vui mừng khôn xiết trong lòng ông Sáu
• Ba hi sinh, Thu theo bước cha trên con đường cách mạng

-> Tình cha con thắm thiết, bền chặt, thiêng liêng

+ Tình vợ chồng:

• Người vợ san sẻ những khó khăn, vượt hiểm nguy thăm chồng
• Chăm lo vẹn tròn cho mẹ già, con nhỏ

-> Chu đáo, thương chồng. chịu khó, tình vợ chồng mặn nồng

+ Tình bà cháu:

• Bà ân cần giải thích cho cháu hiểu
• Cháu luôn tin tưởng và trân trọng, yêu quý bà mình

-> Chiến tranh đã lấy đi rất nhiều thứ, song tình cảm gia đình bình dị và thương yêu vẫn luôn gắn bó bền chặt, tình thân thật cao quý và thiêng liêng.

3. Kết bài

Qua tác phẩm "Chiếc lược ngà" em cảm nhận được một tấm lòng trắc ẩn, lớn lao của một tác giả vùng đất Nam Bộ thân yêu. Chân giá trị cao đẹp nhất trong cuộc đời là tình thân.