Hoá học 9 Bài 10: Một số muối quan trọng Giải Hoá học lớp 9 trang 36

Giới thiệu Tải về Bình luận

Giải Hoá học 9 Bài 10: Một số muối quan trọng là tài liệu vô cùng hữu ích giúp các em học sinh lớp 9 có thêm nhiều gợi ý tham khảo để giải các câu hỏi trang 36 chương 1 được nhanh chóng và dễ dàng hơn.

Giải Hóa 9 Bài 10 được trình bày rõ ràng, cẩn thận, dễ hiểu nhằm giúp học sinh biết cách trả lời câu hỏi trong SGK và SBT Hóa 9. Đồng thời là tư liệu hữu ích giúp giáo viên thuận tiện trong việc hướng dẫn học sinh học tập. Vậy sau đây là nội dung chi tiết Giải bài tập Hóa 9 Bài 10 Một số muối quan trọng, mời các bạn cùng tải tại đây.

Giải Hóa 9 Bài 10: Một số muối quan trọng

Lý thuyết Một số muối quan trọng
Giải bài tập Hóa 9 Bài 10 trang 36
Giải SBT Hóa học 9 Bài 10

Lý thuyết Một số muối quan trọng

I. Muối Natri clorua: NaCl

1. Trạng thái tự nhiên

- Natri clorua tồn tại ở dạng hòa tan trong nước biển.

+ Cho nước biển bay hơi, ta được chất rắn là hỗn hợp của nhiều muối, thành phần chính là NaCl

+ Trong 1 m³ nước biển có hòa tan chừng 27 kg NaCl, 5 kg MgCl₂, 1 kg CaSO₄ và một khối lượng nhỏ những muối khác.

- Ngoài ra, trong lòng đất cũng chứa một khối lượng muối natri clorua kết tinh gọi là muối mỏ.

Những mỏ muối có nguồn gốc từ những hồ nước mặn đã cạn đi từ hàng triệu năm.

2. Cách khai thác

- Ở những nơi có biển hoặc hồ nước mặn, người ta khai thác NaCl từ nước mặn trên. Cho nước mặn bay hơi từ từ, thu được muối kết tinh.

- Ở những nơi có mỏ muối, người ta đào hầm hoặc giếng sâu đến mỏ muối để lấy muối lên. Muối mỏ sau khi khai thác, được nghiền nhỏ và tinh chế để có muối sạch.

3. Ứng dụng

Muối NaCl có rất nhiều ứng dụng trong đời sống và sản xuất, nó được dùng để:

- Làm gia vị và bảo quản thực phẩm. Muối iot là muối ăn NaCl có trộn thêm một ít KIO₃ + KI

- Làm nguyên liệu để sản xuất: Na, NaOH, H₂, Cl₂, Na₂CO₃, nước Javen (NaClO),…

II. Kali nitrat KNO₃

1. Tính chất:

- KNO₃ là chất rắn, tan nhiều trong nước, khi tan thu nhiệt,

- KNO₃ bị nhiệt phân: 2KNO₃ 2KNO₂ + O₂

2. Ứng dụng:

Dùng chế tạo thuốc nổ
Làm phân bón
Bảo quản thực phẩm trong công nghiệp.

Giải bài tập Hóa 9 Bài 10 trang 36

Câu 1

Có những muối sau: CaCO₃, CaSO₄, Pb(NO₃)₂, NaCl. Muối nào nói trên:

a) Không được phép có trong nước ăn vì tính độc hại của nó?

b) Không độc nhưng cũng không được có trong nước ăn vì vị mặn của nó?

c) Không tan trong nước, nhưng bị phân hủy ở nhiệt độ cao?

d) Rất ít tan trong nước và khó bị phân hủy ở nhiệt độ cao?

