Điểm ưu tiên và điểm khuyến khích khi xét tốt nghiệp THPT 2025

Điểm ưu tiên là gì? Điểm khuyến khích như thế nào? Điểm khuyến khích có được cộng điểm vào thi đại học không? Đây là một trong những câu hỏi của rất nhiều phụ huynh có con em đang chuẩn bị bước chân vào kỳ thi THPT Quốc gia 2024.

Chính vì vậy trong bài viết hôm nay Download.vn sẽ giới thiệu đến các bạn đầy đủ thông tin về điểm khuyến khích là gì, điểm ưu tiên là gì, cách phân biệt điểm khuyến khích và điểm ưu tiên. Thông qua tài liệu này các bạn có thêm nhiều nguồn tham khảo, hiểu rõ được bản chất của điểm ưu tiên và điểm khuyến khích. Bên cạnh đó các bạn xem thêm: Hồ sơ minh chứng đối tượng, khu vực ưu tiên, đối tượng ưu tiên tuyển sinh.

1. Diện ưu tiên xét tốt nghiệp THPT Quốc gia 2024

Điểm ưu tiên là gì?

Điểm ưu tiên là mức điểm mà Nhà nước ưu tiên cho các bạn học sinh (những người thuộc diện đặc biệt). Mức điểm này thí sinh sẽ được cộng thêm vào số điểm thi thực tế của mình và được xem là 1 căn cứ để các đơn vị giáo dục xét trúng tuyển. Tuy nhiên, không phải ai cũng được xếp vào diện được hưởng điểm ưu tiên mà trường hợp có điểm ưu tiên đều phải nằm trong quy định của pháp luật hoặc trong khu vực ưu tiên.

Diện ưu tiên xét tốt nghiệp THPT Quốc gia

Thí sinh thuộc một trong các diện:

Diện 1: Không được cộng điểm ưu tiên.

Còn gọi là diện bình thường. Ký hiệu. D1

Diện 2: Cộng 0,25 điểm đối với thí sinh thuộc một trong những đối tượng sau:

• Thương binh, bệnh binh, người được hưởng chính sách như thương binh suy giảm khả năng lao động dưới 81% (chỉ với GDTX); Con của thương binh, bệnh binh, người được hưởng chính sách như thương binh bị suy giảm khả năng lao động dưới 81%; Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng lao động. Ký hiệu. D2-TB2
• Con Anh hùng lực lượng vũ trang, con Anh hùng lao động, con Bà mẹ VN anh hùng. Ký hiệu: D2-CAH
• Người dân tộc thiểu số. Ký hiệu: D2-TS2
• Người Kinh, người nước ngoài cư trù tại Việt Nam có hộ khẩu thường trú từ 03 năm trở lên (tính đến ngày thi) ở xã đặc biệt khó khăn, xã biên giới, xã an toàn khu thuộc diện đầu tư của chương trình 135; ở xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo theo quy định hiện hành của Thủ tướng Chính phủ; ở xã khu vực I, II, III thuộc vùng dân tộc và miền núi theo quy định hiện hành của Thủ tướng Chính phủ, học tại các trường phổ thông không nằm trên địa bàn các quận nội thành của các thành phố trực thuộc Trung ương ít nhất 2/3 (hai phần ba) thời gian học cấp THPT. Ký hiệu: D2-VS2
• Người bị nhiễm chất độc hóa học; con của người bị nhiễm chất độc hóa học; con của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học; người được cơ quan có thẩm quyền công nhận bị dị dạng, dị tật, suy giảm khả năng tự lực trong sinh hoạt hoặc lao động do hậu quả của chất độc hoá học. Ký hiệu: D2-CHH
• Có tuổi đời từ 35 tuổi trở lên, tính đến ngày thi (đối với thí sinh GDTX). Ký hiệu: D2-T35

Diện 3: Cộng 0,5 điểm đối với thí sinh thuộc một trong những đối tượng sau:

• Người dân tộc thiểu số, bản thân có hộ khẩu thường trú ở xã đặc biệt khó khăn, xã biên giới, xã an toàn khu thuộc diện đầu tư của chương trình 135; ở xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo theo quy định hiện hành của Thủ tướng Chính phủ; ở xã khu vực I, II, III thuộc vùng dân tộc và miền núi theo quy định hiện hành của Thủ tướng Chính phủ, đang học tại các trường phổ thông dân tộc nội trú hoặc các trường phổ thông không nằm trên địa bàn các quận nội thành của các thành phố trực thuộc Trung ương. Ký hiệu: D3-TS3
• Thương binh, bệnh binh, người hưởng chính sách như thương binh, bệnh binh bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên (đối với GDTX). Ký hiệu: D3-TB3
• Con của liệt sĩ; con của thương binh, bệnh binh, người được hưởng chính sách như thương binh, bệnh binh bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên. Ký hiệu: D3-CLS

*Thí sinh có nhiều tiêu chuẩn ưu tiên thì chỉ hưởng theo tiêu chuẩn cao nhất.

Xem thêm: Cách tính điểm tốt nghiệp THPT

2. Điểm khuyến khích thi THPT Quốc gia 

2.1 Điểm khuyến khích thi THPT Quốc gia là gì? 

