Soạn bài Việt Nam quê hương ta - Chân trời sáng tạo 6 Ngữ văn lớp 6 trang 64 sách Chân trời sáng tạo tập 1

Việt Nam quê hương ta là tác phẩm sẽ được giới thiệu đến các bạn học sinh trong sách Ngữ Văn lớp 6, thuộc sách Chân trời sáng tạo.

Download.vn muốn cung cấp bài Soạn văn 6: Việt Nam quê hương ta, mời tham khảo nội dung chi tiết ngay sau đây. 

1. Soạn bài Việt Nam quê hương ta ngắn gọn

Câu 1. (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Em hãy chỉ ra cách gieo vần và ngắt nhịp của bốn dòng thơ đầu.

Hướng dẫn giải:

• Gieo vần: vần chân
• Ngắt nhịp: linh hoạt

Câu 2. (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Trong văn bản tác giả tập trung miêu tả những hình ảnh nào tiêu biểu cho đất nước, con người Việt Nam và nói đến những vẻ đẹp nào của quê hương?

Hướng dẫn giải:

- Những hình ảnh: biển lúa, cánh cò, đỉnh Trường Sơn, áo nâu nhuộm bùn, đất nghèo, hoa thơm quả ngọt.

- Vẻ đẹp của quê hương: vẻ đẹp của thiên nhiên, con người

Câu 3. (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Tìm và nêu tác dụng của những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ đặc sắc mà tác giả sử dụng để miêu tả cảnh sắc quê hương trong bốn dòng thơ đầu.

Hướng dẫn giải:

- Biện pháp nhân hóa: Việt Nam đất nước ta ơi; biện pháp so sánh: mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn.

- Từ ngữ, hình ảnh: biển lúa, cánh cò, đỉnh Trường Sơn…

- Tác dụng: tạo sự gần gũi, thân thuộc

Câu 4. (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Tìm và nêu tác dụng của hình ảnh, từ ngữ đặc sắc được dùng để khắc hoạ vẻ đẹp của con người Việt Nam trong đoạn thơ còn lại.

Hướng dẫn giải:

- Cần cù, chịu khó: mặt người vất vả in sâu, áo nâu nhuộm bùn.

- Kiên cường, bất khuất: chìm trong máu lửa lại vùng đứng lên, đạp quân thù xuống đất đen

- Thủy chung: yêu ai yêu trọn tấm lòng thuỷ chung

Câu 5. (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Tình cảm của tác giả đối với quê hương, đất nước được thể hiện như thế nào trong văn bản? Hãy chỉ ra một số từ ngữ, hình ảnh thể hiện trực tiếp tình cảm ấy.

Hướng dẫn giải:

Tình cảm yêu mến, tự hào và thấu hiểu: “Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn”, “Quê hương biết mấy thân yêu”, “Bao nhiêu đời đã chịu nhiều đau thương, mặt người vất vả in sâu”, “Yêu ai yêu trọn tấm tình thủy chung”,…

Câu 6. (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Văn bản gợi cho em suy nghĩ và cảm xúc gì về con người và cảnh sắc quê hương?

Hướng dẫn giải:

Đất nước Việt Nam luôn tươi đẹp, thơ mộng và tràn đầy sức sống. Con người tuy vất vả nhưng khéo léo, kiên cường và thủy chung.

2. Soạn bài Việt Nam quê hương ta chi tiết

2.1 Chuẩn bị đọc

Câu 1. (trang 64 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Nếu chọn một hình ảnh làm biểu tượng cho Việt Nam, em sẽ chọn hình ảnh nào?

Hướng dẫn giải:

- Nếu chọn một hình ảnh làm biểu tượng cho Việt Nam, em sẽ chọn hình ảnh: cây tre.

- Nguyên nhân: Cây tre là người bạn thân thiết lâu đời của nông dân và nhân dân Việt Nam . Tre mang những phẩm chất của con người Việt Nam: gan góc, kiên cường, cần cù, đoàn kết. Không chỉ vậy, tre còn giúp đỡ con người Việt Nam trong lao động, sản xuất, chiến đấu…

Câu 2. (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Em biết bài thơ hoặc bài hát nào về quê hương?

Hướng dẫn giải:

• Bài thơ: Quê hương (Đỗ Trung Quân), Nhớ con sông quê hương (Tế Hanh), Quê hương (Giang Nam)...
• Bài hát: Quê hương (Anh Thơ, Trọng Tấn), Thăm quê em (Anh Thơ, Trọng Tấn), Mưa trên quê hương (Hiền Thục), Mơ quê (Anh Thơ)…

2.2 Trải nghiệm cùng văn bản

Câu 1. (trang 64 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Tám dòng thơ này giúp em hình dung như thế nào về phong cảnh và con người Việt Nam?

Hướng dẫn giải:

Tám dòng thơ đầu tiên giúp hình dung về phong cảnh và con người Việt Nam:

- Phong cảnh rộng lớn, hùng vĩ nhưng cũng rất nên thơ, trữ tình.

- Con người Việt Nam: vất vả, cần cù nhưng vẫn giữ phẩm chất tốt đẹp.

Câu 2. (trang 64 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Những dòng thơ này gợi cho em nghĩ đến đặc điểm nào của truyền thống dân tộc?

Hướng dẫn giải:

Những dòng thơ tiếp theo gợi đến truyền thống đánh giặc bảo vệ đất nước. Từ bao đời nay, dân tộc Việt Nam đã phải đối mặt với những kẻ thù xâm lược. Nhưng trong hoàn cảnh đó, nhân dân ta vẫn kiên cường, đoàn kết đấu tranh chống lại kẻ thù. Nhiều anh hùng đã đứng lên lãnh đạo nhân dân bảo vệ đất nước.