Gợi ý đáp án

a) Không được phép có trong nước uống vì tính độc hại: Pb(NO₃)₂

b) Không độc nhưng cũng không nên có trong nước uống vì vị mặn của nó: NaCl

c) Không tan trong nước nhưng bị phân hủy ở nhiệt độ cao: CaCO₃

PTHH: CaCO₃ $\stackrel{t^{\circ}}{\longrightarrow}$ CaO + CO₂

d) Rất ít tan trong nước và khó bị phân hủy ở nhiệt độ cao: CaSO₄.

Câu 2

Hai dung dịch tác dụng với nhau, sản phẩm thu được có NaCl. Hãy cho biết hai cặp dung dịch các chất ban đầu có thể đã dùng. Minh họa bằng các phương trình hóa học.

Gợi ý đáp án

Muối NaCl là sản phẩm của phản ứng hai dung dịch sau:

– Phản ứng trung hòa HCl bằng dung dịch NaOH:

HCl + NaOH → NaCl + H₂O

- Phản ứng trao đổi giữa:

Muối + axit: Na₂CO₃ + 2HCl → 2NaCl + CO₂ ↑ + H₂O

Muối + muối: Na₂SO₄ + BaCl₂ → BaSO₄ ↓ + 2NaCl

Na₂CO₃ + BaCl₂→ BaCO₃ ↓ + 2NaCl

Muối + kiềm: CuCl₂ + 2NaOH → Cu(OH)₂ + 2NaCl.

Câu 3

a) Viết phương trình điện phân dung dịch muối ăn (có màng ngăn xốp).

b) Những sản phẩm của sự điện phân dung dịch NaCl ở trên có nhiều ứng dụng quan trọng:

– Khi clo dùng để: 1) ... ; 2) ... ; 3) ...

– Khi hiđro dùng để: 1) ... ; 2) ... ; 3) ...

– Natri hiđroxit dùng để: 1) … ; 2) … ; 3) …

Điền những ứng dụng sau đây vào những chỗ để trống ở trên cho phù hợp: Tẩy trắng vải, giấy; nấu xà phòng; sản xuất axit clohiđric; chế tạo hóa chất trừ sâu, diệt cỏ; hàn cắt kim loại; sát trùng, diệt khuẩn nước ăn; nhiên liệu cho động cơ tên lửa; bơm khí cầu, bóng thám không; sản xuất nhôm; sản xuất chất dẻo PVC; chế biến dầu mỏ.

Gợi ý đáp án

a) 2NaCl + 2H₂O → 2NaOH + H₂ ↑ + Cl₂ ↑ (điện phân có màng ngăn)

b) Điền các chữ:

– Khí clo dùng để: 1) tẩy trắng vải, giấy; 2) sản xuất axit HCl; 3) sản xuất chất dẻo PVC.

– Khí hiđro dùng để: 1) hàn cắt kim loại; 2) làm nhiên liệu động cơ tên lửa; 3) bơm khí cầu, bóng thám không.

– Natri hiđroxit dùng để: 1) nấu xà phòng; 2) sản xuất nhôm; 3) chế biến dầu mỏ.

Câu 4

Dung dịch NaOH có thể dùng để phân biệt hai muối có trong mỗi cặp chất sau đây được không? (Nếu được thì ghi dấu (x), nếu không được thì ghi dấu (o) vào các ô vuông).

a) Dung dịch K₂SO₄ và dung dịch Fe₂(SO₄)₃

b) Dung dịch Na₂SO₄ và dung dịch CuSO₄

c) Dung dịch NaCl và dung dịch BaCl₂

Viết các phương trình hóa học nếu có.

Gợi ý đáp án

- Dung dịch NaOH có thể dùng để phân biệt được hai muối ở phần a) và b).

a) K₂SO₄ và Fe₂(SO₄)₃

K₂SO₄ + NaOH → không phản ứng

Fe₂(SO₄)₃ + 6NaOH → 3Na₂SO₄ + 2Fe(OH)₃↓ _{nâu đỏ}

b) Na₂SO₄ và CuSO₄

Na₂SO₄ + NaOH → không phản ứng

CuSO₄ + 2NaOH → Na₂SO₄ + Cu(OH)₂↓ _xanh

c) Cả NaCl và BaCl₂ đều không phản ứng với NaOH nên dùng NaOH không thể phân biệt được hai dung dịch này.

