Phân tích nhân vật Điền trong truyện Giăng sáng của Nam Cao Viết văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm truyện lớp 10

Văn mẫu lớp 10: Phân tích nhân vật Điền trong truyện Giăng sáng của Nam Cao bao gồm 2 mẫu khác nhau cực hay ấn tượng nhất. Qua đó giúp các bạn có thêm nhiều gợi ý tham khảo biết cách làm bài văn phân tích nhân vật hay.

Nhân vật Điền trong Giăng sáng là hình ảnh đại diện cho tầng lớp trí thức tiểu tư sản trước Cách mạng. Tác phẩm là truyện ngắn mang đậm tinh thần hiện thực phê phán, tiêu biểu cho phong cách Nam Cao. Vậy sau đây là 2 bài văn mẫu phân tích nhân vật Điền, mời các bạn theo dõi. Ngoài ra các bạn xem thêm phân tích nhân vật Dì Mây.

Phân tích nhân vật Điền ngắn gọn

Nam Cao là nhà văn xuất sắc của văn học Việt Nam thời kì 1930-1945, ông đã tạo nên nhiều tác phẩm đặc sắc trong đó nghệ thuật xây dựng nhân vật là điểm độc đáo và ấn tượng. Ở tác phẩm “Giăng sáng”, ông không chỉ miêu tả những khía cạnh ngoại hình của nhân vật Điền mà còn tập trung vào tâm lý, nội tâm, và những mâu thuẫn xã hội.

Nam Cao chọn tầng lớp trí thức tiểu tư sản làm đối tượng chính để xây dựng nhân vật. Trước đó, ông từng thử sức với văn học lãng mạn, nhưng với tâm hồn nhân đạo sâu sắc, Nam Cao chấp nhận thách thức của hiện thực và đưa bút vào cuộc sống của những người bình dân, nông dân, và tầng lớp trí thức nghèo. Tâm lý của nhân vật Điền được miêu tả một cách sâu sắc thông qua những mâu thuẫn, giằng xé nội tâm. Nam Cao tập trung vào những chi tiết nhỏ nhất, từ bốn cái ghế mây đến những suy nghĩ, phân vân, và tính toán của Điền. Điền – một người có học, có lòng đam mê văn chương, lại phải đối mặt với khó khăn về kinh tế, cuộc sống khó khăn, và mâu thuẫn giữa ước mơ và hiện thực. Ngôn từ trần thuật của Nam Cao không chỉ thể hiện cảm xúc của nhân vật mà còn giúp độc giả hiểu rõ tâm trạng và mâu thuẫn nội tâm của Điền. Câu hỏi tự vấn, câu chuyện phản ánh và những lời diễn đạt tinh tế giúp đọc giả đồng cảm với nhân vật và tìm thấy những nỗi đau ẩn sau những nụ cười.

Tác giả Nam Cao thông qua “Giăng sáng” đã thành công trong việc không chỉ mô tả một nhân vật sống trong xã hội hiện thực, mà còn làm nổi bật những mâu thuẫn, xung đột tâm lý, và những khát khao thầm kín của tầng lớp trí thức tiểu tư sản trước Cách mạng. Tác phẩm này không chỉ là một tuyển tập văn chương, mà còn là một bức tranh chân thực về cuộc sống và con người trong một giai đoạn lịch sử.

Phân tích nhân vật Điền trong Giăng sáng 

Nam Cao là cây bút hiện thực xuất sắc của văn học Việt Nam thời kì 1930 – 1945. Nghệ thuật xây dựng nhân vật chính là điểm đặc sắc trong các sáng tác của Nam Cao, giúp ông khắc họa sinh động hiện thực cuộc sống của những con người cùng khổ. Điều này được thể hiện rõ trong tác phẩm “Giăng sáng” qua nhân vật Điền.

Nhà văn tập trung miêu tả những bi kịch tinh thần, quá trình giằng xé trong nội tâm nhân vật Điền để làm nổi bật nỗi thống khổ của những kiếp người “muốn cất cánh bay cao nhưng bị áo cơm ghì sát đất”. Ông quan tâm đến những nét tâm lí nhỏ nhặt cùng các sự vật hoặc sự việc có tính chất đời thường. Từ những điều nhỏ bé ấy, ông đưa ra những triết lí mang tính phổ quát về thân phận con người, hoàn cảnh xã hội. Mở đầu tác phẩm là hình ảnh Điền và bốn cái ghế mây – thứ duy nhất có giá trị trong nhà Điền. Giọng văn lạnh lùng đến dửng dưng của Nam Cao khiến người đọc tò mò: “Ðiền có bốn cái ghế mây. Tất cả đồ đạc trong nhà, chỉ có bốn cái ghế mây này là có giá. Không phải Ðiền mua. Tính Ðiền rất ghét mua”. Chỉ xoay quanh bốn cái ghế ấy, Nam Cao đã hé lộ biết bao nỗi niềm của nhân vật.

