Sáng kiến kinh nghiệm: Tạo hứng thú học tập cho học sinh qua sử dụng công nghệ AI vào dạy học môn Tiếng Anh THCS Sáng kiến kinh nghiệm cấp THCS

Sáng kiến kinh nghiệm: Tạo hứng thú học tập cho học sinh qua sử dụng công nghệ AI vào dạy học môn Tiếng Anh THCS gồm 30 trang giúp quý thầy cô tham khảo, dễ dàng hoàn thiện bản sáng kiến kinh nghiệm cho riêng mình thật chỉn chu.

Ứng dụng công nghệ AI vào dạy học môn Tiếng Anh có vai trò rất quan trọng nhằm tạo hứng thú học tập cho học sinh. Qua mẫu sáng kiến kinh nghiệm Ứng dụng công nghệ AI vào dạy học môn Tiếng Anh giúp giáo viên đề xuất tìm ra được các giải pháp giúp tối ưu hóa quá trình dạy và học thông qua hoạt động, bài tập có ứng dụng công nghệ AI, hướng tới phát triển toàn diện cho học sinh. Ngoài ra các bạn xem thêm Sáng kiến kinh nghiệm Ứng dụng Trí tuệ nhân tạo AI trong soạn thảo giáo án môn Khoa học tự nhiên.

SKKN: Ứng dụng công nghệ AI vào dạy học môn Tiếng Anh THCS

1. ĐẶT VẤN ĐỀ

1.1. Tên sáng kiến kinh nghiệm:

“ Tạo hứng thú học tập cho học sinh qua sử dụng công nghệ AI vào dạy học môn Tiếng Anh THCS”

1.2. Lý do chọn đề tài

1.2.1. Tính cấp thiết phải tiến hành sáng kiến:

Trong những năm gần đây, nền giáo dục Việt Nam đang có những bước chuyển mình mạnh mẽ trước bối cảnh chuyển đổi số diễn ra sâu rộng trên toàn cầu. Việc tích cực ứng dụng công nghệ hiện đại trong dạy học không chỉ là xu hướng tất yếu mà đã trở thành yêu cầu cấp bách nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo trong thời đại 4.0.

Trước hết, cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư với những thành tựu nổi bật như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), internet vạn vật (IoT), thực tế ảo (VR/AR)... đang tác động sâu sắc đến mọi lĩnh vực của đời sống, trong đó có giáo dục. Việc khai thác hiệu quả các ứng dụng công nghệ số trong dạy học sẽ giúp các cơ sở giáo dục nâng cao hiệu quả quản lý, tổ chức dạy học và đổi mới phương pháp giáo dục, góp phần tạo nên môi trường học tập hiện đại, linh hoạt, phù hợp với xu thế toàn cầu hóa.

Bên cạnh đó, giáo dục phổ thông hiện nay, trong đó có cấp THCS, đang hướng đến mục tiêu phát triển toàn diện phẩm chất và năng lực học sinh. Điều này đòi hỏi giáo viên không ngừng đổi mới phương pháp giảng dạy, lấy người học làm trung tâm, tăng cường các hoạt động trải nghiệm, khám phá, hợp tác, sử dụng công nghệ như một công cụ hỗ trợ đắc lực để khơi dậy hứng thú và thúc đẩy sự chủ động, tích cực của học sinh trong quá trình học tập.

Đặc biệt, trong và sau đại dịch COVID-19, giáo viên và học sinh đã có điều kiện tiếp cận và sử dụng các nền tảng học tập trực tuyến, hình thành thói quen dạy và học gắn với công nghệ. Đây là tiền đề quan trọng để giáo dục tiếp tục khai thác sâu hơn vai trò của chuyển đổi số trong đổi mới phương pháp dạy học hằng ngày.

Việc ứng dụng các công cụ số như Kahoot, Quizizz, Blooket, Mentimeter... không chỉ tạo ra môi trường học tập tích cực, tương tác mà còn giúp học sinh rèn luyện kỹ năng phản xạ, tư duy logic và làm quen với hình thức học hiện đại. Qua đó,

nâng cao hiệu quả tiếp thu kiến thức, góp phần cải thiện chất lượng học tập môn tiếng Anh – một môn học vốn được coi là khó và khô khan đối với nhiều học sinh.

