Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận vẻ đẹp của Thúy Kiều trong đoạn trích Chị em Thúy Kiều 3 Dàn ý & 10 bài văn mẫu lớp 9 hay nhất
TOP 10 bài Cảm nhận vẻ đẹp Thúy Kiều hay nhất, kèm theo 3 dàn ý chi tiết, giúp các em học sinh thấy rõ vẻ đẹp, cùng tài năng của nhân vật Thúy Kiều trong đoạn trích Chị em Thúy Kiều của Nguyễn Du.
Nguyễn Du đã sử dụng rất khéo léo nghệ thuật ước lệ, điểm nhãn cùng với các biện pháp như so sánh, nhân hoá, đòn bẩy để miêu tả vẻ đẹp và tài năng của Thúy Kiều vô cùng thành công. Vậy mời các em cùng theo dõi bài viết dưới đây của Download.vn để ngày càng học tốt môn Văn 9.
Cảm nhận về vẻ đẹp của Thúy Kiều hay nhất
- Dàn ý cảm nhận vẻ đẹp của Thúy Kiều
- Cảm nhận vẻ đẹp của Thúy Kiều - Mẫu 1
- Cảm nhận vẻ đẹp của Thúy Kiều - Mẫu 2
- Cảm nhận vẻ đẹp của Thúy Kiều - Mẫu 3
- Cảm nhận vẻ đẹp của Thúy Kiều - Mẫu 4
- Cảm nhận vẻ đẹp của Thúy Kiều - Mẫu 5
- Cảm nhận vẻ đẹp của Thúy Kiều - Mẫu 6
- Cảm nhận vẻ đẹp và tài năng của Thúy Kiều
- Cảm nhận vẻ đẹp và tài năng của nhân vật Thúy Kiều
- Viết đoạn văn cảm nhận về vẻ đẹp của Thúy Kiều
- Viết đoạn văn tổng phân hợp trình bày cảm nhận của em về vẻ đẹp của Thúy Kiều
Dàn ý cảm nhận vẻ đẹp của Thúy Kiều
Dàn ý 1
1. Mở bài:
- Giới thiệu về "Truyện Kiều" và tác giả Nguyễn Du.
- Giới thiệu đoạn trích "Chị em Thúy Kiều".
- Khái quát về vẻ đẹp của Thúy Kiều trong đoạn trích "Chị em Thúy Kiều".
2. Thân bài:
a) Vẻ đẹp về nhan sắc:
Nguyễn Du đã miêu tả Thúy Vân trước để làm đòn bẩy nhấn mạnh vẻ đẹp của Kiều.
- "Làn thu thủy": Đôi mắt xanh, trong vắt như làn nước mùa thu.
- "Nét xuân sơn": Đôi lông mày cong, đẹp như dáng núi mùa xuân.
- "Hoa ghen", "liễu hờn": Thiên nhiên cũng phải ghen tị trước sắc đẹp của nàng -> Dự cảm, báo hiệu những điều chẳng lành sẽ ập đến, gợi số phận trắc trở, long đong.
=> Bút pháp ước lệ tượng trưng: Lấy vẻ đẹp của thiên nhiên để mô tả vẻ đẹp của con người.
b) Vẻ đẹp trong tài năng:
- Sự "thông minh" trời phú, học gì cũng đều tinh thông.
- "Làu bậc ngũ âm": Thuộc tất cả các âm giai của nhạc cổ.
- "Ăn đứt hồ cầm": Tiếng đàn của nàng còn hay hơn cả tiếng đàn của người Hồ - dân tộc sáng tạo ra chiếc đàn đó.
- Nàng tự sáng tác ra khúc "Bạc mệnh" khiến người nghe cảm thấy bi thương, đau xót mỗi khi tiếng đàn được cất lên -> Tiếng đàn báo hiệu cuộc đời nàng.
=> Người con gái tài năng, tinh thông âm luật.
c) Nghệ thuật:
- Nghệ thuật ước lệ tượng trưng, đòn bẩy.
- Ngôn ngữ, hình ảnh gợi tả.
- Các biện pháp tu từ như: so sánh, ẩn dụ, nhân hóa,...
3. Kết bài:
- Nêu cảm nhận của em về vẻ đẹp của nhân vật Thúy Kiều.
Dàn ý 2
1. Mở bài:
- Nguyễn Du là một nhà thơ tài năng, là bậc thầy ngôn ngữ.
- Tác phẩm nổi tiếng nhất của ông là "Truyện Kiều".
- Tác phẩm là câu chuyện về cuộc đời nàng Kiều tài năng, xinh đẹp. Vẻ đẹp và tài năng của nàng thể hiện thông qua đoạn trích "Chị em Thuý Kiều".
2. Thân bài:
a. Khái quát về đoạn trích:
- Vị trí: thuộc phần đầu "Gặp gỡ và đính ước", giới thiệu về gia cảnh của Kiều.
- Nội dung: Miêu tả vẻ đẹp của chị em Thuý Kiều, Thuý Vân.
b. Vẻ đẹp của Thuý Kiều:
* Vẻ đẹp nhan sắc:
- Nguyễn Du đã tập trung miêu tả vẻ đẹp của Vân trước để làm đòn bẩy, nhấn mạnh vẻ đẹp của Kiều "Kiều càng sắc sảo mặn mà".
- Tác giả đã sử dụng nghệ thuật ước lệ, tượng trưng, lấy vẻ đẹp của thiên nhiên "làn thu thuỷ", "nét xuân sơn", "hoa", "liễu" để miêu tả vẻ đẹp của Thuý Kiều.
- Nguyễn Du chú ý miêu tả đôi mắt của Kiều "Làn thu thuỷ, nét xuân sơn" để gợi lên cả vẻ đẹp của nàng: Đôi mắt đẹp, trong như nước mùa thu, đôi lông mày như nét núi mùa xuân (bút pháp điểm nhãn).
- Vẻ đẹp của Kiều của vượt ra khỏi chuẩn mực thông thường:
- Nhà thơ đã sử dụng biện pháp nhân hoá "hoa ghen", "liễu hờn" cùng thành ngữ "nghiêng nước nghiêng thành" để chỉ vẻ đẹp của Kiều - một vẻ đẹp khiến thiên nhiên cũng ghen tị.
- Việc miêu tả vẻ đẹp của Kiều vượt ra khỏi quy luật tự nhiên: gợi lên một số phận truân chuyên, trắc trở.
* Vẻ đẹp tài năng:
- Nàng được trời phú cho bản tính "thông minh" cùng tài năng cầm, kì, thi, hoạ: tất cả đều nhất mực tinh thông.
- Kiều còn "làu bậc ngũ âm" cũng như "ăn đứt hồ cầm": nàng thuộc tất cả âm giai của nhạc cổ lại tinh thông đàn tỳ bà cổ.
- Không chỉ vậy, Kiều còn có tài năng sáng tác với khúc nhạc "bạc mệnh", mỗi khi tấu lên đều khiến người nghe phải sầu não, buồn thương.
- Tài năng của nàng, đặc biệt là khúc nhạc "Bạc mệnh": dự cảm về số phận éo le, "hồng nhan" đầy trắc trở của Kiều.
c. Đặc sắc nghệ thuật:
- Nghệ thuật ước lệ tượng trưng để miêu tả vẻ đẹp của Kiều rất đặc sắc.
- Ngôn ngữ và hình ảnh so sánh đều hết sức gợi tả.
- Nghệ thuật đòn bẩy, điểm nhãn, nhân hoá, ... đều được sử dụng rất khéo léo.
3. Kết bài:
- Vẻ đẹp và tài năng của Kiều đều là tuyệt mỹ nhưng nó cũng là dự cảm về số phận trắc trở của nàng.
- Thể hiện tư tưởng nhân đạo của Nguyễn Du: trân trọng, ngợi ca vẻ đẹp, phẩm chất của người phụ nữ xưa.
Dàn ý 3
a) Mở bài
- Giới thiệu tác giả, tác phẩm:
- Nguyễn Du là đại thi hào, nhà thơ thiên tài của dân tộc, ông đã có nhiều đóng góp cho kho tàng văn học dân tộc.
- Truyện Kiều là kiệt tác bất hủ viết về cuộc đời của Thúy Kiều - người con gái tài hoa bạc mệnh.
- Giới thiệu đoạn trích Chị em Thúy Kiều: Đoạn trích viết về vẻ đẹp nhan sắc cùng tài năng của hai chị em Thúy Vân, Thúy Kiều đặc biệt là sắc đẹp và tài năng của Kiều.
b) Thân bài
* Khái quát về đoạn trích:
- Vị trí: Đoạn trích nằm ở phần mở đầu tác phẩm, giới thiệu gia cảnh của Thuý Kiều.