Điểm khuyến khích là điểm dành cho những bạn thí sinh có tham gia các cuộc thi và hoạt động rèn luyện theo quy định của Bộ Giáo dục tổ chức phân theo diện tốt nghiệp, đạt được thành tích nổi bật. Cộng điểm khuyến khích được cộng áp dụng cho các cá nhân hoặc tổ chức đạt được thành tích cao trong các kỳ thi văn hóa, thi thể dục thể thao… do Bộ Giáo dục hoặc ban ngành chuyên môn tổ chức. Tùy vào diện tốt nghiệp khác nhau mà số lượng điểm khuyến khích cũng sẽ khác nhau. Nếu như thí sinh đồng thời có nhiều loại giấy chứng nhận để được cộng điểm khuyến khích theo quy định thì cũng chỉ được hưởng mức điểm cộng thêm nhiều nhất là 4,0 điểm.

2.2 Mức cộng điểm khuyến khích thi tốt nghiệp

Cộng điểm khuyến khích là hoạt động thường xuyên áp dụng cho đối tượng là cá nhân hay tổ chức đạt giải cao trong các kỳ thi văn hóa, thể dục thể thao, thi học sinh giỏi do ngành giáo dục và ban ngành chuyên môn tổ chức. Tùy theo diện tốt nghiệp khác nhau, số lượng điểm khuyến khích được cũng sẽ khá nhau. Nếu thí sinh đồng thời có nhiều loại giấy chứng nhận để được cộng điểm khuyến khích theo quy định dưới đây cũng chỉ được hưởng mức điểm cộng thêm nhiều nhất là 4,0 điểm.

- Người tham gia các cuộc thi và hoạt động dưới đây được cộng khuyến khích khi xét tốt nghiệp THPT.

Đạt giải cá nhân kỳ thi học sinh giỏi bộ môn văn hoá lớp 12:

• Giải nhất, nhì, ba cấp quốc gia hoặc giải nhất cấp tỉnh: 2,0 điểm.
• Giải khuyến khích cấp quốc gia hoặc giải nhì cấp tỉnh: 1,5 điểm.
• Giải ba cấp tỉnh: 1,0 điểm.

Đoạt giải cá nhân và đồng đội trong các kỳ thi thí nghiệm thực hành môn Vật lí, Hoá học, Sinh học; thi văn nghệ; thể dục thể thao; hội thao giáo dục quốc phòng; cuộc thi khoa học kỹ thuật; viết thư quốc tế do ngành Giáo dục phối hợp với các ngành chuyên môn từ cấp tỉnh trở lên tổ chức ở cấp THPT:

• Đoạt giải nhất, nhì, ba quốc gia hoặc giải nhất cấp tỉnh hoặc Huy chương Vàng: 2,0 điểm.
• Giải khuyến khích quốc gia hoặc giải nhì cấp tỉnh hoặc Huy chương Bạc: 1,5 điểm.
• Giải ba cấp tỉnh hoặc Huy chương Đồng: 1,0 điểm.
• Giải đồng đội chỉ tính cho giải quốc gia, mức điểm cộng thêm giống như giải cá nhân. Học sinh đạt nhiều giải khác nhau sẽ chỉ được hưởng mức cộng điểm của giải cao nhất.

- Học sinh THPT, học viên GDTX có giấy chứng nhận nghề, bằng tốt nghiệp trung cấp do Sở GD-ĐT, các trường dạy nghề cấp trong thời gian học THPT thì được cộng điểm

• Loại giỏi với Giấy chứng nhận nghề, loại xuất sắc và giỏi đối với bằng tốt nghiệp trung cấp: 2 điểm
• Loại khá với Giấy chứng nhận nghề, loại khá và trung bình khá với bằng trung cấp: 1,5 điểm.
• Loại trung bình với Giấy chứng nhận nghề; loại trung bình với bằng trung cấp: 1,0 điểm.

- Học sinh GDTX có chứng chỉ Ngoại ngữ hoặc Tin học được cấp theo quy định của Bộ GD&ĐT trong thời gian học cấp THPT được cộng thêm 1,0 điểm cho mỗi loại chứng chỉ.

- Những người đoạt nhiều giải trong nhiều cuộc thi chỉ được hưởng một mức cộng điểm của loại giải cao nhất.

2.3 Có được cộng điểm khuyến khích vào điểm đại học không?

Điểm khuyến khích sẽ không được cộng vào điểm tuyển sinh đại học. Tuy vậy, điểm khuyến khích có thể được cộng vào điểm xét tốt nghiệp THPT.

2.4 Điểm khuyến khích và điểm ưu tiên khác nhau như thế nào?

Điểm khuyến khích là điểm được cộng cho thí sinh trong kỳ thi tốt nghiệp THPT quốc gia nếu thí sinh có các thành tích như: Thi học sinh giỏi, có Giấy chứng nhận nghề, có huy chương hội thao…

Trong khi đó, theo Điều 39 của Thông tư 15/2020/TT-BGDĐT, điểm ưu tiên là điểm cộng cho các thí sinh là: Con thương binh, liệt sĩ, người dân tộc thiểu số, con của người bị nhiễm chất độc màu da cam… Điểm ưu tiên được cộng cao nhất là 0,5 điểm.