Văn mẫu lớp 12: Dàn ý so sánh yếu tố kì ảo trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên của Nguyễn Dữ với truyện cổ tích Thạch Sanh gồm 2 mẫu khác nhau cực hay chi tiết nhất. Qua đó giúp các em học sinh biết cách triển khai viết bài văn đầy đủ các ý mà không bị lạc đề.

So sánh yếu tố kì ảo trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên với Thạch Sanh chúng ta thấy được yếu tố kì ảo trong thể loại truyền kì là sự kế tục của thể loại văn học dân gian. Cả hai tác phẩm đều sử dụng yếu tố kì ảo để tạo nên những câu chuyện hấp dẫn, đồng thời truyền tải những thông điệp sâu sắc về cuộc sống và con người. Vậy sau đây là 2 mẫu dàn ý chi tiết nhất, mời các bạn theo dõi. Bên cạnh đó các bạn xem thêm kết bài so sánh hai tác phẩm văn học, cách làm bài so sánh hai tác phẩm văn học.
Dàn ý so sánh yếu tố kì ảo trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên với Thạch Sanh
Dàn ý chi tiết số 1
1. Mở bài
Nêu vấn đề cần nghị luận: yếu tố kì ảo trong “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” của Nguyễn Dữ với yếu tố kì ảo trong truyện cổ tích “Thạch Sanh”.
2. Thân bài
- Điểm tương đồng
- Trước hết, trong cả hai tác phẩm Chuyện chức phán sự Đền Tản Viên và truyện cổ tích Thạch Sanh đều xuất hiện những nhân vật kì ảo, không có thật. Trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, hình ảnh các nhân vật kì ảo được miêu tả vô cùng chi tiết, ẩn giấu những ý nghĩa như hồn ma tướng giặc Bách hộ họ Thôi là tên tướng bại trận của Bắc Triều, cái hồn bơ vơ ở Nam Triều, tranh miếu chiếm đền Thổ Công. Đây là hiện thân của cái ác, lừa lọc, giả dối. Hay hình ảnh nhân vật Thổ Công giữ chức Ngực sự đại phu từ thời Lý Nam Đế, chết vì cần vương.. Diêm Vương là người đứng đầu Minh ti, trực tiếp phán xử vụ án giữa Tử Văn và hồn ma tướng giặc. Đây đều là những nhân vật kì ảo, không có thực, góp phần thể hiện cốt truyện. Còn trong truyện cổ tích Thạch Sanh, cũng có những nhân vật không có thực, chỉ tồn tại trong thế giới cổ tích như: Ngọc Hoàng, thái tử, chằn tinh.. , đồ vật thần kì như niêu cơm thần ăn mãi không hết, tiếng đàn giúp cho Thạch Sanh được giải oan.
- Mô típ của cả hai tác phẩm: vong hồn vẫn còn tồn tại sau khi chết, trong thế giới thần linh có sự phân chia Thiện- Ác… Đây là mô típ với những tình tiết khá quen thuộc xuất hiện trong nền văn học Việt Nam từ thể loại truyện cổ tích thần kì tới truyện truyền kì.
- Điểm khác biệt:
- Đầu tiên, sự xuất hiện của nhân vật chính trong cả hai tác phẩm: Truyện Chuyện Chức phán sự đền Tản Viên với nhân vật chính là Ngô Tử Văn, được tác giả giới thiệu vô cùng cụ thể: tên, nơi sinh gắn với những địa điểm có thật “huyện Yên Dũng, đất Lạng Giang”. Truyện cổ tích Thạch Sanh, nhân vật chính Thạch Sanh có nguồn gốc xuất thân kì ảo: Là thái tử do Ngọc hoàng cử xuống đầu thai làm con của hai vợ chồng già nghèo khó nhưng tốt bụng luôn giúp đỡ mọi người…
- Kết thúc truyện: Nếu như trong Chuyện Chức phán sự đền Tản Viên, Tử Văn trở về, nhận chức phán sự đền Tản Viên thì ở truyện cổ tích Thạch Sanh, Thạch Sanh được kết duyên với công chúa và được truyền lại ngôn vua.
- Hơn thế nữa, về giá trị của tác phẩm được thể hiện qua mô típ chuyện cũng có nhiều điểm riêng biệt: Truyện cổ tích Thạch Sanh đã đề cao triết lý sống: “ ở hiền gặp lành”, kẻ ác phải chịu báo ứng còn trong Chức phán sự đền Tản Viên đề cao sự cứng cỏi, can đảm của kẻ sĩ, đấu tranh tìm sự công bằng không phải cho mình mà cho người yếu thế.