- Giá trị nội dung: Đoạn trích “Chị em Thúy Kiều” đã ca ngợi vẻ đẹp của hai chị em Thúy Vân, Thúy Kiều, mỗi người có một vẻ đẹp riêng và cùng dự cảm về số phận tương lai khác nhau của họ.
* Luận điểm 1: Vẻ đẹp nhan sắc của Thúy Kiều
- "Kiều càng sắc sảo mặn mà" -> Thúy Kiều mặn mà về tâm hồn, sắc sảo về trí tuệ
- "làn thu thủy": vẻ đẹp của đôi mắt trong veo, êm dịu, đượm buồn như nước hồ mùa thu
- "nét xuân sơn": vẻ đẹp của đôi lông mày như nét bút vẽ núi mùa xuân trong bức tranh thủy mặc.
-> Tác giả sử dụng lối ước lệ tượng trưng để đặc tả riêng đôi mắt trong sáng, long lanh của Kiều.
=> Thúy Kiều gợi lên là trang tuyệt thế giai nhân với vẻ đẹp "nghiêng nước nghiêng thành" khiến thiên nhiên phải ganh ghét, đố kị: hoa ghen, liễu hờn.
=> Dự cảm về số phận, cuộc đời lênh đênh sau này.
* Luận điểm 2: Tài năng của Thúy Kiều
- Cái tài của Thúy Kiều đạt đến mức lí tưởng theo quan niệm thẩm mĩ phong kiến: cầm, kì, thi, họa
"Pha nghề thi họa, đủ mùi ca ngâm"
- Kiều am hiểu mọi thứ nhưng nổi bật nhất là thi ca, cầm chương: "Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một chương"
- Đặc biệt cung đàn bạc mệnh của nàng là tiếng lòng của trái tim đa sầu, đa cảm: "Một thiên bạc mệnh lại càng não nhân".
-> Dự báo cuộc đời, vận mệnh bi kịch của nàng như khúc đàn "Bạc mệnh".
=> Chân dung Thúy Kiều khiến tạo hóa ganh ghét, tài hoa thiên bẩm, tâm hồn đa sầu đa cảm dự báo số phận trắc trở, nghiệt ngã đầy sóng gió bởi “Chữ tài chữ mệnh khéo là ghét nhau”.
=> Số phận chung của người phụ nữ xưa phải chịu những tủi cực, khó khăn, sự bất công của xã hội. Cuộc đời của họ như tấm lụa đào phất phơ giữa chợ, như thân bèo trôi nổi vô định không biết trôi dạt về đâu.
* Đặc sắc nghệ thuật
- Nghệ thuật miêu tả ước lệ tượng trưng
- Sử dụng miêu tả khái quát cùng biến hóa, uyển chuyển tạo hứng thú với chân dung nhân vật
- Nghệ thuật sử dụng ngôn từ độc đáo, đặc biệt là những từ có giá trị gợi tả cao.
- Nghệ thuật lấy điểm tả diện, đòn bẩy
- Các biện pháp so sánh, ẩn dụ, nhân hóa, đối xứng, liệt kê...
c) Kết bài
- Khái quát lại vẻ đẹp và tài năng của Thúy Kiều trong đoạn trích.
- Nêu cảm nhận của em.
Cảm nhận vẻ đẹp của Thúy Kiều - Mẫu 1
Nguyễn Du là một nhà thơ tài năng, một bậc thầy của nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ. Tác phẩm nổi tiếng nhất mà ông để lại cho hậu thế là kiệt tác "Truyện Kiều". Tác phẩm là câu chuyện về cuộc đời của nàng Kiều tài năng và xinh đẹp nhưng lại chịu số phận 15 năm lưu lạc, lênh đênh giữa cuộc đời. Vẻ đẹp và tài năng của nàng Kiều được Nguyễn Du thể hiện rõ thông qua đoạn trích "Chị em Thuý Kiều".
Đoạn trích "Chị em Thuý Kiều" nằm ở phần đầu "Gặp gỡ và đính ước" của tác phẩm "Truyện Kiều". Đây là phần mà tác giả Nguyễn Du tập trung giới thiệu về gia đình của Kiều. Đoạn trích "Chị em Thuý Kiều" miêu tả chi tiết về vẻ đẹp cũng như tài năng của hai chị em Thuý Kiều, Thuý Vân, đặc biệt là vẻ đẹp của Thuý Kiều.
Nếu như đoạn trích có 24 câu thơ thì Nguyễn Du dành tới 12 câu thơ để miêu tả vẻ đẹp của Kiều, điều đó chứng tỏ sự ưu ái của ông dành cho nàng. Không chỉ vậy, mặc dù Kiều là chị gái của Thuý Vân, nhưng ông lại dồn tâm, dồn lực để miêu tả vẻ đẹp của Thuý Vân trước khi miêu tả vẻ đẹp của Kiều. Để rồi khi bước sang miêu tả vẻ đẹp của Kiều, Nguyễn Du đã nhấn mạnh rằng:
"Kiều càng sắc sảo, mặn mà
So bề tài sắc lại là phần hơn"
Đây chính là nghệ thuật đòn bẩy, khơi gợi trong lòng người đọc một sự chờ đợi trong mong mỏi được chiêm ngưỡng vẻ đẹp của nàng Kiều. Và Nguyễn Du đã vẽ nên bức chân dung nhan sắc của Kiều đẹp tuyệt vời như sau:
Làn thu thủy, nét xuân sơn,
Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh.
Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một, tài đành họa hai."
Nguyễn Du đã sử dụng nghệ thuật ước lệ, lấy vẻ đẹp của thiên nhiên để làm thước đo cho vẻ đẹp của con người. Những hình ảnh như thu thuỷ, xuân sơn, hoa, liễu, ... được ông sử dụng để thể hiện vẻ đẹp của một giai nhân tuyệt sắc. Nếu như ở Thuý Vân, Nguyễn Du chú trọng miêu tả từng chi tiết trên khuôn mặt, lông mày, màu da, nước tóc,... thì ở Thuý Kiều, ông lại chỉ tập trung miêu tả đôi mắt của nàng. Bởi đối với một con người, đôi mắt là cửa sổ của tâm hồn, chứa đựng tất cả tâm tư, tình cảm của người đó. Với Kiều, đôi mắt ấy như một "làn thu thuỷ", còn đôi lông mày của nàng lại như một "nét xuân sơn". Một đôi mắt trong biếc như làn nước của mùa thu cùng với đôi lông mày thanh tú tựa như dáng núi mùa xuân, một vẻ đẹp mà không có bút nào tả xiết! Đây là bút pháp điểm nhãn được Nguyễn Du sử dụng, chỉ một nét chấm phá mà gợi ra cả nhan sắc của một con người. Nguyễn Du chỉ vẽ Kiều thông qua đôi mắt vậy mà ta cũng đã cảm nhận được vẻ đẹp thanh tú tuyệt vời của nàng. Vậy mới biết, ngòi bút của Nguyễn Du quả thật vô cùng xuất sắc! Không chỉ vậy, Nguyễn Du còn so sánh vẻ đẹp của Kiều với "hoa", với "liễu", những vẻ đẹp yểu điệu, dịu dàng của thiên nhiên đã được người ta công nhân. Người xưa thường ví mỹ nhân như hoa, như ngọc. Vậy mà vẻ đẹp của nàng Kiều lại vượt qua cả vẻ đẹp của tạo hoá, vượt ra khỏi mọi khuôn khổ của vẻ đẹp tự nhiên, khiến cho "Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh", thậm chí là "nghiêng nước nghiêng thành". Nguyễn Du đã sử dụng nghệ thuật nhân hoá "hoa ghen", "liễu hờn" cùng thành ngữ "nghiêng nước nghiêng thành" chỉ để miêu tả vẻ đẹp của Kiều. Vẻ đẹp ấy của nàng quả là tuyệt mỹ, khiến cho tạo hoá cũng phải hơn thua mà ghen tị. Thế nhưng khi miêu tả vẻ đẹp của nàng, Nguyễn Du dường như đã dự cảm về số phận của Kiều, về cuộc đời trôi nổi của nàng sau này. Bởi vẻ đẹp của nàng đã vượt mọi khuôn khổ, gợi lên những mâu thuẫn, bất hoà với tạo hóa, vậy thì chắc hẳn cuộc đời của nàng cũng sẽ đầy những truân chuyên và quả đúng là như vậy!