Câu 5

Trong phòng thí nghiệm có thể dùng muối KClO₃ hoặc KNO₃ để điều chế khí oxi bằng phản ứng phân hủy.

a) Viết các phương trình hóa học xảy ra đối với mỗi chất.

b) Nếu dùng 0,1 mol mỗi chất thì thể tích oxi thu được có khác nhau không? Hãy tính thể tích khí oxi thu được.

c) Cần điều chế 1,12 lít khí oxi, hãy tính khối lượng mỗi chất cần dùng. Các thể tích khí được đo ở điều kiện tiêu chuẩn.

Gợi ý đáp án

a) Các phương trình phản ứng phân hủy:

2KNO₃ → 2KNO₂ + O₂ ↑ (1)

2KClO₃ → 2KCl + 3O₂ ↑ (2)

b) Theo phương trình (1) và (2): số mol hai muối tham gia phản ứng nhu nhau (0,1 mol), nhưng số mol oxi sinh ra không như nhau.

Theo phương trình (1): n_O₂ = (1/2). n_KNO₃ = (1/2) . 0,1 = 0,05 mol

V_O₂ = 0,05. 22,4= 1,12 lít

Theo phương trình (2): n_O₂ = (3/2). n_KClO₃ = (3/2). 0,1 = 0,15 mol

V_O₂ = 0,15 .22,4 = 3,36 lít.

c) n_O₂= 1,12 / 22,4 = 0,05 mol;

2KNO₃ → 2KNO₂ + O₂

2KClO₃ → 2KCl + 3O₂

n_KNO₃ = 2.n_O₂ = 0,05 . 2 = 0,1 mol,

n_KClO₃ = (2/3). n_O₂ = (2/3). 0,05 = 0,1 /3 mol

M_KNO₃ = 101g/mol ; M_KClO₃ = 122,5 g/mol

m_KNO₃ cần dùng = 0,1 x 101 = 10,1g

m_KClO₃ cần dùng = 0,1 /3 x 122,5 = 4,08g.

Giải SBT Hóa học 9 Bài 10

Bài 10.1

Có những muối sau:

A. CuSO₄; B. NaCl; C. MgCO₃; D. ZnSO₄; E. KNO₃.

Hãy cho biết muối nào:

a) Không nên điều chế bằng phản ứng của kim loại với axit vì gây nổ, không an toàn.

b) Có thể điều chế bằng phản ứng của kim loại với dung dịch axit sunfuric loãng.

c) Có thể điều chế bằng phản ứng của dung dịch muối cacbonat với dung dịch axit clohiđric.

d) Có thể điều chế bằng phản ứng trung hoà giữa hai dung dịch.

e) Có thể điều chế bằng phản ứng của muối cacbonat không tan với dung dịch axit sunfuric.

Gợi ý trả lời

a) B. NaCl; E. KNO₃

b) D. ZnSO₄;

c) B. NaCl;

d) B. NaCl; E. KNO₃

e) A. CuSO₄; D. ZnSO₄.

Bài 10.2

Trộn hai dung dịch A với dung dịch B được dung dịch NaCl. Hãy cho biết 3 cặp dung dịch A, B thoả mãn điều kiện trên. Minh hoạ cho câu trả lời bằng các phương trình hoá học.

Gợi ý trả lời

Dung dịch axit và dung dịch bazơ, thí dụ: HCl và NaOH.

HCl + NaOH → NaCl + H₂O

Dung dịch axit và dung dịch muối, thí dụ: HCl và Na₂CO₃.

2HCl + Na₂CO₃ → NaCl + H₂O + CO2

Dung dịch hai muối, thí dụ: CaCl₂ và Na₂CO₃.