3. Kết bài
Khái quát lại vấn đề nghị luận.
Dàn ý chi tiết số 2
1. Mở bài
Giới thiệu văn học trung đại và văn học dân gian Việt Nam đều giàu yếu tố kì ảo, phản ánh ước mơ, niềm tin và quan niệm sống của nhân dân.
- Chuyện chức phán sự đền Tản Viên – truyện truyền kì tiêu biểu của Nguyễn Dữ.
- Thạch Sanh – truyện cổ tích thần kì nổi tiếng trong kho tàng dân gian.
Nêu vấn đề: Yếu tố kì ảo trong hai tác phẩm vừa có nét tương đồng vừa mang những điểm khác biệt, qua đó thể hiện tư tưởng và giá trị riêng.
2. Thân bài
a. Luận điểm 1: Khái quát yếu tố kì ảo trong hai tác phẩm
Chuyện chức phán sự đền Tản Viên: xuất hiện ma quỷ, thần thánh, cảnh âm phủ, phép thần thông… → đậm màu sắc siêu nhiên, li kì.
Thạch Sanh: có thần tiên, cây đàn, niêu cơm, trận chiến với chằn tinh, đại bàng, sự can thiệp của Ngọc Hoàng → đậm chất hoang đường, thần thoại.
b. Luận điểm 2: Điểm giống nhau
Đều sử dụng yếu tố kì ảo để:
- Tạo tình tiết hấp dẫn, li kì, cuốn hút người đọc.
- Thể hiện ước mơ, niềm tin của nhân dân về công lí, công bằng: chính nghĩa thắng gian tà.
Góp phần khẳng định nhân vật chính diện:
- Ngô Tử Văn dám đốt đền tà, được thần thánh minh oan, trở thành chức phán sự.
- Thạch Sanh hiền lành, dũng cảm, cuối cùng được đền đáp xứng đáng, vạch trần kẻ xấu.
c. Luận điểm 3: Điểm khác nhau
- Về loại hình văn học:
- Chuyện chức phán sự…: tác phẩm truyền kì – văn học viết thời trung đại → yếu tố kì ảo mang màu sắc “huyền ảo – liêu trai”, xen lẫn hiện thực, phản ánh quan niệm chính trị, đạo lí Nho giáo (trọng chính nghĩa, trừng trị gian tà).
- Thạch Sanh: truyện cổ tích dân gian → yếu tố kì ảo thiên về hoang đường, kì vĩ, phản ánh niềm tin chất phác của nhân dân vào sức mạnh thần kì và ước mơ công lí.
- Về mức độ gắn với hiện thực:
- Nguyễn Dữ: kì ảo kết hợp hiện thực (bối cảnh xã hội phong kiến, nhân vật có thật như Ngô Tử Văn) → kì ảo mang tính lí giải và phê phán.
- Thạch Sanh: kì ảo xa rời hiện thực, đậm chất tưởng tượng dân gian → mang tính ước mơ, an ủi, giải toả.
- Về tư tưởng, ý nghĩa:
- Chuyện chức phán sự…: đề cao tinh thần chính nghĩa, ca ngợi khí phách kẻ sĩ, răn dạy đạo lí xã hội.
- Thạch Sanh: ca ngợi phẩm chất, sức mạnh nhân dân lao động, ước mơ hạnh phúc, công lí
d. Luận điểm 4: Đánh giá chung
- Yếu tố kì ảo trong cả hai tác phẩm đều không đơn thuần để “giải trí” mà mang giá trị tư tưởng sâu sắc: niềm tin vào lẽ công bằng, sự chiến thắng của cái thiện.
- Sự khác nhau phản ánh đặc trưng của hai thể loại: văn học dân gian thiên về ước mơ giản dị, văn học trung đại mang tính giáo huấn, phê phán xã hội.
3. Kết bài
- Khẳng định: yếu tố kì ảo là sợi chỉ đỏ kết nối hai tác phẩm, làm nên sức hấp dẫn và giá trị bền lâu.
- Dù ở hai thể loại khác nhau, cả Nguyễn Dữ và nhân dân qua Thạch Sanh đều gửi gắm niềm tin bất diệt: chính nghĩa nhất định thắng gian tà, con người luôn vươn tới công lí và hạnh phúc.