Nàng Thuý Kiều xinh đẹp không chỉ có nhan sắc "chim sa cá lặn", nàng còn là một người con gái với tài năng cầm, kỳ, thi, hoạ vô cùng tuyệt vời: "Sắc đành đòi một, tài đành hoạ hai". Ở Thuý Vân, Nguyễn Du chỉ tập trung miêu tả nhan sắc của nàng, nhưng với Thuý Kiều, ông lại chỉ dành một phần tả nhan sắc của nàng, còn lại, ông dồn hết tâm sức để miêu tả tài năng của nàng, rằng:
"Thông minh vốn sẵn tính trời,
Pha nghề thi họa, đủ mùi ca ngâm.
Cung thương làu bậc ngũ âm,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương.
Khúc nhà tay lựa nên chương,
Một thiên Bạc mệnh, lại càng não nhân."
Thuý Kiều, nàng không chỉ là hiện thân của vẻ đẹp mà còn là hiện thân của tài năng. Trời phú cho nàng sự "thông minh" thiên bẩm, lại còn phú cho nàng cả đủ cả "thi hoạ" và "ca ngâm". Tất cả tài năng của nàng đều đạt tới mức tinh thông, lí tưởng, đặc biệt là tài năng đàn cầm. Phụ nữ xưa chỉ cần biết cầm, kì, thi, hoạ, mỗi thứ một chút ít đã là bậc tài nữ trong thiên hạ, vậy mà Thuý Kiều lại có thể "làu bậc ngũ âm" cũng như đánh được loại đàn "Hồ cầm" - loại đàn của người Hồ vô cùng khó học. Không chỉ giỏi đánh đàn, nàng còn có thể sáng tác ra những tuyệt khúc mà nổi bật là thiên "Bạc mệnh". Tiếng đàn khúc "Bạc mệnh" của nàng vang lên đều khiến cho người nghe phải xúc động, đau khổ, sầu nào. Điều đó đã chứng minh cho tài năng thi ca vô cùng tuyệt vời của Kiều, nhưng đó cũng là biểu hiện, là dấu hiệu về số phận "bạc mệnh" của nàng. Bởi bài hát, khúc ca mang theo tâm tư của người viết nhạc, một khúc nhạc não nề, buồn thương như thế chứng minh cho một trái tim đa sầu đa cảm, cũng là dự báo về một cuộc đời "hồng nhan" éo le, đầy bất hạnh.
Có thể nói rằng Nguyễn Du đã vô cùng thành công khi miêu tả vẻ đẹp của Thuý Kiều. Nghệ thuật ước lệ tượng trưng, đòn bẩy được ông sử dụng vô cùng tinh tế để làm nổi bật vẻ đẹp của Thuý Kiều so với người em Thuý Vân. Cùng với đó là nghệ thuật lấy điểm tả diện, nghệ thuật nhân hoá,... đều được Nguyễn Du sử dụng hết sức khéo léo khi miêu tả nhan sắc và tài năng của Kiều. Không chỉ vậy, những ngôn từ miêu tả hết sức độc đáo, những hình ảnh thiên nhiên so sánh có sức gợi cao đã giúp chúng ta hình dung ra vẻ đẹp và tài năng tuyệt vời của người con gái mang tên Vương Thuý Kiều.
Chỉ bằng những câu thơ của mình, Nguyễn Du đã vẽ lên bức chân dung vô cùng tuyệt mỹ của Thuý Kiều không chỉ về nhan sắc mà còn là tài năng của nàng. Nhưng qua những lời thơ miêu tả đầy ngợi ca ấy, ông cũng nói lên dự cảm của mình về cuộc đời đầy trắc trở của nàng Kiều. Từ đó, ta có thể thấy được một trong những cảm hứng nhân đạo mà Nguyễn Du gửi gắm là trân trọng vẻ đẹp, tài năng của những con người, đặc biệt là những phụ nữ trong xã hội xưa.
Cảm nhận vẻ đẹp của Thúy Kiều - Mẫu 2
Từ lâu, "Truyện Kiều" của đại thi hào dân tộc Nguyễn Du đã được xem là một tác phẩm có giá trị độc đáo, đánh dấu một bước phát triển vượt bậc về cả nội dung và nghệ thuật truyện thơ Nôm ở thế kỉ XVIII. Mặc dù, "Truyện Kiều" của Nguyễn Du được sáng tác dựa trên cuốn tiểu thuyết "Kim Vân Kiều truyện" của Thanh Tâm Tài Nhân bên Trung Quốc, nhưng những dụng ý, tư tưởng nghệ thuật và sự sáng tạo nghệ thuật của Nguyễn Du trong "Truyện Kiều" có những bước đột phá mới mẻ, đậm đà giá trị nhân văn, nhân đạo, nhân bản, nhân sinh sâu sắc. Và một trong những sự sáng tạo nghệ thuật độc đáo khéo léo của Nguyễn Du làm nên sự thành công của tác phẩm đó là nghệ thuật tả người. Điều này được thể hiện rất rõ, rất cụ thể trong trích đoạn "Chị em Thúy Kiều" qua vẻ đẹp chân dung và tài năng của nhân vật Kiều.
Đoạn trích nằm ở phần mở đầu của tác phẩm, giới thiệu gia cảnh của Kiều. Khi giới thiệu những người trong gia đình Kiều, tác giả tập trung tả tài sắc của Thúy Vân và Thúy Kiều. Sau khi dựng lên chân dung và vẻ đẹp nhân vật Thúy Vân, nhà thơ tập trung bút lực vào miêu tả vẻ đẹp của Kiều trong sự đối sánh với vẻ đẹp của Vân:
Kiều càng sắc sảo mặn mà
So bề tài sắc lại là phần hơn
Vẻ đẹp của Kiều khác và hơn hẳn Vân cả về tài lẫn sắc. Đó là sự "sắc sảo" về trí tuệ; "mặn mà" về tâm hồn.
Trước hết là vẻ đẹp nhan sắc - ngoại hình của Kiều. Vẫn tiếp tục sử dụng thủ pháp ước lệ tượng trưng lấy vẻ đẹp của thiên nhiên làm thước đo cho vẻ đẹp của con người qua một loạt các hình ảnh: thu thủy, xuân sơn, hoa, liễu, Nguyễn Du đã làm hiện vẻ đẹp của một trang giai nhân tuyệt mĩ. Nhưng khi miêu tả Kiều, tác giả không miêu tả cụ thể chi tiết như ở Vân mà ngược lại, tác giả tập trung vào một điểm nhìn là đôi mắt “Làn thu thủy nét xuân sơn”: Đôi mắt sáng trong và sâu thẳm như làn nước mùa thu; đôi lông mày thanh thoát như nét núi mùa xuân. Đây chính là lối vẽ "điểm nhãn" cho nhân vật. Bởi đôi mắt chính là cửa sổ tâm hồn con người. Và qua đôi mắt đó của Kiều, ta thấy được tâm hồn trong sáng, sâu thẳm và cuốn hút lạ thường của nhân vật. Vẻ đẹp nhan sắc của Kiều là vẻ đẹp vượt ra khỏi chuẩn mực của tự nhiên và khuôn khổ của người phụ nữ phong kiến nên: “Hoa ghen - liễu hờn” và thậm chí là nghiêng ngả cả thành quách, đất nước:
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh
Một hai nghiêng nước nghiêng thành
Nghệ thuật nhân hóa (hoa ghen - liễu hờn) kết hợp với nghệ thuật nói quá (thành ngữ: Nghiêng nước nghiêng thành) vừa có tác dụng gợi tả vẻ đẹp của Kiều; lại vừa có tác dụng dự đoán về số phận, cuộc đời của nàng. Bởi vẻ đẹp đó gợi lên mâu thuẫn, không hài hòa (khác với Vân: thua – nhường: hài hòa, bình yên) nên chắc chắn cuộc đời nàng sẽ truân chuyên, trắc trở:
"Thanh lâu hai lượt, thanh y hai lần".
