Kinh tế 10 Bài 10: Lập kế hoạch tài chính cá nhân Giải Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 10 sách Cánh diều trang 59

Luyện tập 1

Em đồng tình hay không đồng tình với suy nghĩ, việc làm nào dưới đây? Vì sao?

A. Bạn M cho rằng người dư dả tiền bạc không cần lập kế hoạch tài chính cá nhân.

B. Bạn Q lập kế hoạch tài chính cá nhân nhằm chủ động cuộc sống và học tập, cân bằng tài chính cá nhân trong hiện tại và tương lai.

C. Bạn V cho rằng, việc lập kế hoạch tài chính cá nhân là của bố mẹ, học sinh thì chưa cần.

D. Bạn X cho rằng, lập kế hoạch tài chính cá nhân giúp mỗi người đảm bảo tài chính hiện tại, không lãng phí, không, bị nợ nần.

Gợi ý đáp án

- Đồng ý với các ý kiến:

+ B. Bạn Q lập kế hoạch tài chính cá nhân nhằm chủ động cuộc sống và học tập, cân bằng tài chính cá nhân trong hiện tại và tương lai.

+ D. Bạn X cho rằng, lập kế hoạch tài chính cá nhân giúp mỗi người đảm bảo tài chính hiện tại, không lãng phí, không, bị nợ nần.

- Không đồng ý với các ý kiến:

+ A. Bạn M cho rằng người dư dả tiền bạc không cần lập kế hoạch tài chính cá nhân.

Bởi vì bất cứ ai dù người nghèo hay người dư dả tiền bạc đều phải lập kế hoạch tài chính cá nhân để quản lí thu, chi của mình, tránh xài tiền phung phí.

+ C. Bạn V cho rằng, việc lập kế hoạch tài chính cá nhân là của bố mẹ, học sinh thì chưa cần.

Bởi vì khi là học sinh, em cũng nên kế hoạch tài chính cá nhân để quản lí thu, chi của mình, tránh tiêu xài phung phí mà còn giúp em tiết kiệm được khoản tiền để chi tiêu cho các khoản cần thiết mà không cần xin ba mẹ.

Luyện tập 2

Em hãy xác định một kế hoạch tài chính cụ thể của bản thân (ngắn hạn, trung hạn, dài hạn) và vẽ sơ đồ các bước để thực hiện kế hoạch tài chính cá nhân ấy.

Gợi ý đáp án

Em tiết kiệm tiền để năm đầu đại học có thể sắm một chiếc xe đạp điện mới.

- Bước 1: Xác định mục tiêu và thời hạn của kế hoạch tài chính cá nhân.

+ Mục tiêu: sắm một chiếc xe đạp điện phục vụ cho việc học vào năm đầu đại học với mức giá khoảng 10 triệu.

+ Thời gian: 2 năm.

- Bước 2: Xác định tình hình tài chính hiện tại: thu và chi thường xuyên của cá nhân.

+ Số tiền hiện tại: 2 triệu.

+ Số tiền cần tiết kiệm: 8 triệu.

+ Thu hằng tháng: 600 000 đồng (bố, mẹ cho mỗi ngày 20 000 đồng)

+ Chi hằng tháng: 450 000 đồng (10 000 đồng ăn sáng từ thứ 2 - 6, ăn vặt cùng bạn vào chủ nhật hết 50 000 đồng/ lần).

=> Số tiền còn lại mỗi tháng: 150 000 đồng.

Vậy: sau 2 năm, nếu thực hiện đúng kế hoạch dự kiến sẽ dư: 3 600 000đồng.

- Bước 3: Thiết lập quy tắc thu chi cá nhân.

+ Thu:

Mỗi tháng chỉ ăn vặt 2 ngày chủ nhật trên tháng: tiết kiệm thêm 100 000 đồng mỗi tháng. => Sau 2 năm: 2 400 000 đồng.

Làm đồ handmade để bán trong vòng 2 năm: dự kiến mỗi tháng thu trung bình khoảng 100 000 đồng. => Sau 2 năm: 2 400 000 đồng.

Thu gom giấy, sách vở cũ để bán sắt vụn trong vòng 2 năm: dự kiến sau 2 năm: 500 000 đồng.

Dùng đồ dùng cẩn thận, không làm rơi vỡ, sữa chữa đồ dùng khi còn có thể, không tiêu xài phung phí khi không có kế hoạch khác.

Vậy theo như kế hoạch ban đầu, số tiền sau 2 năm sẽ có được là: 5 300 000 đồng.

- Bước 4: Tuân thủ kế hoạch tài chính cá nhân.

Quyết tâm thực hiện kế hoạch đã đề ra. Khi tình hình tài chính cá nhân thay đổi thì cần cập nhật thường xuyên, điều chỉnh để bản kế hoạch thực tế hơn.