CaCl₂ + Na₂CO₃ → 2NaCl + CaCO₃

Bài 10.3

Có ba chất rắn màu trắng đựng trong 3 lọ riêng biệt không nhãn là: Na₂CO₃, NaCl, hỗn hợp NaCl và Na₂CO₃.

Hãy nhận biết chất đựng trong mỗi lọ bằng phương pháp hoá học.

Trình bày cách tiến hành và viết phương trình hoá học.

Gợi ý trả lời

a) Dùng thuốc thử là dung dịch HNO₃ loãng:

Ghi số thứ tự của 3 lọ, lấy một lượng nhỏ hoá chất trong mỗi lọ vào 3 ống nghiệm và ghi số thứ tự ứng với 3 lọ. Nhỏ dung dịch HNO₃ cho đến dư vào mỗi ống, đun nóng nhẹ. Quan sát hiện tượng:

Nếu không có hiện tượng gì xảy ra, chất rắn trong ống nghiệm là muối NaCl. Lọ cùng số thứ tự với ống nghiệm là NaCl.

Nếu có bọt khí thoát ra thì chất rắn trong ống nghiệm có thể là Na₂CO₃ hoặc hỗn hợp Na₂CO₃và NaCl.

Lọc lấy nước lọc trong mỗi ống nghiệm đã ghi số rồi thử chúng bằng dung dịch AgNO₃. Nếu :

Nước lọc của ống nghiệm nào không tạo thành kết tủa trắng với dung dịch AgNO₃ thì muối ban đầu là Na₂CO₃.

Nước lọc của ống nghiệm nào tạo thành kết tủa trắng với dung dịch AgNO₃ thì chất ban đầu là hỗn hợp hai muối NaCl và Na₂CO₃.

Các phương trình hoá học:

Na₂CO₃ + 2HNO₃ → 2NaNO₃ + H₂O + CO₂ ↑

(đun nóng nhẹ để đuổi hết khí CO₂ ra khỏi dung dịch sau phản ứng)

NaCl + AgNO₃ → AgCl ↓ + NaNO₃

Bài 10.4

Biết 5 gam hỗn hợp 2 muối là Na₂CO₃ và NaCl tác dựng vừa đủ với 20 ml dung dịch HCl, thu được 448 ml khí (đktc).

a) Tính nồng độ mol của dung dịch HCl đã dùng.

b) Tính khối lượng muối thu được sau phản ứng.

c) Tính thành phần phần trăm theo khối lượng của mỗi muối trong hỗn hợp ban đầu.

Gợi ý trả lời

Na₂CO₃ + HCl → NaCl + H₂O + CO₂

n_khi = $n_{CO_2}$ = 0,448/22,4 = 0,02 mol; n_HCl = 0,02.2/1 = 0,04 mol

a) C_M = n/V = 0,04/0,02 = 2M

b) n_NaCl = 0,02.2/1 = 0,04 (mol) → m_NaCl = 0,04 x 58,5 = 2,34g

c) $n_{Na_2CO_3}$ = 0,02.1/1 = 0,02 (mol) → $m_{Na_2CO_3}$ = 0,02 x 106 = 2,12g

% $m_{Na_2CO_3}$ = 2,12/5 . 100 = 42,4%

%m_NaCl = 100% - 42,4% = 57,6%

Bài 10.5

Cho 24,8 gam hỗn hợp gồm Na₂CO₃ và Na₂SO₄ tác dụng với dung dịch BaCl₂ dư thấy tạo ra a gam kết tủa. Cho a gam kết tủa trên tác dụng với dung dịch HCl dư thấy thoát ra 2,24 lít khí ở đktc và còn lại b gam chất rắn không tan. Hãy tính a, b.

Gợi ý trả lời

Kết tủa thu được gồm BaCO₃, BaSO₄

Khí thoát ra là khí CO₂.

Chất rắn còn lại không tan là BaSO₄.

Theo các phương trình hoá học

$n_{Na_2CO_3}=n_{BaCO_3}=n_{CO_2}$ = 2,24/22,4 = 0,1 mol