Tiếp đến là vẻ đẹp tài năng của Kiều. Nếu như khi tả Vân, nhà thơ chỉ chú trọng vào khắc họa vẻ đẹp nhan sắc mà không chú trọng tới miêu tả tài năng và tâm hồn thì khi tả Kiều, nhà thơ chỉ tả sắc một phần, còn lại dành phần nhiều vào tài năng:
Sắc đành đòi một tài đành họa hai
Chỉ một câu thơ mà nhà thơ đã nêu được cả sắc lẫn tài. Nếu như về sắc thì Kiều là số một thì về tài không ai dám đứng hàng thứ hai trước nàng. Tài năng của Kiều có thể nói là có một chứ không có hai trên đời. Vì được trời phú cho tính thông minh nên ở lĩnh vực nghệ thuật nào Kiều cũng toàn tài: cầm - kì - thi - họa. Tất cả đều đạt đến mức lí tưởng hóa theo quan niệm thẩm mĩ của lễ giáo phong kiến: “Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm”. Đặc biệt tài năng của Kiều được nhấn mạnh ở tài đàn: “Cung thương lầu bậc ngũ âm/ Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương”: nàng thuộc lòng các cung bậc và đánh đàn Hồ cầm (đàn cổ) thành thạo. Hơn thế, nàng còn giỏi sáng tác nhạc nữa: “Khúc nhà tay lựa nên chương/ Một thiên bạc mệnh lại càng não nhân”. Mỗi nàng lần đánh đàn, nàng lại cất lên bài hát “Bạc mệnh” làm cho người nghe phải đau khổ, sầu não. Bài hát chính là tâm hồn, là bản đàn theo suốt cuộc đời Kiều, biểu hiện một trái tim đa sầu đa cảm và cuộc đời éo le, bất hạnh.
Tóm lại, chân dung của Kiều là bức chân dung mang tính cách và số phận. Vẻ đẹp của Kiều là vẻ đẹp khác người nên làm cho thiên nhiên phải ghen tị “Trời xanh quen thói má hồng đánh ghen”; tài năng của Kiều vượt trội hơn người nên chắc chắn theo một qui luật thông thường của định mệnh “Chữ tài đi với chữ tai một vần” hay “Chữ tài chữ mệnh khéo là ghét nhau” nên cuộc đời Kiều là cuộc đời của một kiếp hồng nhan bạc mệnh, éo le và nghiệt ngã.
Đến đây chúng ta thấy được tài năng độc đáo của Nguyễn Du trong việc khắc họa chân dung con người. Từ vẻ đẹp chân dung, nhà thơ thể hiện những dự cảm về tính cách, cuộc đời, số phận của nhân vật. Và mặc dù, ở đầu đoạn trích, tác giả giới thiệu Thúy Kiều là chị, em là Thúy Vân nhưng sau đó, nhà thơ lại miêu tả chân dung nhân vật Vân trước, Kiều sau. Đó là một dụng ý nghệ thuật của nhà thơ trong việc tạo ra thủ pháp "đòn bẩy". Điều đó có tác dụng nhấn mạnh và làm nổi bật được vẻ đẹp độc đáo, vượt trội về cả sắc lẫn tài và tình của nhân vật Thúy Kiều. Vì thế, tuy cùng sử dụng nghệ thuật ước lệ tượng trưng khi miêu tả hai nhân vật nhưng chúng ta thấy được mức độ đậm nhạt khác nhau ở mỗi người. Nhà thơ chỉ dùng bốn câu để tả Vân, còn lại dành tận mười hai câu để tả Kiều; tác giả khi tả Vân chỉ tập trung tả nhan sắc nhưng khi tả Kiều thì "sắc đành đòi một, tài đành họa hai". Mặc dù vậy nhưng ở nhân vật nào cũng hiện lên rất sống động, cụ thể, chân thực, mang vẻ đẹp, tính cách, số phận khác nhau.
Như vậy, bằng bút pháp ước lệ lấy vẻ đẹp của thiên nhiên để gợi tả vẻ đẹp của con người, Nguyễn Du đã khắc họa thành công vẻ đẹp chân dung hai chị em Thúy Kiều, đặc biệt là vẻ đẹp và tài năng của Thúy Kiều. Qua đó, chúng ta thấy được cảm hứng ngợi ca vẻ đẹp, tài năng con người và dự cảm về kiếp người tài hoa bạc mệnh đầy nhân văn ở Nguyễn Du.
Cảm nhận vẻ đẹp của Thúy Kiều - Mẫu 3
Nguyễn Du là một thi hào dân tộc Việt Nam. Ông đã để lại cho đời kiệt tác Truyện Kiều, tác phẩm mang đến tinh thần nhân đạo và hiện thực cao cả. Truyện Kiều là một bài ca lớn về giá trị nhân đạo, một bản cáo trạng nghiêm khắc về cái ác, phản ánh sâu sắc nhân bản về quyền con người. Truyện tập trung miêu tả nhân vật Thúy Kiều, một nhân vật với trọn vẹn vẻ đẹp, tài năng và đức hạnh.
Đoạn thơ trích trong phần mở đầu của Truyện Kiều có thể nói là là bức chân dung miêu tả rõ nét nhất vẻ đẹp của Thúy Kiều. Bốn câu mở đầu là lời giới thiệu chung về hai nhân vật có nhan sắc lộng lẫy, hai cô con gái đầu lòng của nhà viên ngoại họ Vương. Hình ảnh mang ý nghĩa tượng trưng kết hợp với phép ẩn dụ là những biện pháp tu từ trong thơ văn cổ cho ta thấy sắc đẹp hai chị em Thúy Kiều thật là thanh tao, trong trắng như mai như tuyết của thiên nhiên
"Mai cốt cách, tuyết tinh thần,
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười"
Họ đẹp từ hình dáng bên ngoài cho đến tâm hồn bên trong. Nhà thơ tả Thúy Vân, tưởng như sắc đẹp của Thúy Vân không ai hơn được nữa để rồi sau đó Thúy Kiều xuất hiện thì Thúy Vân chỉ là cái nền làm tôn thêm vẻ đẹp của Kiều. Chỉ hai câu:
"Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn"
Đôi mắt của nàng Kiều được miêu tả bằng hai hình ảnh ẩn dụ:
"Làn thu thủy, nét xuân sơn"
Cặp mắt của nàng trong trẻo và long lanh như làn nước mùa thu, còn lông mày lại thanh nhẹ, đẹp như nét núi mùa xuân nghiêng nghiêng, duyên dáng. Đây cũng là vẻ đẹp ước lệ, tượng trưng thường gặp trong thơ văn cổ. Những nghệ thuật nhân hóa, thậm xưng, so sánh, hoán dụ, ẩn dụ, điển cố, liệt kê, đối ngữ, tương hỗ được vận dụng tuyệt đối đã đưa sắc đẹp của Thúy Kiều đến tuyệt đỉnh, vẻ đẹp sắc nước hương trời, không còn từ ngữ hay sự so sánh nào có thể lột tả được nữa.
"Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh"
"Hoa" và "liễu" là những loài vô tri, vô giác, vậy mà phải "ghen", "hờn", tức giận trước vẻ đẹp "sắc sảo mặn mà", "mười phân vẹn mười" của nàng Kiều. Vẻ đẹp nghiêng nước nghiêng thành khiến mọi sự vật trên đời cũng đều ghen tị.
Nhưng qua nghệ thuật miêu tả vẻ đẹp lộng lẫy, đài các, kiêu sa, có sức cuốn hút mãnh liệt của Thúy Kiều, tuy nhan sắc đẹp mà không được lòng người như vậy, có thực sự đáng ngưỡng mộ hay không? Nguyễn Du đã hé mở cho chúng ta thấy những cơn sóng gió bão tố của cuộc đời như chờ trực để vùi dập thân phận của nàng.
Nếu như ở Thúy Vân, Nguyễn Du chỉ miêu tả sắc đẹp thì ở Thúy Kiều, nàng được Nguyễn Du vừa miêu tả nhan sắc, vừa ca ngợi tài năng:
"Sắc đành đòi một, tài đành hoạ hai"
Giải nghĩa câu thơ có thể thấy Nguyễn Du miêu tả rằng về nhan sắc Thúy Kiều là số một trên đời nhưng về tài thì Kiều cũng thuộc loại nếu bị xếp thứ hai thì sẽ không biết ai là người thứ nhất. Thứ nhất là trí thông minh sẵn có do tạo hóa ban tặng:
"Thông minh vốn sẵn tính trời"
Thứ nhì là tài cầm – kì - thi – họa:
"Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm
Cung thương lầu bậc ngũ âm,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương
Khúc nhà tay lựa nên chương"
Nguyễn Du có dụng ý rất rõ trong việc nhấn mạnh tài sắc của Thúy Kiều, nhà thơ đã cực tả Thúy Vân, tưởng như sắc đẹp của Thúy Vân đã là cực phẩm, không ai hơn được nữa, nhưng rồi vẫn có người với tư chất không ai bì kịp là Kiều. Vẻ đẹp và tài năng của Kiều là sự sắp đặt của thiên mệnh.
Có thể nói rằng, lần đầu tiên trong lịch sử văn học nước nhà, hình ảnh người phụ nữ hoàn mĩ về hình thức lẫn tâm hồn được thể hiện dưới ngòi bút của thiên tài Nguyễn Du một cách trân trọng nhất.