2.3 Suy ngẫm và phản hồi

Câu 1. (trang 64 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Em hãy chỉ ra cách gieo vần và ngắt nhịp của bốn dòng thơ đầu.

Hướng dẫn giải:

• Cách gieo vần của 4 câu thơ đầu: ơi - trời; hơn - rờn - sơn
• Cách ngắt nhịp: câu 1 và câu 3 nhịp 2/2/2, câu 2 và câu 4 nhịp 2/2/2/2

Câu 2. (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Trong văn bản tác giả tập trung miêu tả những hình ảnh nào tiêu biểu cho đất nước, con người Việt Nam và nói đến những vẻ đẹp nào của quê hương?

Hướng dẫn giải:

- Những hình ảnh tiêu biểu cho đất nước, con người Việt Nam: biển lúa, cánh cò, đỉnh Trường Sơn, áo nâu nhuộm bùn, đất nghèo, hoa thơm quả ngọt.

- Vẻ đẹp của quê hương: vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ, vẻ đẹp người lao động cần cù, vẻ đẹp của truyền thống chống giặc ngoại xâm, tấm lòng thủy chung son sắc, sự tài hoa khéo léo của con người.

Câu 3. (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Tìm và nêu tác dụng của những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ đặc sắc mà tác giả sử dụng để miêu tả cảnh sắc quê hương trong bốn dòng thơ đầu.

Hướng dẫn giải:

- Biện pháp nhân hóa: Việt Nam đất nước ta ơi; biện pháp so sánh: Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn.

- Từ ngữ, hình ảnh: biển lúa, cánh cò, đỉnh Trường Sơn…

- Tác dụng: Hình ảnh thiên nhiên trở nên gần gũi, quen thuộc. Từ đó bộc lệ niềm say mê, tự hào của tác giả.

Câu 4. (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Tìm và nêu tác dụng của hình ảnh, từ ngữ đặc sắc được dùng để khắc hoạ vẻ đẹp của con người Việt Nam trong đoạn thơ còn lại.

Hướng dẫn giải:

- Vẻ đẹp cần cù, vất vả trong lao động: mặt người vất vả in sâu, áo nâu nhuộm bùn.

- Tinh thần kiên cường, bất khuất (chịu nhiều đau thương, chìm trong máu lửa lại vùng đứng lên, đạp quân thù xuống đất đen) và chịu thương chịu khó (súng gươm vứt bỏ lại hiền hơn xưa).

- Tình nghĩa thủy chung: yêu ai yêu trọn tấm lòng thuỷ chung, tay người như có phép tiên, trên tre lá cũng dệt nghìn bài thơ.

Câu 5. (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Tình cảm của tác giả đối với quê hương, đất nước được thể hiện như thế nào trong văn bản? Hãy chỉ ra một số từ ngữ, hình ảnh thể hiện trực tiếp tình cảm ấy.

Hướng dẫn giải:

• Tự hào, yêu thương: Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn, Quê hương biết mấy thân yêu.
• Đồng cảm, chia sẻ với những vất vả: Bao nhiêu đời đã chịu nhiều đau thương, mặt người vất vả in sâu.
• Thấu hiểu tình nghĩa thủy chung: Yêu ai yêu trọn tấm tình thủy chung…

Câu 6. (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Văn bản gợi cho em suy nghĩ và cảm xúc gì về con người và cảnh sắc quê hương?

Hướng dẫn giải:

Văn bản gợi ra một đất nước Việt Nam luôn tươi đẹp, thơ mộng và tràn đầy sức sống. Con người Việt Nam tuy vất vả nhưng khéo léo, kiên cường và thủy chung.

3. Tác giả - Tác phẩm Việt Nam quê hương ta

3.1 Tác giả

- Nguyễn Đình Thi (1924 - 2003) sinh tại Luông Pha-bang (Lào).

- Quê gốc của ông ở làng Vũ Thạch (nay là phố Bà Triệu, Hà Nội).

- Thuở nhỏ, Nguyễn Đình Thi sống cùng với gia đình ở Lào.

- Năm 1931, ông theo gia đình về nước, tham gia hoạt động cách mạng từ năm 1941.

- Sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, Nguyễn Đình Thi tham gia Hội Văn hóa cứu quốc và Hội Văn nghệ Việt Nam.

- Từ 1958 đến năm 1989, ông là Chủ tịch Ủy ban Toàn quốc Liên hiệp các Hội Văn học - Nghệ thuật Việt Nam.

- Nguyễn Đình Thi là một nhà văn hóa, một nghệ sĩ đa tài: viết văn, làm thơ, sáng tác nhạc, soạn kịch, viết lý luận phê bình văn nghệ, biên khảo triết học…

- Năm 1996, ông được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.

- Một số tác phẩm chính: Các tiểu thuyết như Xung kích (1951), Vào lửa (1966); các tập thơ như Người chiến sĩ (1956), Bài thơ Hắc Hải (1958); các vở kịch như Con nai đen (1961), Rừng trúc (1978); các tập tiểu luận như Mấy vấn đề về văn học (1956)...

3.2 Tác phẩm

a. Xuất xứ

Trích trong tập Bài thơ Hắc hải (1955 - 1958).

b. Thể thơ

Bài thơ được sáng tác theo thể thơ lục bát.

c.  Bố cục

• Phần 1. Tám câu đầu: phong cảnh và con người Việt Nam
• Phần 2. Còn lại: truyền thống đánh giặc bảo vệ đất nước