Luyện tập 3

Em hãy đọc tình huống dưới đây và trả lời câu hỏi.

Mẹ Lan thường xuyên tính toán và phân chia các khoản thu nhập hằng tháng của gia đình thành các phần gắn với các mục tiêu cụ thể. Việc này được mẹ Lan thực hiện như một thói quen hằng ngày. Bố Lan thì cho rằng việc làm này là không cần thiết, mất thời gian.

a) Theo em, thói quen chi tiêu của mẹ Lan có hợp lí không? Vì sao?

b) Nếu là Lan, khi nghe bố nói vậy, em sẽ giải thích như thế nào để bố hiểu được tầm quan trọng của lập kế hoạch tài chính cá nhân?

Gợi ý đáp án

a) Thói quen chi tiêu của mẹ Lan hoàn toàn hợp lí. Bởi vì khi tính toán và phân chia các khoản thu nhập hằng tháng của gia đình hợp lí sẽ giúp cho gia đình chi tiêu hợp lí hơn, có thể dư ra các khoản tiền khác để tiết kiệm và sử dụng cho những việc cần thiết khác.

b) Nếu là Lan, khi nghe bố nói vậy, em sẽ giải thích với bố: Việc mẹ làm như thế là tốt cho gia đình ta, mẹ đã biết tính toán để gia đình sử dụng chi tiêu hợp lí. Khi chúng ta gặp vấn đề bất trắc cần đến tiền, những khoản tiết kiệm sẽ giúp gia đình ta giải quyết vấn đề, nếu không thì gia đình mình sẽ không thể xoay sở kịp bố à.

Luyện tập 4

Em hãy đọc tình huống dưới đây và trả lời câu hỏi

Còn ba tháng nữa là đến sinh nhật mẹ, H lên kế hoạch tài chính cá nhân để có thể mua một món quà sinh nhật tặng mẹ. Tuần đầu, H làm theo đúng kế hoạch, nhưng tuần thứ hai thì H không thể thực hiện như trước. H không hoàn thành mục tiêu do thói quen chi tiêu không kiểm soát, không tuân thủ kế hoạch đã định. H suy nghĩ không biết có thể mua được món quà sinh nhật tặng mẹ hay không.

Em hãy sưu tầm một số quy tắc chi tiêu và chia sẻ cho H để giúp bạn có thể hoàn thành kế hoạch tài chính cá nhân trên.

Gợi ý đáp án

- Lập ngân sách chi tiêu: chia thành từng khoản mục như chi tiêu, tiết kiệm, đầu tư,… với hạn mức số tiền cụ thể.

- Theo dõi thu chi: Để quản lý tiền bạc tốt hơn, cần theo dõi các khoản thu chi hàng tháng. Bạn sẽ biết được tiền của mình đang được sử dụng như thế nào. Từ đó có cách điều chỉnh phù hợp.

- Lên danh sách trước khi mua sắm để tiết kiệm chi tiêu.

- Không để chi phí ăn uống vượt quá hạn mức cho phép.

- Hạn chế vay mượn.

- Tìm cách tăng thu nhập: Nếu không thể tiêu ít đi, hãy tìm cách kiếm tiền nhiều hơn. Ngoài giờ hành chính, bạn có thể tìm một công việc làm thêm để tăng thu nhập hàng tháng.

Luyện tập 5

Em hãy cho biết việc làm nào dưới đây thể hiện cách lập kế hoạch tài chính cá nhân hợp lí? Vì sao?

A. Để thực hiện mục tiêu tài chính cá nhân đã lập, cần thắt chặt chi tiêu và tiêu dùng hà tiện.

B. Thường xuyên cập nhật kế hoạch tài chính cá nhân.

C. Đánh giá tình hình tài chính hiện tại trước khi lập kế hoạch tài chính cá nhân.

D. Kiểm soát chi tiêu thường xuyên khi thực hiện kế hoạch tài chính cá nhân.

Gợi ý đáp án

Các việc làm thể hiện cách lập kế hoạch tài chính cá nhân hợp lí là:

+ A. Để thực hiện mục tiêu tài chính cá nhân đã lập, cần thắt chặt chi tiêu và tiêu dùng hà tiện.

Để quản lý tiền bạc tốt hơn, cần theo dõi các khoản thu chi hàng tháng. Bạn sẽ biết được tiền của mình đang được sử dụng như thế nào. Từ đó có cách điều chỉnh phù hợp.

+ B. Thường xuyên cập nhật kế hoạch tài chính cá nhân.

Việc này sẽ tạo cho thói quen chi tiêu khoa học, đảm bảo tình hình tài chính luôn ổn định.

+ C. Đánh giá tình hình tài chính hiện tại trước khi lập kế hoạch tài chính cá nhân.