Bằng một bút pháp điêu luyện kết hợp với lòng thương yêu của con người, nhất là người phụ nữ, Nguyễn Du vẽ lên bức chân dung vừa điển nhã, vừa có sức gợi cảm mãnh liệt của Thúy Vân và Thúy Kiều trong trích đoạn Chị em Thúy Kiều, đặc biệt là những câu thơ miêu tả tài sắc của nàng Kiều.
Cảm nhận vẻ đẹp của Thúy Kiều - Mẫu 4
Kiệt tác “Truyện Kiều” của đại thi hào Nguyễn Du hơn 200 năm nay làm say đắm lòng người không chỉ bởi giá trị xã hội sâu sắc, tư tưởng, quan niệm tiến bộ mà còn làm say đắm lòng người bởi những đoạn thơ miêu tả chân dung đạt đến độ uyên bác. Một trong số đó là đoạn trích “Chị em Thúy Kiều” với bức chân dung tuyệt đẹp của Thúy Kiều.
Trong bức chân dung Thúy Vân, Nguyễn Du miêu tả chi tiết chân dung nàng với vẻ đẹp đài cát, cao sang, quý phái hơn người. Vẻ đẹp của Thúy Vân đạt chuẩn thước đo thẩm mĩ của chế độ phong kiến. Cô em đã đẹp như thế nhưng cô chị còn đẹp hơn. Vẻ đẹp của Thúy Kiều vượt lên trên khuôn mẫu, ràng buộc trước đó. Cái đẹp đó là cái đẹp của vẻ “sắc sảo” và “mặn mà”:
“Kiều càng sắc sảo mặn mà
So bề tài sắc lại là phần hơn”
Nhà thơ đã cố tình nhấn mạnh các từ “càng”, “phần hơn”. Cô chị không chỉ đẹp hơn em mà còn tài giỏi hơn em. Nhắc đến vẻ đẹp của mỹ nhân xưa, người ta thường nghĩ đến vẻ đẹp liễu yếu đào tơ. Bởi vậy sự sắc sảo, mặn mà của Kiều hẳn là điều đặc biệt.
Khi dựng lên bức chân dung Thúy Vân, Nguyễn Du thể hiện nghệ thuật miêu tả toàn diện còn với Thúy Kiều, Nguyễn Du lại thiên về tả khái quát với những nét vẽ nhẹ nhàng, thanh thoát. Ngòi bút chấm phá cùng bút pháp ước lệ cổ điển, Nguyễn Du khiến người đọc chìm đắm vào vẻ đẹp của đôi mắt Kiều:
“Làn thu thủy nét xuân sơn”
Hội họa cổ điển phương Đông có những bút pháp khá độc đáo: lấy điểm tả diện, họa vân hiển nguyệt. Nguyễn Du cũng sử dụng bút pháp này, chỉ gợi tả “làn”, “nét” mà đã dựng lên bức chân dung của một mỹ nữ tuyệt sắc. Đó là đôi mắt trong sáng, long lanh, thăm thẳm, tình tứ và ăm ắp như hồ nước mùa thu ẩn dưới đôi lông mày thanh tú, kiều diễm như dáng núi mùa xuân. Vẻ đẹp của đôi mắt Kiều kết tinh tinh hoa của trời đất, của núi thẳm, sông dài; của những êm ả, dịu dàng của mùa thu và những trong sáng của mùa xuân. Chọn tả đôi mắt Kiều là một dụng ý của Nguyễn Du bởi đôi mắt là cửa sổ của tâm hồn. Đôi mắt biết nói ấy phản ánh một tâm hồn đa cảm, một trí tuệ tinh anh. Nguyễn Gia Thiều đã lấy cảm hứng từ vẻ đẹp đôi mắt người cung nữ:
“Khóe thu ba gợn sóng kinh thành”
Đôi mắt người cung nữ ở đây được miêu tả rất đẹp, gợi ra vẻ sắc sảo, dữ dội chứ không ấm áp như đôi mắt Kiều.
Vẻ đẹp nhan sắc của Kiều được đặt trong mối quan hệ với thiên nhiên:
“Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh”
Các từ “hờn”, “ghen” được sử dụng với nghệ thuật nhân hóa để nói lên thái độ ghen ghét, đố kỵ của thiên nhiên trước vẻ đẹp vượt ngưỡng của Kiều. Vẻ đẹp đó còn được đặt trong mối quan hệ với con người. Đại thi hào đã dùng điển tích “nghiêng nước nghiêng thành” để khẳng định vẻ đẹp sắc nước hương trời của Kiều có thể sáng với vẻ đẹp của những mỹ nhân mà lịch sử đã ca tụng.
Xinh đẹp là vậy nhưng sinh ra nàng lại có sẵn trí tuệ thông minh trời phú do đó mà đa tài: đàn, ca, họa, làm thơ, soạn nhạc. Đặc biệt tài đàn của Kiều đã trở thành năng khiếu, sở trường. Kiều giỏi đàn đến mức soạn riêng cho mình một bản đàn bạc mệnh, chính là tiếng lòng, là trái tim đa cảm của Kiều. Tuy nhiên người xưa đã từng nói:
“Một vừa hai phải ai ơi
Tài tình chi lắm cho trời đất ghen”
hay “Chữ tài liền với chữ tai một vần”
Điều đó báo trước cho một số phận cay đắng, trầm luân, bất hạnh, gợi ra một nàng Kiều đa sầu, đa cảm, đa đoan.
Qua bức chân dung tuyệt sắc giai nhân, Nguyễn Du đã sử dụng bút pháp ước lệ cổ điển, từ ngữ trau chuốt, gợi tả, gợi cảm cùng các thủ pháp nghệ thuật so sánh, nhân hóa, điển cố đẹp hòa cùng với ngòi bút miêu tả chấm phá tài ba để xây dựng vẻ đẹp khuynh thành đảo quốc của Kiều.
Dựng lại bức chân dung mang tính cách số phận của Kiều, Nguyễn Du đã thể hiện tấm lòng trân trọng, mến mộ của mình đối với người con gái bạc mệnh.
Cảm nhận vẻ đẹp của Thúy Kiều - Mẫu 5
Truyện Kiều là kiệt tác bất hủ của nền văn học dân tộc từ xưa đến nay. Không những thành công về nội dung, Truyện Kiều còn đạt được những giá trị nghệ thuật chưa từng có, góp phần nâng cao sức mạnh biểu đạt ngôn ngữ dân tộc và đưa thể thơ lục bát lên đỉnh cao chói lọi.
Nguyễn Du đã dồn hết tâm lực để gợi tả vẻ đẹp của Thúy Vân. Nhưng nhà thơ lại khiến cho người đọc ngạc nhiên hơn khi miêu tả bức chân dung miêu tả vẻ đẹp Thúy Kiều. Bằng cách nhấn thêm mấy chữ: “Kiều càng sắc sảo, mặn mà”, Nguyễn Du làm người đọc thích thú, háo hức đi tìm vẻ đẹp ấy. Nghệ thuật tả khách hình chủ khéo léo gợi ra bức chân dung người chị với vẻ đẹp hơn hẳn người em gấp bội lần:
“Kiều càng sắc sảo, mặn mà
So bề tài sắc lại là phần hơn
Làn thu thủy, nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh”.
Thủ pháp ước lệ được vận dụng tài tình. Nguyễn Du không tả mà chỉ gợi ra trước mắt người đọc một pho tuyệt sắc. Dường như tất cả những gì tinh túy nhất của đất trời đã hội tụ vào hình dung ấy. Nhân vật không chỉ đẹp về hình thức mà còn đẹp cả trong phẩm chất và tài năng. Vẻ đẹp ấy thu hút mạnh mẽ ánh nhìn, càng ngắm càng thấy say mê.
Phụ từ “càng” nhấn mạnh và làm tăng tiến mức độ của vẻ đẹp và tài năng ấy. Cái tài của Nguyễn Du thể hiện ở sự linh hoạt trong ngôn ngữ khi miêu tả nhân vật. Ông không lặp lại cách tả chi tiết như đã tả thúy Vân. Ở Kiều có tất cả vẻ đẹp mà Thúy Vân có. Nhưng nàng sắc sảo, mặn mà hơn. Thúy Kiều không những xinh đẹp mà còn có nhiều tài năng.
Thiên tài họ Nguyễn tập trung gợi tả đôi mắt và hàng chân mày của Kiều: “Làn thu thủy, nét xuân sơn”. Đôi mắt Kiều trong veo như mặt nước hồ thu êm ả. Đôi mắt ấy lại được điểm tô bằng hàng chân mày thanh tú và đầy dặn như dáng núi mùa xuân. Đôi mắt thể hiện vẻ đẹp tâm hồn và trí tuệ của người con gái đang độ tuổi phơi phới thanh xuân.