Điền – một người có học, ông từng làm một ông giáo trường tư trong ngót ba năm. Với một người ôm mộng văn chương, muốn sáng tạo những áng văn bất hủ để đời như Điền thì công việc dạy học cũng có phần đáng chán. Vì hai chục bạc lương mà Điền cố gắng. Ngày trường dẹp, ông hiệu trưởng còn nợ của Điền nửa tháng lương. Ông ta đành ngượng nghịu bảo Điền cầm bộ ghế mây về. Lúc này tâm trạng Điền diễn ra những trạng thái đặc biệt. Điền dồn nén cảm xúc để cái mặt không xị xuống. Bao nhiêu phân vân, tính toán dở khóc dở cười xuất hiện trong đầu óc anh. “Chao ôi! Cũng mang tiếng là ghế mây!… Cái thì xộc xệch, cái thì bốn chân rúm lại, và chẳng cái nào là nước sơn không róc cả ra như là da thằng hủi. Trông đủ thảm.”. Câu văn cho thấy tâm trạng xót xa, khổ tâm hết sức của Điền. Điền ngại đèo bòng mấy chiếc ghế mây, sợ tốn thêm tiền tàu xe mà cũng không dám từ chối ông hiệu trưởng bởi“Họ bị tủi vì người ngoài đã lắm. Chẳng nên để người nọ bị tủi vì người kia”. Điền suy đi, tính lại rồi ưng thuận. Không chỉ Điền mà nhân vật ông hiệu trưởng cũng có những chi tiết phân vân tương tự. Từ đó, nhà văn cho thấy bi kịch của tầng lớp trí thức tiểu tư sản trong xã hội đương thời khi bị cơm áo gạo tiền bóp nghẹt đến mức phải sống tằn tiện, nghèo khổ, thảm hại. “Ðiền tự an ủi: Có tiền rồi sẽ viết. Nhưng Ðiền biết: chẳng bao giờ Ðiền viết nữa, bởi chắc chắn là suốt đời Ðiền cũng không có tiền…”

Chuỗi tâm lý của nhân vật trong “Giăng sáng” thực chất là quá trình đấu tranh, sự chuyển hóa lẫn nhau của những đối cực trong nội tâm con người. Xung đột chủ yếu trong những sáng tác của Nam Cao là xung đột của thế giới nội tâm nhân vật. Điền yêu trăng, coi trăng là biểu tượng cho vẻ đẹp sang trọng của nghệ thuật. Những tối có trăng, Điền khuân mấy cái ghế ra sân ngồi cùng vợ con. Những phút thảnh thơi hiếm hoi ấy xoa dịu lòng Điền. Lúc nào vợ Điền cũng tính toán, luôn tính toán. Điền cho rằng điều ấy nhỏ nhen và tầm thường nhưng chính Điền cũng vô thức trở thành kẻ tính toán lúc nào không hay. Khi chứng kiến cảnh nheo nhóc của gia đình, bỗng nhiên Điền nảy sinh nỗi đau quằn quại. Sự đấu tranh nội tâm gay gắt trong tâm trí Điền. “Còn sống trong cái gia đình này mãi, giữa những lo lắng nhỏ nhen này mãi, lòng Ðiền sẽ cạn. Cạn luôn cả nguồn thơ quý báu, mà Ðiền vẫn ao ước có ngày lại khơi…”. Chỉ có những người đàn bà đẹp mới biết yêu văn chương của Điền và ý nghĩ này làm chính anh ta thấy xấu hổ. Nam Cao đã đi sâu vào từng ngóc ngách của tâm trạng con người để vén bức màn đang che giấu những khát khao thầm kín. Giữa lúc ý định muốn bỏ đi trở nên rõ rệt, cơn ốm cùng tiếng rên đau đớn của đứa con, sự tức giận đến khổ sở của người vợ làm Điền sực tỉnh. Tình thương con, tinh thần trách nhiệm đã kéo Điền về với thực tại. Khi phản ánh mâu thuẫn giữa hiện thực và sự mơ mộng, nhà văn thẳng thắn chỉ ra khuyết điểm của tầng lớp trí thức tiểu tư sản. Họ rời xa tầng lớp lao động cần lao để sống với ảo tưởng. Bi kịch của Điền đến từ sự ngộ nhận, chọn lựa sai lý tưởng sống. Miêu tả những mâu thuẫn âm thầm mà căng thẳng trong nội tâm nhân vật, Nam Cao đã đưa ra tuyên ngôn đúng đắn về nghệ thuật. Nhà văn phải “đứng trong lao khổ, mở hồn ra đón lấy tất cả những vang động của đời”.

Điền hiện lên chủ yếu qua quá trình diễn biến tâm lí phức tạp. Sự thay đổi trong nhận thức dẫn đến sự thay đổi trong cách nhìn, cách cảm nhận thế giới xung quanh. Cảm nhận của Điền về ánh trăng trước và sau cũng có rất nhiều thay đổi. Với cách chọn lựa đối tượng nhân vật phù hợp, nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật sắc sảo, ngôn ngữ trần thuật cùng điểm nhìn linh hoạt, Nam Cao đã xây dựng thành công nhân vật Điền – hình ảnh đại diện cho tầng lớp trí thức tiểu tư sản trước Cách mạng. Tác phẩm là truyện ngắn mang đậm tinh thần hiện thực phê phán, tiêu biểu cho phong cách Nam Cao và xứng đáng trở thành tuyên ngôn nghệ thuật cao cả của tác giả.