Khi lập ngân sách chi tiêu, đánh giá toàn bộ thu nhập hiện tại, từ đó chia thành từng khoản mục như chi tiêu, tiết kiệm, đầu tư,… với hạn mức số tiền cụ thể để có kế hoạch tài chính hiệu quả.

+ D. Kiểm soát chi tiêu thường xuyên khi thực hiện kế hoạch tài chính cá nhân.

Kiểm soát chi tiêu thường xuyên nếu thấy tình hình chi tiêu không hợp lí sẽ điều chỉnh lại kế hoạch tài chính cá nhân.

Luyện tập 6

Em hãy liệt kê các hành động cần làm để cắt giảm thói quen chi tiêu không kiểm soát của bản thân.

Gợi ý đáp án

- Hạn chế vay mượn tiền, tránh phát sinh tiền lãi.

- Làm các sản phẩm handmade để tăng thu nhập.

- Tạo thói quen tiết kiệm khi sử dụng điện, nước hợp lý.

- Thanh lý đồ cũ không sử dụng.

- Có kế hoạch cụ thể trong việc ăn uống, không để chi phí ăn uống vượt quá hạn mức cho phép.

Vận dụng 1

Thiết kế một cuốn sổ tay ghi chép chi tiêu mà em thấy phù hợp với bản thân. Chia sẻ với các bạn trong lớp về ý tưởng và cách sử dụng cuốn sổ tay đó.

Gợi ý đáp án

Đang cập nhật

Vận dụng 2

Em hãy lập kế hoạch chi tiêu cho sinh hoạt và học tập theo các bước cụ thể và thực hiện kế hoạch đã lập.

Gợi ý đáp án

Em dựa vào tình hình học tập cũng như sinh hoạt hằng ngày để thực hiện.

- Bước 1: Xác định mục tiêu và thời hạn của kế hoạch tài chính cá nhân.

+ Mục tiêu: sắm một chiếc laptop phục vụ cho việc học vào năm đầu đại học với mức giá khoảng 20 triệu.

+ Thời gian: 2 năm.

- Bước 2: Xác định tình hình tài chính hiện tại: thu và chi thường xuyên của cá nhân.

+ Số tiền hiện tại: 2 triệu.

+ Số tiền cần tiết kiệm: 18 triệu.

+ Thu hằng tháng: 1,2 triệu (bố, mẹ cho mỗi ngày 40 000 đồng)

+ Chi hằng tháng: 980 000 đồng (30 000 đồng ăn sáng và uống nước buổi trưa từ thứ 2 - 7, chủ nhật 50 000 ăn vặt cùng bạn).

Số tiền còn lại mỗi tháng: 220 000 đồng. Vậy: sau 2 năm, nếu thực hiện đúng kế hoạch dự kiến sẽ dư: 5 280 000 đồng.

- Bước 3: Thiết lập quy tắc thu chi cá nhân.

+ Thu:

Mỗi tháng chỉ ăn vặt 2 ngày chủ nhật: tiết kiệm thêm 100 000 đồng mỗi tháng. => Sau 2 năm: 2 400 000 đồng.

Làm đồ handmade để bán trong vòng 2 năm: dự kiến mỗi tháng thu trung bình khoản 300 000 đồng. Sau 2 năm: 10 800 000 đồng.

Thu gom giấy, sách vở cũ để bán sắt vụn trong vòng 2 năm: dự kiến sau 2 năm: 500 000 đồng.

Xài đồ dùng cẩn thận, không làm rơi vỡ, sữa chữa đồ dùng khi còn có thể, không tiêu xài phung phí khi không có kế hoạch khác.

Vậy theo như kế hoạch ban đầu, số tiền sau 2 năm sẽ có được là: 18 980 000 đồng.

- Bước 4: Tuân thủ kế hoạch tài chính cá nhân.

Quyết tâm thực hiện kế hoạch đã đề ra. Khi tình hình tài chính cá nhân thay đổi thì cần cập nhật thường xuyên, điều chỉnh để bản kế hoạch thực tế hơn.

Vận dụng 3

Em hãy trao đổi với bố mẹ để tìm hiểu tình hình tài chính trong gia đình và dựa vào đó để đưa ra bản dự kiến kế hoạch chi tiêu hằng tháng cho gia đình mình.

Gợi ý đáp án

- Tình hình tài chính gia đình:

+ Thu

Lương của bố: 9 800 000 đồng + làm thêm

Thu nhập của mẹ: 4 000 000 đồng

+ Chi

Sinh hoạt hàng tháng (ăn uống, điện, nước…): 8 000 000 đồng

Còn dư: 5 800 000 đồng

- Kế hoạch chi tiêu sắp tới:

+ Cần chi tiêu phù hợp hơn vào những thứ cần thiết.

+ Có thể kiếm thêm một số việc làm thêm ngoài giờ.