Một lần nữa người đọc nhận ra sự sáng tạo của nhà thơ. Nếu ở Thúy Vân, nhà thơ dùng những hình ảnh nhẹ nhàng, đằm thắm (mây, hoa, nguyệt, tuyết…) thì ở Thúy Kiều, Nguyễn Du lựa chọn hình ảnh cao lớn, rộng dài, sâu thẳm hơn (thu thủy, xuân sơn, hoa, liễu,..). Thủ pháp tăng tiến về mức độ khiến cho vẻ đẹp của Thúy Kiều càng thêm sinh động. Qua đó, tác giả muốn khẳng định, đó là vẻ đẹp toàn mĩ, không gì sánh bằng. Không dừng lại ở đó, Nguyễn Du một lần nữa nâng vẻ đẹp của Thúy Kiều lên hạng tuyệt đỉnh, chưa từng nhìn thấy ở trên đời:
“Một hai nghiêng nước, nghiêng thành
Sắc đành đòi một, tài đành họa hai”.
Thành ngữ “nghiêng nước nghiêng thành” khẳng định vẻ đẹp của Thúy Kiều có thể làm chao đảo mọi tâm hồn. Nếu tài năng của nàng có thể có hai người thì sắc đẹp của nàng là duy nhất, chưa từng có ở trên đời này. Có thể nguyễn Du đã phóng đại sắc đẹp ấy lên nhiều lần. Song qua đó giúp ta thấu hiểu được tình cảm lớn lao mà tác giả đã cho nhân vật của mình.
Thúy Kiều được xây dựng như một con người toàn mĩ: kì tài và tuyệt sắc. Thế nhưng, thật đáng tiếc thay, vẻ đẹp ấy lại không thể hòa hợp với vẻ đẹp của thiên nhiên, đất trời. Nó khiến cho thiên nhiên phải “hờn ghen”, lòng người muôn phần đố kị: “Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh”.
Qua bức chân dung của Thúy Kiều, người đọc không khỏi bồi hồi dự cảm về một số phận đầy trái ngang, trắc trở của nàng về sau. Một cuộc đời đầy nghiệt ngã đang đón đợi nàng phía trước. Tấm lòng thương người của thiên tài Nguyễn Du là ở đây.
Cảm nhận vẻ đẹp của Thúy Kiều - Mẫu 6
Trong đoạn trích Chị em Thúy Kiều của Nguyễn Du, ta không chỉ thấy một nàng Kiều có nhan sắc nghiêng nước nghiêng thành, mang vẻ đẹp tuyệt mĩ. Mà qua những câu thơ tài tình của tác giả ta còn thấy nàng là con người tài hoa, vẻ đẹp nội tâm phong phú, sâu sắc.
Nguyễn Du đã dùng những câu thơ tuyệt bút nói về vẻ đẹp của Thúy Kiều:
Kiều càng sắc sảo mặn mà
So bề tài sắc lại là phần hơn
Làn thu thủy, nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh.
Dung mạo của nàng không được phác họa chi tiết, đầy đủ như Thúy Vân, nhưng chỉ qua đôi mắt tuyệt đẹp người đọc cũng đã có thể cảm nhận được hết vẻ đẹp tuyệt thế giai nhân của nàng. Ấy cũng chính là cái tài của Nguyễn Du. Tác giả tiếp tục sử dụng bút pháp ước lệ để miêu tả về vẻ đẹp của Thúy Kiều: “Làn thu thủy, nét xuân sơn”, đôi mắt nàng mới đẹp làm sao, đó là một đôi mắt sáng, trong trẻo như làn nước mùa thu. Đôi lông mày mảnh, dài như dáng núi mùa xuân. Đôi mắt ấy còn gợi nên một thế giới nội tâm vô cùng đa dạng, phong phú, đó là tâm hồn nhạy cảm, tinh tế. Nàng đẹp hơn cả thiên nhiên, hơn cả tạo hóa, vẻ sắc sảo mặn mà ấy là “hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh”. Những từ ghen, hờn cho thấy thái độ tức tối, nổi giận của thiên nhiên. Từ đó cũng ngầm báo hiệu cuộc đời đầy sóng gió, truân chuyên của nàng sau này.
Kiều không chỉ có nhan sắc tuyệt mĩ mà tài năng của nàng của vào bậc hiếm có xưa nay:
Thông minh vốn sẵn tính trời
Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm
Tài năng của nàng đã đạt đến độ lí tưởng theo quan niệm thẩm mĩ phong kiến “cầm, kì, thi, họa” đều đạt ở mức đỉnh cao. Trong những tài năng đó, xuất sắc nhất là tài đàn, nó đã trở thành sở trường đặc biệt của nàng, không ai có thể sánh kịp “nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương”. Tài năng của nàng này không được thể hiện ngay trong đoạn trích, nhưng ở phần khác đã được Nguyễn Du khẳng định: “Cung cầm trong nguyệt, nước cờ dưới hoa”. Những khúc nhạc mà nàng sáng tác luôn mang một nỗi buồn khắc khoải, thê lương, gây nỗi thương cảm và xúc động lòng người. Dường như ngay từ những khúc nhạc của một cô gái chưa vướng bụi trần, luôn được bao bọc, che chở nhưng lại gợi về nỗi sầu thê lương của những người phụ nữ bạc mệnh. Những khúc nhạc ấy cũng như là dự báo về chính cuộc đời của nàng. Ngẫm lại đời mình, trải qua nhiều chông gai, Kiều cũng tự nhận:
Thưa rằng bạc mệnh khúc này
Phổ vào đàn ấy những ngày con thơ
Cung cầm lựa những ngày xưa
Và gương bạc mệnh bây giờ là đây
Nguyễn Du đã thật ưu ái khi miêu tả chân dung Thúy Kiều. Nàng hiện lên qua những câu thơ của ông không chỉ đẹp đẽ ở nhan sắc mà còn toàn diện ở trí tuệ, tinh thần. Nàng là tiêu biểu cho số phận người phụ nữ trong xã hội xưa, có nhan sắc, có trí tuệ nhưng lại chịu cảnh vùi dập của cuộc đời, của xã hội phong kiến. Thật cảm thương cho số phận của nàng, bởi vậy trong suốt cả bài thơ, hơn một lần Nguyễn Du đã phải thốt lên: “Hồng nhan quen thói má hồng đánh ghen”. Tố Hữu cũng xót thương cho đời nàng mà viết:
Chạnh lòng thương cô Kiều như đời dân tộc
Sắc tài sao mà lắm truân chuyên.
Bức tranh chân dung Thúy Kiều được dựng lên chủ yếu thông qua bút pháp ước lệ tượng trưng, lấy thiên nhiên để miêu tả vẻ đẹp con người. Nhưng vẻ đẹp của nàng còn vượt xa cả những chuẩn mực đó. Cho thấy vẻ đẹp tuyệt mĩ của tạo hóa. Sử dụng ngôn ngữ linh hoạt, giàu giá trị biểu cảm: ghen, hờn, sắc sảo, mặn mà,… góp phần làm nổi bật vẻ đẹp “nghiêng nước nghiêng thành” của Thúy Kiều.
Đoạn trích đã thể hiện ngòi bút tinh tế, tài hoa của Nguyễn Du, khẳng định tài năng nghệ thuật tả người số một của ông quả là “kì tài diệu bút”. Tả Kiều không cốt tả hình dáng mà cốt để làm nổi bật vẻ đẹp và trí tuệ của nàng. Những câu thơ về Kiều còn mang tính chất dự báo về số phận éo le, một cuộc đời đầy trắc trở. Qua đó cũng thể hiện sự nâng niu trân trọng của Nguyễn Du trước vẻ đẹp của người phụ nữ.
Cảm nhận vẻ đẹp và tài năng của Thúy Kiều
Nguyễn Du là một trong những cây đại thụ của nền văn học dân tộc với nhiều áng văn bất hủ, nổi bật nhất trong số đó là kiệt tác "Truyện Kiều". Ra đời dựa trên cuốn tiểu thuyết "Kim Vân Kiều truyện" của Thanh Tâm Tài Nhân, tuy nhiên, Nguyễn Du đã thổi một làn gió mới khiến cho một câu chuyện vốn tẻ nhạt trở nên hấp dẫn, sinh động và mang ý nghĩa nhân sinh sâu sắc. Trong số các nhân vật của mình, Thúy Kiều là nhân vật được Nguyễn Du khắc họa chân thực và sinh động nhất cả về vẻ đẹp lẫn tài năng. Qua đoạn trích "Chị em Thúy Kiều" ta sẽ thấy rõ điều đó.