Nhằm thúc đẩy chuyển đổi số trong giáo dục, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo quan trọng như: Quyết định 4919/QĐ-BGDĐT ngày 31/12/2020, Thông tư 09/2021/TT-BGDĐT, Quyết định số 4725/QĐ-BGDĐT ngày 30/12/2022... Gần đây nhất, Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/20...của Bộ Chính trị nhấn mạnh vai trò của khoa học, công nghệ và chuyển đổi số trong phát triển đất nước, trong đó lĩnh vực giáo dục được xác định là một trong những lĩnh vực cần ưu tiên đổi mới.

1.2.2. Thực trạng

Tại các trường THCS nói chung và các trường trên địa bàn huyện ............ nói riêng, việc giảng dạy và học tập môn Tiếng Anh còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt trong việc tạo hứng thú và thu hút sự tham gia tích cực của học sinh. Qua khảo sát 123 học sinh lớp 8, có đến 60% học sinh cho biết các em cảm thấy môn Tiếng Anh khô khan, khó học; chỉ khoảng 20%–30% học sinh hứng thú tham gia vào các hoạt động học tập có liên quan. Không khí lớp học thường trầm lắng, học sinh ngại phát biểu, thiếu tính chủ động. Giáo viên cũng gặp khó khăn trong việc áp dụng các biện pháp đánh giá, khen thưởng tức thời để khích lệ tinh thần học tập của học sinh.

1.2.3. Vấn đề cần giải quyết

Một trong những vấn đề nổi bật là học sinh chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của việc học tiếng Anh trong thời đại toàn cầu hóa. Đồng thời, khả năng tiếp cận và khai thác các công cụ công nghệ phục vụ học tập còn hạn chế. Theo khảo sát, chỉ khoảng 30% học sinh biết cách sử dụng các nền tảng học tiếng Anh trực tuyến hoặc ứng dụng hỗ trợ học tập, trong khi 70% còn lại ít hoặc không sử dụng các công cụ này, dẫn đến hiệu quả học tập chưa cao.

Trước thực trạng đó, việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo và chuyển đổi số vào giảng dạy nói chung và dạy học môn Tiếng Anh nói riêng là một giải pháp cấp thiết và hiệu quả. Những công cụ giảng dạy hiện đại không chỉ hỗ trợ giáo viên thiết kế bài giảng sinh động, hấp dẫn mà còn khơi dậy hứng thú, phát huy tính sáng tạo và chủ động ở học sinh.

Từ thực tiễn giảng dạy tại Trường THCS ............ – nơi tôi công tác, đặc biệt qua quá trình triển khai giảng dạy tại các lớp 6B, 6C, 6D, 8A, 8C và 9C – tôi nhận

thấy việc ứng dụng công nghệ AI và các nền tảng số vào giảng dạy tiếng Anh đã bước đầu mang lại hiệu quả tích cực. Xuất phát từ nhu cầu đổi mới phương pháp giảng dạy, phù hợp với đặc điểm tâm lý học sinh và định hướng phát triển giáo dục hiện đại, tôi mạnh dạn lựa chọn đề tài: “Tạo hứng thú học tập cho học sinh qua sử dụng công nghệ AI vào dạy học môn Tiếng Anh THCS”.

1.3. Phạm vi và đối tượng áp dụng của sáng kiến

1.3.1. Phạm vi nghiên cứu

Sáng kiến tập trung nghiên cứu việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT), các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) và giải pháp chuyển đổi số trong dạy học môn tiếng Anh ở cấp Trung học cơ sở. Các nội dung áp dụng bao gồm: dạy học các kỹ năng ngôn ngữ (nghe, nói, đọc, viết), luyện tập từ vựng, ôn tập ngữ pháp và tổ chức kiểm tra, đánh giá.

1.3.2. Đối tượng nghiên cứu

Sáng kiến được triển khai thí điểm tại các lớp 6C, 6D, 8A, 8C và 9C của Trường THCS ............ – huyện ............ – thành phố ............. Sau giai đoạn đầu, sáng kiến tiếp tục được mở rộng áp dụng cho toàn bộ học sinh từ khối 6 đến khối 9 trong nhà trường. Học sinh ở từng độ tuổi được hướng dẫn sử dụng các công cụ công nghệ phù hợp với trình độ, nhu cầu và năng lực ngôn ngữ.

1.3.3. Thời gian nghiên cứu:

Từ tháng 05 tháng 9 năm 20...đến 11 tháng 4 năm20...