Đoạn trích nằm ở phần đầu của tác phẩm: "Gặp gỡ và đính ước". Thúy Kiều và Thúy Vân được miêu tả là hai nàng "tố nga" - vừa thông minh lại xinh đẹp hiếm có trong thiên hạ. Hai chị em "mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười". Với bút pháp ước lệ tượng trưng, Nguyễn Du đã ngụ ý miêu tả vẻ đẹp của em gái Thúy Vân trước để làm đòn bẩy, làm nổi bật lên vẻ đẹp "phần hơn" của cô chị Thúy Kiều:
"Kiều càng sắc sảo mặn mà
So bề tài sắc lại là phần hơn
Nếu Thúy Vân được miêu tả là một cô gái "trang trọng khác vời" với "khuôn trăng đầy đặn" và "nét ngài nở nang" thì Thúy Kiều lại càng "sắc sảo mặn mà" hơn bội phần. Thúy Kiều có vẻ đẹp của một tuyệt thế giai nhân, nghiêng nước nghiêng thành. Không chỉ vậy, nàng còn giỏi cầm, kỳ, thi, họa. Bởi vậy, so về "sắc" hay "tài" thì Kiều đều giỏi hơn Vân một phần. Câu thơ đầy ngụ ý, mở ra cho người đọc thấy được vẻ đẹp và tài năng của nàng Kiều.
Để làm nổi bật hình tượng nàng Kiều, đầu tiên, Nguyễn Du tập trung miêu tả vẻ đẹp nhan sắc của nàng:
"Làn thu thủy nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh"
Bút pháp ước lệ tượng trưng được sử dụng có hiệu quả trong việc khắc hoạ vẻ đẹp của Thuý Kiều. Khuôn mặt nàng là một khuôn mặt vô cùng thanh tú, được so sánh như làn nước mùa thu, như dáng núi mùa xuân. Nếu khi miêu tả nàng Vân, Nguyễn Du tập trung miêu tả từng chi tiết thì đến nàng Kiều, ông chỉ tập trung khắc họa đôi mắt xinh đẹp, biết nói của nàng. Đó là một đôi mắt xanh, biêng biếc như làn nước trong vắt của mùa thu cùng đôi lông mày thanh thoát như dáng núi mùa xuân. Đôi mắt ấy tuyệt đẹp, chất chứa bên trong là một tâm hồn yêu đời, yêu cuộc sống. Nghệ thuật lấy điểm tả diện, tác giả chỉ cần đặc tả đôi mắt thôi cũng đủ để làm bật lên vẻ đẹp yêu kiều, thướt tha, trong sáng của cô tiểu thư đài các.
Chính vẻ đẹp vượt ra khỏi những nét đẹp chuẩn mực thông thường của người phụ nữ trong xã hội phong kiến của Kiều đã khiến cho "hoa ghen", "liễu hờn". Câu thơ như một lời dự báo của Nguyễn Du dành cho nàng. Có chăng, cuộc đời nàng Kiều sẽ gặp phải truân chuyên vì những kẻ mưu mô, hẹp hòi sẽ ghen, hờn với tài sắc "mười phân vẹn mười" của nàng? Nếu Thúy Vân có cuộc sống khiến vạn vật phải "thua", "nhường" thì Thúy Kiều lại trái ngược. Nó dự báo cho một cuộc đời đầy giông bão, trắc trở sắp ập đến với nàng.
Bằng đôi ba câu ngắn ngủi, Nguyễn Du đã dựng nên vẻ đẹp về ngoại hình của Kiều. Với nét vẽ của một người họa sĩ, ông đã vẽ lên bức họa chân dung nàng Kiều với vẻ đẹp của một trang giai nhân tuyệt thế. Vẻ đẹp ấy hoàn mĩ như một bức tranh thuỷ mặc: Có núi, có trời, có sắc nước mùa thu.
Không chỉ trầm trồ bởi vẻ đẹp của nàng Kiều, người đọc lại càng ngưỡng mộ tài năng thiên bẩm của nàng:
"Sắc đành đòi một tài đành họa hai
Thông minh vốn sẵn tính trời
Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm
Cung thương làu bậc ngũ âm
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một chương
Khúc nhà tay lựa nên chương
Một thiên bạc mệnh lại càng não nhân"
Yêu thương Kiều, Nguyễn Du đã miêu tả nàng bằng những mỹ từ. Nếu về sắc, nàng là số một thì về tài, không ai dám đứng thứ hai trước nàng. Nguyễn Du ca ngợi Thúy Kiều tột bậc, nàng là một trong số những mỹ nhân hiếm có trong thiên hạ, vừa có cả sắc, vừa có cả tài. Vốn sẵn tính thông minh, Thúy Kiều vừa "pha nghề thi họa" lại cũng "đủ mùi ca ngâm". Như vậy, cả bốn kỹ nghệ cầm - kỳ - thi - họa nàng đều thành thạo. Thế nhưng nổi bật nhất trong số đó là tài đánh đàn của nàng. Tiếng đàn ngân nga cất lên với "làu bậc ngũ âm" vô cùng thành thục và êm tai, thậm chí vượt xa những người con gái tài giỏi khác một bậc "ăn đứt hồ cầm một chương". Thử hỏi mấy ai trong thiên hạ có được tài đánh đàn khéo léo, uyển chuyển giống như nàng?
Tuy tài năng là vậy nhưng Nguyễn Du cũng ngầm dự báo số phận éo le của Kiều bởi bản nhạc mà nàng thường đánh là bản "Bạc mệnh" vô cùng "não nhân". Là một người con gái yêu kiều dịu dàng, thế nhưng nàng Kiều lại thường thích những bản nhạc u sầu, buồn bã. Điều đó như đã vận vào chính số mệnh của nàng. Bản bạc mệnh nàng đánh cho ai? Hay là đánh cho chính mình? Nàng không hề hay biết rằng, sắp tới nàng sẽ bước vào trang mới của cuộc đời cuộc đời với rất nhiều khổ đau và tủi nhục.
Như vậy, Nguyễn Du đã thành công phác họa bức chân dung của Thúy Kiều về cả sắc đẹp lẫn tài năng. Đó là một vẻ đẹp tuyệt mỹ khiến cho trời xanh đố kị, một tài năng vượt trội khiến cho ai cũng phải thán phục, trầm trồ. Thế nhưng, số phận nàng Kiều sẽ không thể tránh khỏi những truân chuyên như Nguyễn Du đã từng ca thán:
Đau đớn thay phận đàn bà
Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung.
Bằng bút pháp ước lệ tượng trưng, nghệ thuật lấy điểm tả diện, lấy thiên nhiên làm thước đo cho vẻ đẹp con người, Nguyễn Du đã thành công khắc họa chân dung vẻ đẹp và tài năng của Kiều. Đặc biệt, tác giả sử dụng thành công thủ pháp đòn bẩy : Tả Thúy Vân trước để làm đòn bẩy nổi bật vẻ đẹp của Thúy Kiều. Phải yêu thương nhân vật của mình thì ông mới có thể xây dựng được hình tượng nàng Kiều tuyệt đẹp, khiến bạn đọc phải trầm trồ đến vậy.
Đoạn thơ khép lại mang tới những dư âm sâu sắc trong lòng bạn đọc. Đó là dư âm về tài năng của Nguyễn Du, về ý nghĩa nhân sinh sâu sắc được chuyển tải trong những câu thơ. Ca ngợi vẻ đẹp của người phụ nữ là cảm hứng muôn đời, có ý nghĩa từ xa xưa cho đến hiện tại. Quả không sai khi người ta nhắc đến Nguyễn Du là "một tài năng lớn, một nhân cách lớn".
Cảm nhận vẻ đẹp và tài năng của nhân vật Thúy Kiều
"Truyện Kiều" của Nguyễn Du là tập đại thành của thi ca Việt Nam thời trung đại. Tác phẩm nổi tiếng không chỉ bởi những tư tưởng vượt thời đại mà còn bởi bút pháp miêu tả nhân vật đầy nghệ thuật. Điều này được thể hiện rất rõ qua đoạn trích "Chị em Thúy Kiều". Ở đây, Nguyễn Du đã xây dựng nên một nàng Kiều tài sắc vẹn toàn, thể hiện sự ngợi ca dành cho những người phụ nữ tài hoa trong xã hội xưa.
Khi bắt đầu miêu tả Thúy Kiều, Nguyễn Du viết:
"Kiều càng sắc sảo mặn mà
So bề tài sắc lại là phần hơn"
Trước đó, tác giả đã miêu tả Thúy Vân là người con gái mang vẻ đẹp trang trọng, phúc hậu, khiến thiên nhiên phải nhún nhường vài phần. Thế nhưng đến Kiều, nàng lại mang vẻ đẹp "sắc sảo", "mặn mà". Nguyễn Du đã sử dụng đòn bẩy, đặt Thúy Vân lên trên trước để làm nổi bật lên vẻ đẹp của Kiều ở phía sau. Những từ "càng", "phần hơn" mang theo sắc thái tăng tiến, làm tôn lên vẻ đẹp xuất chúng của đứa con gái cả nhà họ Vương.
Để tạo ấn tượng cho người đọc về Thúy Kiều, Nguyễn Du đã tập trung miêu tả rõ hơn vẻ đẹp của nàng ở hai câu sau:
"Làn thu thủy nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh"
Những hình ảnh của thiên nhiên như "thu thủy", "xuân sơn", "hoa", "liễu" đã được tác giả sử dụng triệt để để diễn tả vẻ đẹp của một giai nhân tuyệt sắc đang ở độ xuân thì. Kiều có đôi mắt long lanh, trong sáng, đẹp như "làn thu thủy" - làn nước mùa thu trong vắt. Cặp lông mày của nàng có "nét xuân sơn", chính là dáng núi mùa xuân cong cong, nghiêng nghiêng, hài hòa với khuôn mặt. Chỉ với hai chi tiết đó thôi tác giả đã gợi ra cho ta về một người con gái đẹp nghiêng nước nghiêng thành. Đây chính là bút pháp điểm nhãn, mô tả một vài bộ phận để gợi ra toàn bộ chủ thể. Người thiếu nữ ấy còn đẹp đến nỗi khiến cho thiên nhiên phải ghen tị. "Hoa" và "liễu" đã được nhân hóa với nét tính cách "ghen", "hờn" thể hiện sự tự ti, ganh ghét đối với vẻ đẹp của nàng Kiều. Và có lẽ, đây cũng chính là điềm báo cho cuộc đời đầy sóng gió của nàng sau này.
Không chỉ là người có vẻ đẹp ngoại hình xuất sắc, Thúy Kiều còn được miêu tả với những tài năng xuất chúng:
"Thông minh vốn sẵn tính trời,
Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm.
Cung thương làu bậc ngũ âm,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương
Khúc nhà tay lựa nên chương
Một thiên Bạc mệnh, lại càng não nhân."
Con gái trưởng của Vương viên ngoại được trời phú cho sự thông minh nên khi học gì cũng tinh thông. Văn nhân thi sĩ thời xưa chơi đàn, chơi cờ, làm thơ, vẽ tranh thì Kiều cũng biết không thiếu một thứ gì. Không những thế, tài đánh đàn của nàng còn được người người ca ngợi. Thúy Kiều thuộc được cả năm nốt trong âm giai của nhạc cổ. Nàng đàn Hồ cầm hay đến nỗi, nếu như người Hồ mà nghe tiếng đàn của nàng cũng phải xin thua. Thúy Kiều còn có thể tự sáng tác một khúc nhạc của riêng mình, lấy tên là "Bạc mệnh". Bất cứ ai nghe xong khúc nhạc ấy đều không khỏi thổn thức vì những giai điệu tuyệt vời mà nàng Kiều mang đến
Để diễn tả vẻ đẹp và tài năng của Thúy Kiều, Nguyễn Du đã sử dụng rất nhiều những biện pháp, bút pháp nghệ thuật đặc sắc như ước lệ tượng trưng, nghệ thuật đòn bẩy, điểm nhã, nhân hóa,... Mỗi thứ lại được sắp đặt khéo léo, hợp lí, giữ nguyên được cái nét giản dị của ngòi bút tác giả.. Mỗi câu thơ đọc lên, người đọc lại được một phen trầm trồ, thán phục và kinh ngạc vì cách miêu tả độc đáo nhà thơ mang lại.
Đoạn trích "Chị em Thúy Kiều" đã thể hiện cho người đọc thấy rõ được vẻ đẹp về ngoại hình và tài năng của người con gái tài hoa tên Vương Thúy Kiều . Thế nhưng đó cũng là những dấu hiệu báo trước về số phận trắc trở của nàng sau này. Qua đoạn trích, Nguyễn Du đã thể hiện sự ca ngợi dành cho vẻ đẹp của người phụ nữ tài sắc vẹn toàn trong xã hội xưa.
Viết đoạn văn cảm nhận về vẻ đẹp của Thúy Kiều
"Truyện Kiều" của Nguyễn Du là một kiệt tác của văn học Việt Nam. Trong đó, hình tượng nàng Kiều được coi là đại diện cho những người con gái tài sắc vẹn toàn. Vẻ đẹp ấy được thể hiện rất rõ qua đoạn trích "Chị em Thúy Kiều". Trước khi miêu tả Kiều thì Nguyễn Du đã diễn tả lại vẻ đẹp của Thúy Vân với "Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang". Ông sử dụng nghệ thuật đòn bẩy, đặt vẻ đẹp của hai người cạnh nhau để người sau càng nổi bật hơn người trước. So với Thúy Vân, Kiều "càng sắc sảo, mặn mà". Đó là vẻ đẹp trên đôi mắt "làn thu thủy" long lanh như dòng nước mùa thu, hay "nét xuân sơn" - cặp lông mày đẹp như dáng núi mùa xuân. Tác giả đã dùng nghệ thuật ước lệ, lấy thiên nhiên để diễn tả vẻ đẹp của người con gái đang độ tuổi xuân thì. Không chỉ vậy, Kiều còn đẹp đến nỗi khiến cho "hoa ghen", "liễu hờn". Biện pháp tu từ nhân hóa đã cho ta thấy sự tủi hờn, thua kém của thiên nhiên khi đứng trước một nàng Kiều sắc nước hương trời. Vẻ đẹp của Thúy Kiều không chỉ nằm ở ngoại hình mà còn có được thể hiện trong tài năng tuyệt vời. Là một người thông minh, cầm, kì, thi, họa không thể làm khó được nàng. Kiều tinh thông âm luật, đánh Hồ cầm còn hay hơn cả người Hồ. Không những vậy, nàng còn tự sáng tác được một khúc ca khiến người nghe cảm thấy đau thương, xót xa và đặt tên là khúc "Bạc mệnh". Có thể nói, Thúy Kiều là một mỹ nhân tuyệt sắc và không kém phần tài năng. Từ đó, ta thấy được tấm lòng trân trọng, yêu thương những con người tài hoa nhưng có số phận bất hạnh của tác giả Nguyễn Du.
Viết đoạn văn tổng phân hợp trình bày cảm nhận của em về vẻ đẹp của Thúy Kiều
Khác với Thúy Vân, Thúy Kiều mang một vẻ đẹp sắc sảo mặn mà cả về cả tài lẫn sắc. Chỉ khắc họa đôi mắt nàng Kiều, Nguyễn Du đã mở ra cho bạn đọc thấy cả một thế giới tâm hồn phong phú của nàng. Đôi mắt ấy, trong trẻo, sâu thẳm như nước mùa thu "làn thu thủy”:, lông mày mượt mà, tươi tắn, thanh thanh như dáng núi mùa xuân "nét xuân sơn”. Vẻ đẹp ấy Khiến tạo hóa phải ghen hờn “hoa ghen”, “liễu hờn”. Đây là những cảm xúc tiêu cực, thể hiện tâm lí oán trách, muốn trả thù, sự ghen ghét đố kị của tạo hóa. Không chỉ đẹp, Kiều còn có đủ tài cầm kì thi họa, trong đó nổi bật nhất là tài đàn. Nàng tự mình sáng tác khúc nhạc mang tên "Bạc mệnh" khiến người nghe xúc động. Vẻ đẹp của Kiều đã đạt đến mức lí tưởng theo quan niệm thẩm mĩ phong kiến. Tất cả biểu hiện của sự đa sầu, đa cảm, của một tâm hồn tinh tế và lãng mạn, một tâm hồn phong phú. Nguyễn Du đã rất ưu ái khi miêu tả chân dung Thúy Kiều. Nàng tiêu biểu cho số phận của người phụ nữ “hồng nhan bạc phận”. Vì vậy trong “Truyện Kiều” Nguyễn Du đã hơn một lần thốt lên “Hồng nhan quen thói má hồng đánh ghen”; người con gái ấy, càng đẹp, càng tài lại càng truân chuyên.