1.4. Mục đích của đề tài, sáng kiến kinh nghiệm

• Góp phần giải quyết thực trạng học sinh thiếu hứng thú, thụ động trong các tiết học tiếng Anh.
• Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI), vào dạy học tiếng Anh nhằm đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng hiện đại, phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo của học sinh.
• Nâng cao năng lực tự học, khả năng tư duy và kỹ năng sử dụng công nghệ trong học tập tiếng Anh cho học sinh THCS.
• Hỗ trợ giáo viên trong công tác kiểm tra, đánh giá, giúp tiết kiệm thời gian, đồng thời cá nhân hóa hoạt động học tập thông qua các nền tảng số như Mentimeter, Kahoot, Plickers, Blooket, ELSA Speak...

· Tạo điều kiện chia sẻ, trao đổi kinh nghiệm chuyên môn với đồng nghiệp; góp phần thúc đẩy chuyển đổi số trong giáo dục, hiện đại hóa phương pháp giảng dạy tiếng Anh tại trường THCS.

2. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

2.1. Thực trạng nghiên cứu

2.1.1. Thuận lợi:

Trong những năm gần đây, việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT), trí tuệ nhân tạo (AI) và thực hiện chuyển đổi số trong các cơ sở giáo dục ngày càng được chú trọng. Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện ............ luôn quan tâm chỉ đạo sát sao nội dung này thông qua các kế hoạch nhiệm vụ năm học, trong đó yêu cầu rõ ràng về việc tăng cường sử dụng công nghệ, đặc biệt là công nghệ số và AI trong giảng dạy. Đáng chú ý, việc ứng dụng công nghệ cũng đã

được đưa vào tiêu chí thi đua khen thưởng của các nhà trường, tạo động lực rõ rệt cho cán bộ, giáo viên trong quá trình triển khai.

Nhà trường đã tích cực đầu tư cơ sở vật chất phục vụ chuyển đổi số. Hệ thống trang thiết bị được nâng cấp đồng bộ: 100% các phòng học bộ môn, lớp học đều được trang bị ti vi thông minh hoặc máy chiếu; hệ thống mạng wifi được phủ sóng toàn trường, đáp ứng nhu cầu dạy – học trực tuyến và ứng dụng công nghệ trong lớp học. Ngoài ra, nhà trường có một phòng học ngoại ngữ và một phòng máy vi tính hiện đại phục vụ riêng cho học sinh. Các tổ chuyên môn, đoàn thể, cán bộ phụ trách đều được trang bị máy tính kết nối internet phục vụ cho công tác quản lý và giảng dạy.

Có thể nói, điều kiện cơ sở vật chất và sự quan tâm chỉ đạo từ các cấp quản lý là nền tảng quan trọng tạo thuận lợi cho việc triển khai ứng dụng AI và chuyển đổi số trong giảng dạy tại nhà trường.

2.1.2. Khó khăn:

Tuy nhiên, bên cạnh những thuận lợi trên, nhà trường vẫn gặp một số khó khăn nhất định. Cụ thể:

• Hệ thống hạ tầng mạng, thiết bị CNTT và dịch vụ Internet chưa thực sự ổn định, chưa đồng bộ giữa các phòng học và các khu vực trong trường.
• Nhiều gia đình học sinh, đặc biệt là ở vùng ven, vẫn chưa có điều kiện trang bị máy tính hoặc thiết bị kết nối internet tại nhà, gây khó khăn cho việc học tập trực tuyến hay luyện tập thêm qua ứng dụng công nghệ.
• Một số giáo viên lớn tuổi còn gặp trở ngại trong việc tiếp cận và sử dụng các phần mềm, công cụ dạy học số, dẫn đến hiệu quả áp dụng chưa cao.
• Do đây là hình thức tương đối mới mẻ, cả giáo viên và học sinh vẫn đang trong quá trình làm quen nên việc khai thác hiệu quả các công cụ công nghệ chưa thực sự toàn diện, đôi khi còn mang tính hình thức, chưa phát huy tối đa năng lực của người học.
• Chất lượng học tập, một số tiêu chí và kỹ năng của học sinh trước khi thực hiện đề tài chưa cao. Dưới đây là mốt kết quả điều tra, khảo sát ban đầu:

...............

Xem đầy đủ nội dung sáng kiến kinh nghiệm trong file tải về